Kardiomiopatia przerostowa - przyczyny, objawy i leczenie
Kardiomiopatia przerostowa to choroba serca, która długi czas może nie dawać żadnych objawów, by ujawnić się dopiero podczas dużego i długotrwałego wysiłku. Jeśli więc podczas treningu lub zawodów (np. maratonu) pojawią się niepokojące objawy (zwłaszcza u młodych ludzi), należy zgłosić się do lekarza, gdyż bardzo prawdopodobne, że ich przyczyną jest kardiomiopatia przerostowa. W przeciwnym razie może nawet dojść do nagłej śmierci sercowej.

Spis treści
Kardiomiopatia przerostowa (HCM, hypertrophic cardiomiopathy) oznacza pogrubienie mięśnia sercowego, najczęściej lewej komory, co prowadzi do upośledzenia funkcji rozkurczowej pogrubionej komory, a dalej do objawów niewydolności serca. Jednak przyczyną takiego stanu nie jest nadciśnienie tętnicze, wady wrodzone serca, wady zastawek serca czy też choroby osierdzia. W kardiomiopatii przerostowej wyróżnia się postać bez zawężenia drogi odpływu oraz postać z zawężeniem drogi odpływu. W tym drugim przypadku nieprawidłowa budowa mięśnia sercowego powoduje, że podczas każdego skurczu serca zwęża się droga odpływu krwi bogatej w tlen do aorty, a dalej do całego organizmu.
Kardiomiopatia przerostowa może dotyczyć osób w każdym wieku (choć zwykle występuje u ludzi młodych), w równym stopniu płci żeńskiej, jak i męskiej.
Kardiomiopatia przerostowa - przyczyny
Najczęstszą przyczyną kardiomiopatii przerostowej jest dziedziczna mutacja genetyczna.
Kardiomiopatia przerostowa to najczęstsza choroba serca uwarunkowana genetycznie
Kardiomiopatia przerostowa może być również jednym z objawów chorób genetycznych:
- wrodzonych chorób metabolicznych, np. choroba Pompego, choroba Danona, choroba Andersona i Fabry'ego
- zespołów wad wrodzonych, np. zespół Noonan, zespół Costello, zespół LEOPARD
- schorzeń nerwowo-mięśniowych - głównie ataksja Friedreicha
Kardiomiopatia przerostowa może być również wynikiem skrobiawicy starczej TTR lub powikłaniem akromegalii i guza chromochłonnego.
Znane są również przypadki kardiomiopatii przerostowej u noworodków matek chorych na cukrzycę lub być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków, np. steroidów.
W części przypadków przyczyny kardiomiopatii przerostowej nie są znane.
Kardiomiopatia przerostowa - objawy
- duszność - najpierw podczas wysiłku, a potem w czasie spoczynku
Kardiomiopatia przerostowa może dać objawy w każdym okresie życia, lecz najczęściej pojawia się u ludzi młodych.
Polecany artykuł:
- wysiłkowe bóle dławicowe - są to bóle w klatce piersiowej - za mostkiem, które mają charakter bólu piekącego, rozpierania, ucisku. Mogą promieniować do żuchwy, kończyn górnych, zwłaszcza lewej. Pojawiają się w czasie wysiłku i ustępują w ciągu 3-5 minut po jego zaprzestaniu
- poszerzenie żył szyjnych
- obrzęki kończyn dolnych
- zawroty głowy
- omdlenia
Dodatkowo mogą się pojawić objawy chorób, w przebiegu których dochodzi do kardiomiopatii przerostowej. Na przykład, przy ataksji Friedriecha pojawiają się zaburzenia chodu, a przy skrobiawicy i chorobie Andersona-Fabry’ego - parestezje/zaburzenia, czucia/bóle neuropatyczne. Z kolei plamy soczewicowate (koloru kawy z mlekiem) są charakterystyczne dla zespołu Noonan i LEOPARD.
Kardiomiopatia przerostowa - najczęstsza przyczyna zgonów młodych sportowców w trakcie zawodów
Kardiomiopatia przerostowa przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. W pełni może dać o sobie znać dopiero podczas dużego i długotrwałego wysiłku, np. ultramaratonu, thriatlonu, wielodobowych wyścigów kolarskich. Jeśli więc podczas treningu lub zawodów pojawią się niepokojące objawy (zwłaszcza u młodych ludzi), takie jak nudności, zawroty głowy i bóle w klatce piersiowej (wystąpiły one u większości zmarłych maratończyków przed śmiercią), należy zgłosić się do lekarza, gdyż bardzo prawdopodobne, że ich przyczyną jest kardiomiopatia przerostowa. W przeciwnym razie może nawet dojść do nagłej śmierci sercowej.
Kardiomiopatia przerostowa - diagnostyka
Podstawę rozpoznania kardiomiopatii przerostowej stanowi echokardiografia (echo serca).
Z kolei krewni pacjenta z kardiomiopatią powinni być informowani o ryzyku wystąpienia u nich choroby. Rodzina pacjenta powinna zostać poddana odpowiednim badaniom.
Kardiomiopatia przerostowa - leczenie
Leczenie przyczynowe kardiomiopatii przerostowej nie jest możliwe. Terapia polega głównie na złagodzeniu objawów, zapobieganiu powikłaniom i zmniejszeniu ryzyka śmierci. W tym celu u pacjentów z objawami choroby stosuje się leki z grupy b-adrenolityków i blokerów kanału wapniowego (pacjenci bezobjawowi wymagają jedynie obserwacji).
U niektórych chorych konieczny może być zabieg chirurgiczny, którego celem jest wycięcie przerośniętego mięśnia.
Kardiomiopatia przerostowa - rokowania
Niekiedy chory może dożyć starości (prawie co czwarty dożywa 75 lat lub więcej). Jednak u wielu chorych dochodzi do nagłego zgonu serca, udaru mózgu czy niewydolności serca w młodym wieku. Rzadko choroba może dotknąć nawet niemowlęta i małe dzieci i spowodować u nich ciężką niewydolność serca.