Wątroba a leki. Jak chronić wątrobę, przyjmując dużo leków?

Wątroba metabolizuje leki, jednak wiele z nich - w tym również leki bez recepty, które stosujemy podczas przeziębienia czy grypy - może ją uszkadzać zwłaszcza, jeśli stosujemy je przez dłuższy czas, nie przestrzegając dawek zalecanych w ulotce. Które leki najczęściej uszkadzają wątrobę i jak temu zapobiec? Jak możesz chronić wątrobę, gdy przyjmujesz leki?

Spis treści

1. Które leki najczęściej szkodzą wątrobie?
2. Jak chronić wątrobę przyjmując dużo leków?

Jak chronić wątrobę, przyjmując dużo leków? Wbrew pozorom to ważne pytanie: wątroba odpowiada bowiem za metabolizm zdecydowanej większości leków.

Tymczasem zawarte w lekach - również tych ziołowych, przeciwbólowych czy przeciwzapalnych, dostępnych bez recepty - substancje mogą ją uszkodzić.

O ile zażycie jednej tabletki czy porcji syropu na kaszel raz na jakiś czas nie jest groźne, o tyle ich regularne przyjmowanie, zwłaszcza bez konsultacji z lekarzem, może zaszkodzić - zwłaszcza jeśli z powodu choroby przewlekłej na stałe przyjmujemy już inne leki.

Wątroba może potrzebować wsparcia również w sezonie jesienno-zimowych infekcji, kiedy z powodu typowych dla tej pory roku infekcji łykamy dużo więcej leków, niż o innych porach roku, zazwyczaj nie konsultując tego z lekarzem. 

Nieprawidłowe stosowanie leków może doprowadzić m.in. do polekowego uszkodzenia wątroby, którego objawem mogą być np. wymioty, nudności, bóle brzucha (mogą się one pojawić nawet po pewnym czasie od zakończenia leczenia), a konsekwencją - nawet niewydolność wątroby. Właśnie dlatego tak ważne jest to, by przyjmując leki, dbać o wątrobę.   

Które leki najczęściej szkodzą wątrobie?

Leków, które mogą uszkadzać wątrobę, jest wiele - są wśród nich m.in. antybiotyki, leki przeciwwirusowe, leki stosowane w leczeniu spastyczności, choroby wrzodowej czy trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. W tej grupie są również leki powszechnie stosowane podczas bólu głowy, przeziębienia czy grypy, np. paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne, statyny obniżające poziom cholesterolu, a także zioła - kava kava i ożanka czosnkowa. 

Na uszkodzenie wątroby spowodowane lekami najbardziej narażone są osoby powyżej 50. roku życia, osoby otyłe, a także pacjenci mający problemy z wątrobą lub nerkami i kobiety ciężarne. Ryzyko wzrasta podczas równoczesnego przyjmowania dwóch lub więcej leków mających toksyczny wpływ na komórki wątroby.

Jak chronić wątrobę przyjmując dużo leków?

Jeśli przyjmujesz dużo leków, nie sięgaj po kolejne na własną rękę. Nawet jeśli w ulotce nie zaznaczono, że syrop, czy tabletki, które zamierzasz zażyć, mogą mieć toksyczny wpływ na wątrobę, może do tego dojść, jeśli wejdą w interakcje z lekami, które już zażywasz. Jak jeszcze możesz chronić swoją wątrobę?

Zawsze informuj lekarza o lekach, które przyjmujesz - nawet jeśli przepisał je lekarz innej specjalności. To ważne po to, by uniknąć niepożądanych interakcji między składnikami leków z różnych grup. Poza tym lekarz wiedząc, że przyjmujesz już leki mogące mieć negatywny wpływ na wątrobę, może odpowiednio zmodyfikować kurację.

Jeśli przyjmujesz leki mogące uszkodzić wątrobę, warto - również po konsultacji z lekarzem - zażywać preparaty regenerujące i wspomagające pracę tego narządu, np. zawierające fosfolipidy.

Bez konsultacji z lekarzem nie przyjmuj leków dłużej, niż przez czas, zalecany w ulotce preparatu (zwykle jest to 3-5 dni).

Przestrzegaj zalecanych dawek leków i czasu ich stosowania, zarówno tych zaleconych przez lekarza, jak i tych, które doraźnie przyjmujesz na własną rękę.

W trakcie kuracji zrezygnuj z alkoholu, który może zwiększać ryzyko uszkodzenia wątroby i z produktów mających wpływ na pracę enzymów wątrobowych oraz metabolizowanie leków - np. z grejpfruta i soku z grejpfruta.

Zadbaj o dietę - ogranicz potrawy wysoko przetworzone, tłuste, smażone dania i tłuszcze zwierzęce oraz węglowodany proste (słodycze, białe pieczywo, makarony) - jedz więcej produktów pełnoziarnistych, warzyw, owoców, tłuszczy roślinnych, ryb, drobiu.

Warto również stosować zioła działające ochronnie na wątrobę, bogate w takie substancje jak sylimaryna (np. ostropest plamisty) czy cynaryna (karczoch) - mimo, że są one bezpieczne dla wątroby, to jednak dobrze jest skonsultować z lekarzem chęć ich przyjmowania by ocenił, czy w twoim przypadku taka kuracja będzie bezpieczna.

Czy jesteś hipochondrykiem?

Pytanie 1 z 11

Ostatnio często miewasz zgagę. Co o tym myślisz?

A może to objaw choroby serca? Trzeba zrobić holter.

Pewnie jem za dużo smażeniny, trzeba zmienić dietę.

Następne pytanie

Katarzyna Hubicz