Ekspert wyjaśnia, czy cukrzycy chorzy na COVID-19 są bardziej zagrożeni zgonem

Osoby chore na cukrzycę są w tzw. grupie wysokiego ryzyka w przypadku zakażenia koronawirusem. Może ono dotyczyć zarówno ciężkiego przebiegu infekcji COVID-19, jak i większego prawdopodobieństwa zgonu. O tym, czy pacjenci z cukrzycą powinni bardziej chronić się przed wirusem SARS-CoV-2 opowiedział prof. dr Krzysztof Strojek podczas debaty online pt. „Uszkodzenia wielonarządowe wywołane przez SARS-CoV-2”.

Spis treści

1. Co to jest cukrzyca?
2. Czy cukrzycy są szczególnie narażeni na zakażenie koronawirusem?
3. Związek między cukrzycą typu 2 a COVID-19

Co to jest cukrzyca?

Cukrzyca jest to przewlekła choroba metaboliczna wynikająca z zaburzonego wydzielania lub działania insuliny. Hormon ten wytwarzany przez trzustkę i jest on niezbędny do metabolizmu węglowodanów, a w mniejszym stopniu także do tłuszczów.

Przyczyną cukrzycy typu 1 (inaczej insulinozależna) jest zniszczenie komórek beta trzustki, które są odpowiedzialne za produkcję i wydzielanie insuliny. Najczęściej występuje u dzieci i osób młodych. Z kolei cukrzyca typu 2 (nazywana też cukrzycą insulinoniezależną) dotyka przeważnie osoby starsze. Podwyższony poziom glukozy we krwi wynika z nieprawidłowego działania insuliny w organizmie, czyli tzw. oporność na działanie insuliny. Tej chorobie  w wielu przypadkach towarzyszą otyłość oraz nadciśnienie tętnicze.

Czy cukrzycy są szczególnie narażeni na zakażenie koronawirusem?

Pandemia COVID-19, która trwa od ponad roku, utrudnia między innymi dostęp do opieki zdrowotnej oraz zakłóca codzienne funkcjonowanie. Jak w takim razie żyć z cukrzycą w czasach pandemii? Czy osoby z cukrzycą wyniku zakażenia wirusem SARS-CoV-2 są bardziej zagrożenie zgonem?

Na to pytanie odpowiedział prof. dr Krzysztof Strojek ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, konsultant krajowy w dziedzinie diabetologii podczas debaty online pt. „Uszkodzenia wielonarządowe wywołane przez SARS-CoV-2”. – Pierwsze informacje na temat śmiertelności w przebiegu infekcji SARS-CoV-2 wskazywały na to, że chorzy na cukrzycę w 30 proc. umierają. Później wykonane analizy pokazały, że nie tyle cukrzyca per se, ile choroby współistniejące: otyłość, powikłania sercowo-naczyniowe, powikłania mikronaczyniowe, mają na to wpływ. Oznacza to, że chory bez cukrzycy nie ma zwiększonego ryzyka, a chory na cukrzycę z powikłaniami rzeczywiście ma gorsze rokowanie w przebiegu (infekcji SARS-CoV-2 – red.) – wyjaśnił.

Prof. dr Krzysztof Strojek, powołując się na dostępne publikacje naukowych lekarzy, zaznaczył, że osoby z wysoką glikemią, które są chore na COVID-19, mają gorsze rokowania. – Warto tu zadać pytanie, czy to jest przyczyna, czy skutek? Czy zatem burza cytokinowa w połączeniu z hiperglikemią ma wpływ na przebieg infekcji (COVID-19 – red.)? Czy może jest jednak na odwrót – hiperglikemia indukuje burzę cytokinową? Na razie nie wiemy, co jest przyczyną, a co skutkiem – rozważał diabetolog.  

W ramach wyjaśnienie tego zagadnienia prof. dr Krzysztof Strojek przytoczył, że była przeprowadzona analiza badań mikroskopowych trzustek chorych, którzy zmarli z powodu COVID-19. – Wykazano w tych badaniach wykonanych metodą mikroskopii fluorescencyjnej, że wirus SARS-CoV-2 ma powinowactwo do komórek beta wysp trzustkowych. Czy powinowactwo będzie prowadziło do destrukcji komórek beta i indukcji cukrzycy, czy to jest sprawa przejściowa, która nie będzie miała wpływu na występowanie tej choroby? Czy przeniesie się to na wzrost liczby chorych, rokowania (przy COVID-19) lub zapadalność na cukrzycę typu 1? Tego nie wiemy – tłumaczył ekspert.

Poniżej wideo dalsza część artykułu. 

Związek między cukrzycą typu 2 a COVID-19

Zdaniem diabetologa najprawdopodobniej infekcja SARS-CoV-2 nie będzie powodowała zwiększonej zapadalności na cukrzycę typu 2. – Posiłkując się aktualnymi danymi, to tutaj infekcja nie ma wpływu. Jeśli czegoś mamy oczekiwać, to dekompensacji cukrzycy. Czy (występuje ona – red.) na skutek infekcji SARS-CoV-2, czy z powodu braku dostępu do opieki zdrowotnej? A może też należy oczekiwać zwiększonej zapadalności na cukrzycę typu 1? Na te odpowiedzi będziemy musieli jeszcze trochę poczekać – powiedział prof. dr Krzysztof Strojek. Dodał też, że nie ma żadnych danych, które potwierdziłyby, aby poszczególne typy farmakoterapii cukrzycy wpływały na przebieg infekcji COVID-19.

Podczas debaty online pt. „Uszkodzenia wielonarządowe wywołane przez SARS-CoV-2” padło pytanie, czy hiperglikemia zwiększa ryzyko powikłań o charakterze zakrzepowo-zatorowym u pacjentów chorych na COVID-19? Jak stwierdził diabetolog „powikłania zakrzepowo-zatorowe są stosunkowo nową obserwacją”. -  Są dane, że chorzy z hiperglikemią mają gorsze rokowania w przebiegu infekcji COVID-19. Natomiast w tych pracach, w których przeprowadzono jedynie analizy epidemiologiczne, nie określono, czy to gorsze rokowanie wynika z powikłań zakrzepowo-zatorowych czy z innych stanów towarzyszących infekcji COVID-19. Wprawdzie mówi się, że hiperglikemia zwiększa gotowość prozakrzepową, ale takiej korelacji w przypadku infekcji COVID-19, póki co nie stwierdzono – podkreślił dr Krzysztof Strojek.

Anna Tłustochowicz