Spuchnięty język: jakie są przyczyny obrzęku języka i jak zmniejszyć opuchliznę?

Spuchnięty język niepokoi zawsze, chociaż przyczyny opuchlizny nie zawsze są tak poważne, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Opuchlizna języka może świadczyć zarówno o chorobie, jak i alergii, podrażnieniu czy nawet o zaniedbaniach higienicznych. Dlaczego język puchnie i czy opuchlizna języka jest groźna? Kiedy konieczny jest kontakt z lekarzem?

Język pełni w naszym organizmie szereg istotnych funkcji. To dzięki umieszczonych na nim kubkach smakowych jesteśmy w stanie rozpoznać smak potraw, dokładniej żuć i sprawniej przełykać pokarmy, a nawet mówić.

Jego wygląd może również sporo powiedzieć o naszym stanie zdrowia – zwłaszcza, gdy zmieni kolor, rozmiar lub pojawią się na nim dziwne naloty czy krostki. Jednak o tym, jak jest istotny, przypominamy sobie dopiero wtedy, kiedy dzieje się z nim coś nietypowego – na przykład zaczyna puchnąć.

Spuchnięty język trudno jest zignorować choćby dlatego, że utrudnia on mówienie, picie i jedzenie, a w jamie ustnej pojawia się nieprzyjemne i nienaturalne uczucie pełności. Budzi to uzasadniony lęk i w pewnych sytuacjach – np. wtedy, kiedy obrzęk języka pojawi się niespodziewanie i szybko się powiększa – wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem.

Często bywa to jednak sygnał ostrzegający o tym, że – choć sytuacja nie jest jeszcze poważna – w organizmie zaczyna dziać się coś złego. Choćby z tego powodu dolegliwości tej nie powinno się ignorować, nawet jeżeli szybko mija.

Spis treści

1. Spuchnięty język: przyczyny niezwiązane z chorobą
2. Spuchnięty język: przy jakich chorobach puchnie język?
3. Spuchnięty język: leczenie

Spuchnięty język: przyczyny niezwiązane z chorobą

Opuchlizna języka najczęściej ma banalne przyczyny, związane ze stylem życia: sposobem, w jaki dbamy o zęby i jamę ustną, lub też dietą, a nawet niedoborem pewnych składników odżywczych. Do najczęstszych, niezwiązanych z chorobą przyczyn opuchlizny języka należą:

• Pikantna dieta i nadużywanie alkoholu
• Źle dobrana proteza
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej i związane z nią stany zapalne w obrębie języka i dziąseł
• Palenie tytoniu
• Kolczyk w języku
• Podrażnienia wywołane przez kontakt z substancją drażniącą (opuchlizna pojawia się wówczas zwykle również na błonie śluzowej policzków i gardła, a towarzyszą jej pęcherzyki i ranki).
• Oparzenie zbyt gorącym napojem lub pokarmem – język ma wtedy żywo czerwony kolor, boli, może też krwawić
• Niedobór witaminy B12 lub żelaza – w takich przypadkach język może stać się również bledszy.

Spuchnięty język: przy jakich chorobach puchnie język?

Obrzęk języka może się również pojawić w przebiegu niektórych chorób lub dolegliwości.  

• Reakcja alergiczna. Opuchlizna na języku często jest skutkiem reakcji alergicznej (tzw. obrzęku Quinckego) np. na alergeny zawarte w pożywieniu, pastach do zębów, czy użądlenie owada. Taka reakcja może też wystąpić po zażyciu niektórych leków, zwłaszcza leków na nadciśnienie. Szczególnie niebezpieczna jest opuchlizna, która szybko narasta (zwłaszcza po użądleniu np. przez osę, pszczołę lub inne owady błonkoskrzydłe), gdyż może utrudnić, a nawet uniemożliwić oddychanie – w takim przypadku niezbędny jest szybki kontakt z lekarzem.
• Infekcja wywołana urazem. Skaleczenie języka przy braku higieny może doprowadzić do silnego stanu zapalnego, którego objawem jest opuchlizna, a także silny ból (a język  jest zaczerwieniony).
• Zespół Sjögrena. Obrzęk języka związany z jego zapaleniem jest jednym z objawów tej przewlekłej choroby autoimmunologicznej, związanej z upośledzenie czynności gruczołów wytwarzających ślinę.
• Liszaj płaski. Tej chorobie również może towarzyszyć opuchlizna języka, a dodatkowo jego pieczenie i widoczne, białe plamy.
• Kiła. Jej objawem może być lekko spuchnięty język, na którym pojawiła się również bezbolesna, okrągła grudka.

Spuchnięty język: leczenie

By zmniejszyć opuchliznę języka związaną z urazem lub dietą wystarczy zwykle przyłożyć lód. W pozostałych przypadkach konieczna jest zwykle pomoc specjalisty i leczenie podstawowej przyczyny spuchniętego języka.

Opuchnięty język jest bowiem jedną z tych przypadłości, które praktycznie zawsze wymagają konsultacji z lekarzem - to istotne zwłaszcza, gdy opuchlizna szybko narasta (w takiej sytuacji bezwzględnie zalecana jest jak najszybsza wizyta), pojawia się regularnie lub nie ustępuje. 

Po zebraniu dokładnego wywiadu lekarz zdecyduje o ewentualnych dalszych badaniach i sposobie leczenia.

Czy jesteś hipochondrykiem?

Pytanie 1 z 11

Ostatnio często miewasz zgagę. Co o tym myślisz?

A może to objaw choroby serca? Trzeba zrobić holter.

Pewnie jem za dużo smażeniny, trzeba zmienić dietę.

Następne pytanie

Katarzyna Hubicz