- Niebolesny guzek na piersi u mężczyzny to kluczowy objaw raka, który występuje w ponad 85% diagnozowanych przypadków
- Analiza danych z bazy SEER Database potwierdza, że rokowania przy raku piersi u mężczyzn są znacznie gorsze z powodu opóźnionej diagnozy
- Eksperci wskazują, że genetyka oraz zespół Klinefeltera drastycznie zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi u mężczyzn
- Rak piersi u mężczyzn jest diagnozowany średnio w wieku 70 lat, czyli niemal dekadę później niż u kobiet, co znacząco pogarsza statystyki przeżywalności
Czy mężczyźni chorują na raka piersi? Problem niskiej świadomości i statystyki
Choć rak piersi niemal automatycznie kojarzy się z chorobą kobiecą, takie myślenie jest poważnym błędem. Mężczyźni stanowią mniej niż 1% wszystkich diagnozowanych przypadków na świecie, ale problem jest realny i niestety narasta. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów, w Polsce w ostatniej dekadzie (2013-2022) każdego roku diagnozowano średnio 149 nowych zachorowań u mężczyzn: jeden chory mężczyzna przypada na 129 kobiet.
Ten powszechny brak świadomości ma tragiczne konsekwencje, które widać w statystykach. Jak pokazuje badanie „Male Breast Cancer Awareness Study”, aż 83,9% mężczyzn przed otrzymaniem diagnozy nie miało pojęcia, że mogą zachorować. Przekłada się to na dramatyczne opóźnienia, ponieważ panowie zgłaszają się do lekarza średnio po 14-21 miesiącach od pojawienia się pierwszych objawów, podczas gdy kobiety robią to już po około 3 miesiącach.
Guzek na piersi i inne objawy raka u mężczyzn. Na co zwrócić uwagę?
Najważniejszym i najczęstszym sygnałem, który powinien zapalić czerwoną lampkę, jest niebolesny guzek na piersi u mężczyzny, zwykle zlokalizowany tuż za brodawką sutkową. Występuje on w aż 85-90% przypadków.
Krajowy Rejestr Nowotworów wskazuje, że inne kluczowe objawy raka piersi u mężczyzn to także wyciek z brodawki (zarówno przezroczysty, jak i podbarwiony krwią), jej wciągnięcie lub pojawienie się owrzodzenia. Czasem może wystąpić również ból bez wyraźnej przyczyny, niewielkie zgrubienie skóry w okolicy sutka lub uporczywy świąd, którego nie wolno lekceważyć.
Gorsze rokowania przy raku piersi u mężczyzn. Dlaczego wiek i późna diagnoza są kluczowe?
Opóźnienie w diagnozie bezpośrednio przekłada się na statystyki przeżywalności, które są znacznie gorsze dla mężczyzn. Dane z amerykańskiej bazy SEER Database nie pozostawiają złudzeń: 5-letnia przeżywalność u mężczyzn z rakiem piersi wynosi 73-77%, podczas gdy u kobiet jest to 83-86%. Różnica staje się jeszcze bardziej dramatyczna w perspektywie 10 lat, gdzie szanse na przeżycie spadają do zaledwie 54% u mężczyzn w porównaniu do 70% u kobiet.
Ta dysproporcja wynika głównie z późniejszego wykrycia choroby i wieku pacjentów. Jak podaje American Cancer Society, mężczyźni są diagnozowani średnio w wieku 69-70 lat, czyli o prawie 8 lat później niż kobiety. W starszym wieku często występują już inne schorzenia, co znacząco komplikuje leczenie i pogarsza rokowania, nawet jeśli zastosuje się identyczne metody terapii co u kobiet.
Co zwiększa ryzyko raka piersi u mężczyzn? Genetyka i styl życia
Choć nowotwór piersi może dotknąć każdego mężczyznę, istnieją czynniki, które znacząco zwiększają prawdopodobieństwo choroby. Jak podaje International Male Breast Cancer Program, kluczową rolę odgrywa genetyka, ponieważ aż 15-20% chorych mężczyzn ma w rodzinie historię tej choroby.
Szczególną grupą ryzyka są mężczyźni z zespołem Klinefeltera (genetycznym schorzeniem polegającym na posiadaniu dodatkowego chromosomu X), u których ryzyko wzrasta nawet 20-60-krotnie. Do znanych przyczyn raka piersi u mężczyzn zalicza się również ogólne czynniki, takie jak palenie papierosów, nadużywanie alkoholu i otyłość, które według raportu OECD z 2025 roku przyczyniają się do wysokiej zapadalności na nowotwory w Polsce.
Podejrzenie raka piersi u mężczyzny. Jak wygląda diagnostyka i leczenie?
Przede wszystkim należy przełamać wstyd i lęk, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza. W Polsce, zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, nie ma systematycznych programów badań przesiewowych, dlatego kluczowe znaczenie ma regularne samobadanie piersi u mężczyzn i szybka reakcja na niepokojące sygnały.
Leczenie raka sutka u mężczyzn najczęściej polega na mastektomii, czyli usunięciu całej piersi wraz z brodawką, a następnie, w zależności od stadium zaawansowania nowotworu, stosuje się hormonoterapię lub chemioterapię. Warto pamiętać, że wczesne wykrycie to najskuteczniejsza broń w walce z tą chorobą.
