Infantylizm: przyczyny, rodzaje, leczenie

2018-07-11 12:09

Infantylizm (infantylność) typowo powiązuje się z przejawianiem przez osobę dorosłą zachowań, które raczej przypisać by można dziecku. Prawda jest jednak taka, że infantylizm może być zarówno chorobą, jak i może być związany z przejawianiem dość nietypowych preferencji łóżkowych. Sprawdź, czym charakteryzują się poszczególne rodzaje infantylizmu, a także przekonaj się, jak wyglądają jego przyczyny, objawy i leczenie.

Infantylizm psychiczny: rodzaje, przyczyny, leczenie
Autor: thinkstockphotos.com Infantylizm najczęściej występuje u osób z osobowością narcystyczną i histrioniczną.

Spis treści

  1. Przyczyny infantylizmu
  2. Rodzaje infantylizmu
  3. Leczenie infantylizmu

Infantylizm to termin, który wywodzi się z języka łacińskiego – pochodzi od słowa "infantilis", co oznacza "dziecinny". Tak też powszechnie rozumiane jest to określenie – jako osoby infantylne określa się dorosłych, którzy przejawiają niedojrzałe zachowania lub są nieodpowiedzialni. Infantylizm jest jednak w rzeczywistości pojęciem zdecydowanie szerszym.

  1. Przyczyny infantylizmu
  2. Rodzaje infantylizmu
  3. Leczenie infantylizmu

Przyczyny infantylizmu

Co jednak w ogóle sprawia, że jedni ludzie właściwie – wraz z przekroczeniem dorosłości – stają się dojrzali, a inni są infantylni? To do dziś pozostaje niejasne. Istnieją pewne hipotezy na tematy genezy infantylizmu u dorosłych (jedną z nich jest ta, że predysponowani do tego problemu są ludzie, którzy mają całkowicie beztroskie dzieciństwo – rodzice robią za nich wszystko, nie stawiają im żadnych wymagań i są całkowicie bezkrytyczni w stosunku co do pociech), jednakże jednej, uniwersalnej tezy tłumaczącej występowanie problemu po prostu nie ma.

Rodzaje infantylizmu

Infantylizm przysadkowy

Obecnie lekarze rzadko określają tę jednostkę chorobową jako infantylizm, aczkolwiek w przeszłości dość często stosowano w jej przypadku właśnie tę nazwę. Mowa tutaj o karłowatości przysadkowej.

Schorzenie to pojawia się wtedy, kiedy dochodzi do niedoczynności przysadki mózgowej. Skutkiem tego stanu jest niedobór hormonu wzrostu, ale i innych hormonów, takich jak chociażby gonadotropiny. Infantylizm przysadkowy prowadzi do tego, że ciało pacjentów z tym schorzeniem przybiera dość charakterystyczny wygląd. Zarówno proporcje sylwetki, jak i rysy twarzy u chorych wyglądają u nich tak, jak u dzieci.

Charakterystyczną cechą choroby jest też niski wzrost pacjentów. Pojawiają się jednak i innego rodzaju zaburzenia – ze względu na niedobory gonadotropin (substancji, które kontrolują uwalnianie hormonów płciowych), w przebiegu infantylizmu przysadkowego występują zaburzenia płodności (zwykle w postaci bezpłodności), oprócz nich II- i III-rzędowe cechy płciowe mogą być u chorych niewykształcone w ogóle lub wykształcone bardzo słabo.

Przy omawianiu infantylizmu przysadkowego podkreślić jednak warto jeden aspekt: tak jak choroba prowadzi do zaburzeń rozwoju ciała, tak jednak nie skutkuje ona opóźnieniem rozwoju intelektualnego czy występowaniem jakichś zaburzeń psychicznych – oba z wymienionych aspektów u pacjentów z tą przypadłością odpowiadają normie.

Czytaj też:

Syndrom Piotrusia Pana: jak sobie radzić z wiecznym chłopcem?

Kryzys wieku średniego: ile trwa i jak się objawia?

Toksyczny związek: jak się z niego uwolnić?

Infantylizm psychologiczny

Współcześnie infantylizm zdecydowanie bardziej niż lekarzy interesuje psychologów. To do nich bowiem nierzadko trafiają osoby, które przez swoich bliskich określane bywają właśnie jako infantylne.

W najprostszym ujęciu człowiek infantylny to taki, który mimo przekroczenia progu - czy to ustawowej, czy też biologicznej – dorosłości, wciąż zachowuje się jak dziecko. Infantylizm w takim ujęciu przejawia się tym, że dorosły nie umie podejmować samodzielnych decyzji: podobnie jak małe dziecko przy trudniejszych wyzwaniach próbuje on polegać na członkach swojej rodziny czy znajomych.

Człowiek infantylny nie do końca panuje nad swoimi zachowaniami: tak jak dojrzała osoba będzie umiała zachować dla siebie uwagę, że przyjaciółce nie do końca dobrze w danym kroju sukienki, tak człowiek infantylny nie powstrzyma się od rzucenia nieprzyjemnej uwagi (może mu nawet nie przyjść do głowy, że swoją wypowiedzią sprawi on bliskiej osobie przykrość).

Infantylizm przejawiać się może także:

  • przerzucaniem odpowiedzialności za swoje czyny na innych;
  • trudnościami w pohamowaniu własnych emocji (np. człowiek infantylny w trakcie napadu gniewu może niszczyć otaczające go przedmioty, nie zważając na konsekwencje swoich czynów);
  • potrzebą bycia ciągle w centrum uwagi;
  • trudnościami w uczeniu się na błędach (infantylna osoba może stale powtarzać nieprawidłowe zachowania, nie wyciągając absolutnie żadnej nauki ze swoich wcześniejszych porażek).

Infantylność może być traktowana jako cecha charakteru danego człowieka, ale i czasami powiązuje się ją z różnymi zaburzeniami osobowości. Szczególnie często zachowania, które można określać jako infantylne, obserwować można u osób z narcystycznym czy histrionicznym zaburzeniem osobowości.

Infantylizm seksualny

Choć rzadko się o tym mówi, infantylizm może być związany również i ze sferą łóżkową. Mowa tutaj o zaliczanym do parafilii infantylizmie seksualnym. Osoba, która takowego doświadcza, preferuje dość specyficzne rodzaje kontaktów seksualnych.

Otóż odrzuca ona rolę dojrzałego kochanka, zdecydowanie wybierając całkowicie inną rolę – małego dziecka. Infantylizm seksualny przejawiać się może tym, że podniecenie u dorosłego będzie występowało po samym tylko głaskaniu po głowie lub po policzku.

Bywa jednak i tak, że człowiek z tą parafilią lubi korzystać w sypialni z dziecięcego smoczka, przebierać się w pieluszki czy ubierać podobne do dziecięcych śpioszków ubrania – wszystkie te czynności wywołują u takowej osoby podniecenie seksualne (jednocześnie "typowy" stosunek płciowy dla osoby z infantylizmem seksualnym zazwyczaj w ogóle nie jest atrakcyjny).

Infantylizm seksualny może wydawać się dość dziwny, jedno tutaj trzeba jednak podkreślić bardzo wyraźnie: otóż stawianie siebie w sypialni w roli małego dziecka, według dotychczas przeprowadzonych badań, w żaden sposób nie jest powiązane z pedofilią.

Czytaj też:

Kim jest fetyszysta? Najdziwniejsze rodzaje fetyszy seksualnych

Co zrobić na widok ekshibicjonisty?

Swingersi: kim są i na czym polega swinging?

Warto wiedzieć

Infantylizm w związku

Od dorosłego partnera oczekuje się odpowiedzialnych decyzji, oparcia i pomocy w pokonywaniu codziennych trudności. Czy więc z człowiekiem, który zmaga się z infantylizmem, można stworzyć szczęśliwy związek? Jednej, konkretnej odpowiedzi na to pytanie najzwyczajniej w świecie brak.

Otóż i owszem – zdarza się, że infantylna osoba trafi na autorytarnego partnera, gotowego przejąć wszelkie stery i prowadzić "dziecinnego" dorosłego przez całe życie prawie że za rączkę. Taka relacja może być zadowalająca dla obu stron – infantylny partner ma nad sobą kogoś, kto nim pokieruje, z kolei druga, "rządząca" strona ma potrzebne jej poczucie władzy i dominacji w związku.

Czy jednak taką relację można traktować jako zdrową i funkcjonującą prawidłowo? Niekoniecznie. Zdecydowanie częściej niż z opisanym wyżej przypadkiem można się zetknąć z sytuacją, gdzie dojrzały, odpowiedzialny człowiek styka się z infantylizmem partnera.

Wtedy jest już zdecydowanie trudniej: tak jak przez pewien czas (szczególnie we wczesnych etapach związku) niedojrzałość emocjonalną bliskiego czy też trudności z podejmowaniem decyzji można jakoś przeboleć, tak w końcu pojawiać się może zniecierpliwienie i rozczarowanie przebiegiem takiej relacji.

Nierzadko – poza racjonalnym analizowaniem tego, jak układa się życie z infantylnym partnerem – w grę wchodzą uczucia. Czy są jednak szanse na to, aby partner, w którego życiu wyraźny jest infantylizm, zmienił swoje postępowanie i stał się bardziej dojrzałym człowiekiem?

Leczenie infantylizmu

Czy infantylizm można leczyć? To kolejne pytanie, na które jednej odpowiedzi nie ma. Otóż wszystko zależy od tego, o jakim rodzaju infantylizmu mówimy. W przypadku infantylizmu przysadkowego, będącego chorobą, wczesne jego zdiagnozowanie umożliwia zminimalizowanie skutków schorzenia – w tym celu pacjentom podawane mogą być preparaty hormonu wzrostu.

Infantylizm seksualny – przynajmniej do momentu, w którym upodobania danego człowieka jemu samemu nie przeszkadzają ani nie prowadzą do żadnych niekorzystnych efektów u jego otoczenia – w ogóle niekoniecznie musi być poddawany jakiejkolwiek terapii.

Jeżeli zaś chodzi o infantylizm w kontekście psychiki, to tutaj sprawa jest chyba najtrudniejsza. Otóż owszem, możliwe jest wypracowanie u pacjenta czy to bardziej dojrzałych sposobów na rozładowywanie negatywnych emocji czy zwrócenie mu uwagi na konieczność przejęcia sterów nad własnymi decyzjami i życiem, aczkolwiek proces prowadzący do tego trwa nierzadko dość długo. Pomóc w uzyskaniu powyższych i innych jeszcze efektów mogą systematyczne spotkania z psychologiem, korzystne rezultaty może również dać psychoterapia. Możliwa jest w tym przypadku zarówno terapia indywidualna, jak i terapia par.

O autorze
Lek. Tomasz Nęcki
Absolwent kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Wielbiciel polskiego morza (najchętniej przechadzający się jego brzegiem ze słuchawkami w uszach), kotów oraz książek. W pracy z pacjentami skupiający się na tym, aby przede wszystkim zawsze ich wysłuchać i poświęcić im tyle czasu, ile potrzebują.