Dystonia - przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

2021-12-28 16:16

Dystonia to choroba układu nerwowego, która prowadzi do mimowolnego wykonywania nienaturalnych ruchów. Może doprowadzić m.in. do przechylenia głowy na bok oraz jej skręcenia w stronę przeciwną. Jakie są przyczyny i objawy dystonii? Na czym polega leczenie tej choroby?

Młoda kobieta dotyka szyi.
Autor: Gettuy Images

Dystonia - przyczyny

Przyczyną dystonii są zaburzenia funkcjonowania połączeń nerwowych w obrębie tzw. jąder podkorowych. Są to głęboko położone struktury mózgu, które odpowiadają za utrzymanie odpowiedniej postawy ciała i kontrolują każdy ruch (fachowo układ pozapiramidowy).

Poradnik Zdrowie: kiedy iść do neurologa?

Do zaburzeń tego układu może dojść w wyniku urazu mózgu, rozrostu guza mózgu, niedokrwienia mózgu lub krwotoku mózgowego. Wówczas mowa o dystonii wtórnej.

Dystonia może pojawić się także przebiegu chorób neurozwyrodnieniowych, np. w chorobach Wilsona, Huntingtona, Parkinsona, mitochondrialnych.

Jeśli nie wiadomo, co jest przyczyną choroby albo ma ona podłoże genetyczne, mówi się o dystonii pierwotnej.

Dystonia - rodzaje i objawy dystonii

1. Dystonia ogniskowa

Dystonia ogniskowa zajmuje tylko jedną część ciała, np. mięśnie wokół oka, mięśnie twarzy, szyi, mięśnie jednej kończyny:

  • dystonia szyjna (kręcz karku) objawia się przechyleniem głowy na bok oraz jej skręceniem w stronę przeciwną (chory wygląda jakby patrzył w górny róg), objawem współtowarzyszącym może być drżenie, a nawet potrząsanie głową
  • kurcz powiek dotyka mięśni twarzy otaczających oko - choroba objawia się częstym i stopniowo nasilającym się mruganiem, w końcu dochodzi do mimowolnego zaciskania powiek; kurcz powiek prowadzi do częściowej lub całkowitej ślepoty, mimo że narząd wzroku działa prawidłowo
  • dystonia ustno-żuchwowa obejmuje mięśnie dolnej części twarzy, żuchwy, języka i ust - poza nieprawidłową pozycją ust, żuchwy i/lub języka, chorzy skarżą się na trudności w mówieniu, przygryzanie języka i śluzówki policzków, ślinotok, a w późniejszym okresie zaburzenia połykania
  • zespół Meige'a to połączenie kurczu powiek i dystonii ustno-żuchwowej
  • połowiczy kurcz twarzy objawia się częstym, powtarzającym się, krótkotrwałym skurczem mięśni jednej połowy twarzy
  • dystonia krtaniowa dotyka mięśnie krtani i strun głosowych
  • kurcz pisarski dotyczy mięśni ręki i przedramienia i pojawia się, gdy chory zamierza podjąć próbę pisania, przy czym do tej samej grupy dystonii można zaliczyć dystonię muzyków - dochodzi wtedy do mimowolnych skurczów mięśni w trakcie gry na różnych instrumentach

2. Dystonia segmentalna

Dystonia segmentalna zajmuje kilka sąsiadujących ze sobą mięśni, np. szyi i kończyny górnej.

3. Dystonia połowiczna

Choroba zajmuje mięśnie jednej połowy ciała (górną i dolną część tej samej strony ciała).

4. Dystonia ogniskowa

Dystonia ogniskowa zajmuje mięśnie kilku różnych części ciała.

5. Dystonia uogólniona

Dystonia uogólniona to najbardziej rozległa postać dystonii, ponieważ obejmuje większość ciała, a zwłaszcza kończyny i tułów.

Czytaj też: O czym świadczą skurcze mięśni?

Dystonia - diagnostyka

W celu rozpoznania choroby przeprowadza się badanie EMG (elektromiografię). Niekiedy, w celu potwierdzenia choroby, przeprowadza się testy genetyczne.

Dystonia - leczenie

Niestety, nie istnieje metoda, która pozwala na całkowite wyleczenie dystonii. Można jedynie łagodzić jej objawy poprzez:

  • leczenie toksyną botulinową - botoks oddziałuje hamująco na miejsca połączenia nerwów z mięśniami, a co za tym idzie - hamuje przekazywanie pobudzenia nerwowego z nerwów do mięśni;
  • leki doustne - wpływają hamująco na neuroprzekaźniki, które regulują przesyłanie informacji w mózgu albo wpływają na zmniejszenie napięcia dystonicznie skurczonych mięśni. Mogą także zmniejszać drżenie lub redukować kurcze mięśniowe;
  • leczenie chirurgiczne, które polega na umieszczeniu w mózgu cienkich elektrod, które są połączone z neurostymulatorem umieszczonym w tkance podskórnej;

Jaka to choroba?

Pytanie 1 z 12
Co dolega temu dziecku?
niemowle