Główny zabójca w Polsce karmi się tymi produktami. Rak płuca nie zagraża tylko palaczom

2025-08-01 12:05

To nieprawda, że rak płuca to problem wyłącznie palaczy i osób obciążonych genetycznie. Przybywa dowodów, że o tym, czy choroba się rozwinie, decyduje nasza dieta. Eksperci stworzyli czarną listę z produktami, które przyczyniają się do rozwoju najbardziej zabójczego nowotworu nie tylko w Polsce. Wskazali też dietetyczną tarczę.

Główny zabójca w Polsce karmi się tymi produktami. Rak płuca nie zagraża tylko palaczom
Autor: GettyImages
  • Nie tylko palenie papierosów! Międzynarodowe badanie wykazało, że spożywanie dużych ilości ultraprzetworzonej żywności (UPF) wiąże się ze zwiększonym o 41% ryzykiem raka płuc.
  • Badanie, prowadzone przez naukowców z Chin i USA, analizowało dane ponad 100 tys. osób przez 12 lat.
  • Do produktów UPF, które najbardziej przyczyniały się do zwiększonego ryzyka, zaliczono między innymi wędliny, napoje gazowane oraz białe pieczywo.
  • Eksperci sugerują ograniczenie spożycia UPF i wybieranie świeżych, nieprzetworzonych produktów, aby zmniejszyć ryzyko raka płuc.
Poradnik Zdrowie - Choroby płuc

Rak płuc: 100 tys. osób, 12 lat obserwacji, niepokojące wnioski

W Polsce każdego roku diagnozuje się kilkanaście tysięcy przypadków raka płuc, a ponad 20 tysięcy osób umiera z jego powodu. Palenie tytoniu i obciążenie genetyczne to dobrze znane czynniki ryzyka. Jednak naukowcy coraz częściej zwracają uwagę na rolę diety w rozwoju tej choroby.

Naukowcy z Chongqing Cancer Hospital (Chiny) i kilku znanych amerykańskich ośrodków badawczych przeanalizowali dane dotyczące diety oraz zdrowia ponad 100 tysięcy dorosłych osób. Obserwacja trwała ponad 12 lat.

Wyniki są niepokojące: osoby, które spożywały najwięcej ultraprzetworzonej żywności, były aż o 41% bardziej narażone na rozwój raka płuc w porównaniu z osobami, które jadły jej najmniej.

Rak płuc: dieta wpływa na rozwój nowotworu niezależnie od jego typu

Badanie uwzględniało różne typy raka płuc, w tym niedrobnokomórkowego (NSCLC) i drobnokomórkowego (SCLC), a związek z UPF był istotny w obu przypadkach.

Autorzy badania, kierowanego przez profesora Yongzhong Wu, związanego z Harvard Medical School i Chongqing Cancer Hospital, podkreślają:

Ograniczenie spożycia ultraprzetworzonej żywności na całym świecie mogłoby przyczynić się do zmniejszenia obciążenia rakiem płuc. Jednocześnie konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te ustalenia i lepiej zrozumieć mechanizmy, które za tym stoją.

Znane osoby, które zmarły na raka 

Ultraprzetworzona żywność – co to takiego

Ultraprzetworzona żywność (UPF) to produkty, które przeszły zaawansowane procesy przemysłowe i zawierają liczne dodatki, takie jak sztuczne barwniki, aromaty, emulgatory i konserwanty. Charakteryzują się wysoką zawartością cukru, tłuszczu i soli, a niską zawartością błonnika, witamin i minerałów.

Do UPF zaliczamy m.in.:

  • słodkie napoje gazowane
  • masowo produkowane pieczywo
  • słodycze i ciastka
  • słone przekąski (chipsy, paluszki, krakersy)
  • gotowe dania (pizze, burgery, dania instant)
  • niektóre rodzaje wędlin i parówek
  • płatki śniadaniowe (szczególnie te słodzone).

Analiza wykazała, że do najczęściej spożywanych produktów z kategorii UPF, które przyczyniały się do zwiększonego ryzyka raka płuc, należą:

  1. wędliny
  2. napoje gazowane
  3. białe pieczywo i bułki.
Poradnik Zdrowie Google News

Dlaczego przetworzona żywność może szkodzić naszym płucom?

Mechanizm, w jaki UPF mogą wpływać na ryzyko raka płuc, nie jest jeszcze do końca poznany. Naukowcy wskazują na kilka potencjalnych przyczyn:

  • UPF dostarczają mało cennych składników odżywczych, a dużo pustych kalorii.
  • Niektóre dodatki do żywności mogą mieć działanie prozapalne lub rakotwórcze.
  • UPF mogą negatywnie wpływać na skład mikroflory jelitowej, co z kolei może prowadzić do stanów zapalnych i osłabienia odporności.
  • Niektóre procesy przetwarzania żywności, takie jak smażenie w wysokiej temperaturze, mogą prowadzić do powstawania szkodliwych związków, takich jak akrylamid.

Jak chronić swoje płuca? Wskazane zmiany w diecie

oczywiście, zalecenia, by unikać tytoniu, e-papierosów i toksyn środowiskowych, pozostają aktualne. Wprowadzając zmiany w diecie, prawdopodobnie możemy dodatkowo realnie zmniejszyć ryzyko raka płuc. Oto kilka praktycznych wskazówek:

  • Wybieraj świeże, nieprzetworzone produkty: postaw na warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, chude mięso i ryby.
  • Gotuj w domu: przygotowując posiłki samodzielnie, masz pełną kontrolę nad składnikami i unikasz szkodliwych dodatków.
  • Czytaj etykiety: zwracaj uwagę na skład produktów i unikaj tych, które zawierają dużo sztucznych dodatków, cukru i tłuszczu.
  • Postaw na różnorodność: urozmaicaj swoją dietę, aby dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Twoja zdrowa dieta to twoja tarcza przed wieloma chorobami nowotworowymi, również rakiem płuca.