Czy przetaczanie krwi jest bezpieczne? Powikłania po transfuzji

Czy przetaczanie krwi jest bezpieczne? Jakie powikłania mogą pojawić się po transfuzji? Na te pytania powinien odpowiedzieć pacjentowi lekarz, który przeprowadzi transfuzję. Przetaczanie krwi, jak każdy zabieg medyczny, wiąże się z pewnym ryzykiem, dlatego pacjent powinien wiedzieć, jakie skutki uboczne może mieć transfuzja krwi. Sprawdź, jakie powikłania mogą pojawić się po transfuzji krwi.

Czy przetaczanie krwi jest bezpieczne? Jakie powikłania mogą pojawić się po transfuzji? Pacjent ma prawo do obaw przed transfuzją krwi, ponieważ jest to poważny zabieg medyczny, który wiąże się pewnym ryzykiem. W związku z tym lekarz, pod opieką którego znajduje się chory, powinien poinformować go, jakie skutki uboczne może mieć transfuzja krwi.

Czy przetaczanie krwi jest bezpieczne?

Przetaczanie krwi, jak każdy zabieg medyczny, niesie za sobą pewne ryzyko. Obecnie największym ryzykiem związanym z transfuzją krwi jest otrzymanie krwi innej grupy, czyli niezgodnej grupowo. Z tego powodu podstawowym testem wykonywanym bezpośrednio przed zabiegiem jest krzyżówka krwi, umożliwiająca określenie grupy krwi i czynnika RH niezbędnego do przeprowadzenia transfuzji krwi.

Istnieje także prawdopodobieństwo zakażenia chorobami przenoszonymi przez krew, jednak jest ono bardzo niskie, ponieważ obecnie krew każdego potencjalnego dawcy jest poddawana dokładnym badaniom. Dokonuję się m.in. analizy krwi pod kątem chorób, nie tylko tych przenoszonych przez krew. Jak pokazują badania, ryzyko zakażenia wirusem HBV, czyli wirusem zapaleniem wątroby typu B (WZW B, w wyniku transfuzji krwi, wynosi ok. 1 do 500 tysięcy, a w przypadku wirusa HCV, czyli wirusa zapalenia wątroby typu C (WZW C - 1 do 30 milionów. Z kolei ryzyko zakażenia wirusami HIV czy HTLV (wirus ludzkiej białaczki z komórek T) wynosi 1 do 5 milionów. Istnieje także niewielkie ryzyko zakażenia chorobą Creutzfeldta-Jakoba, które wzrasta wraz z ilością transfuzji.

Powikłania po transfuzji krwi. Skutki uboczne przetaczania krwi

Powikłania po transfuzji krwi dzieli się na wczesne, które występują w trakcie przetaczania lub w ciągu 24 godzin po jego zakończeniu, i późne, które mogą pojawić się po ok. 30 dniach od transfuzji.Wczesne powikłania po transfuzji krwi

• Ostry odczyn hemolityczny - jest wynikiem przetoczenia krwi niezgodnej grupowo z krwią biorcy w układzie AB0. Objawami charakterystycznymi są gorączka, dreszcze, nudności, duszność, ból w klatce piersiowej, skąpomocz.
• Pokrzywka jest reakcją alergiczną na przetoczoną krew, co objawia się rumieniem i swędzeniem.
• Wstrząs anafilaktyczny jest wynikiem wytworzenia przez organizm biorcy przeciwciał anty IgA. Jest to jedno z poważniejszych wczesnych powikłań po transfuzji, ponieważ wstrząs może mieć bardzo ciężki przebieg i zagrażać życiu pacjenta. Pojawiają się wtedy kaszel, skurcz oskrzeli, zaburzenia układu oddechowego i krążenia.
• Sepsa zwykle pojawia się, gdy podana krew była zanieczyszczona mikrobiologicznie. Reakcją organizmu na zakażenie jest wzrost temperatury nawet do 41°C, dreszcze, zaburzenia krążenia.
• Przeciążenie krążenia, które może pojawić się po przetoczeniu krwi, objawia się m.in. zaburzeniami układu krążenia i oddechowego.

Późne powikłania po przetoczeniu krwi

• Odczyn hemolityczny przebiegający z gorączką, wzrostem poziomu bilirubiny i spadkiem hemoglobiny - zwykle nie wymaga leczenia.
• Plamica poprzetoczeniowa (małopłytkowość poprzetoczeniowa) to skaza krwotoczna, która powstaje z powodu niszczenia trombocytów (płytek krwi) przez alloprzeciwciała przeciwpłytkowe. Charakteryzuje się spadkiem poziomu płytek krwi i uogólnioną plamicą. Choroba ma ciężki przebieg, a w leczeniu stosuje się plazmaferezy lecznicze.
• Choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi (Graft-Versus-Host Disease) to reakcja organizmu biorcy rozwijającą się w wyniku kontaktu z obcymi antygenowo limfocytami. Limfocyty dawcy po transfuzji krwi rozpoznają obce dla nich komórki biorcy i zaczynają niszczyć tkanki gospodarza. To powikłanie zagrażające życiu pacjenta, które objawia się gorączką, wysypka, rumieniem, niewydolnością nerek i wątroby. Wykazano, że u starszych biorców ryzyko zachorowania jest dużo większe, niż u ludzi młodych. W leczeniu stosuje się glikokortykosteroidy oraz indywidualnie dobrane leczenie immunosupresyjne.
• Powikłania bakteryjne oraz wirusowe, szczególnie wirusowe zapalenie wątroby typu B i C oraz wirus HIV.

Monika Majewska