Laktuloza (Lactulosum liquidum) - dawkowanie, działanie, skutki uboczne

Laktuloza ciekła jest popularnym lekiem przeczyszczającym. Chemicznie jest syntetycznym dwucukrem (galaktoza połączona z fruktozą), wchłaniającym się w bardzo nikłym stopniu z przewodu pokarmowego.

Spis treści

1. Działanie laktulozy
2. Wskazania do stosowania laktulozy
3. Przeciwwskazania do stosowania laktulozy
4. Dostępne preparaty
5. Dawkowanie laktulozy
6. Działania niepożądane laktulozy
7. Interakcje z innymi lekami
8. Ciąża i karmienie piersią
9. Wpływ na prowadzenie pojazdów mechanicznych
10. Przechowywanie leku

Działanie laktulozy

Laktuloza rozkładana jest w okrężnicy (przede wszystkim przez bakterie z rodziny Lactobacillus i Bacteroides) do kwasu mlekowego, mrówkowego i octowego oraz dwutlenku węgla. Kwasy te obniżają pH w okrężnicy i wykazują miejscowe działanie osmotyczne, powodując zatrzymanie wody w jelicie grubym.

W efekcie następuje rozluźnienie masy kałowej oraz stymulacja perystaltyki jelit. U pacjentów z encefalopatią wątrobową laktuloza wpływa z kolei na obniżenie stężenia amoniaku we krwi.

Wskazania do stosowania laktulozy

Laktulozę stosuje się głównie z powodu przewlekłych zaparć oraz w sytuacjach konieczności zmiękczenia stolca ze względów medycznych (np. żylaki odbytu). Bywa jednak także stosowana w encefalopatii w przebiegu niewydolności wątroby.

Przeciwwskazania do stosowania laktulozy

Laktulozy nie wolno stosować w przypadku uczulenia na tę substancję czynną oraz w przypadku niedrożności przewodu pokarmowego lub ryzyka jego perforacji.

Lek jest również przeciwwskazany w przypadku rzadko występującej, dziedzicznej nietolerancji galaktozy lub fruktozy, niedoboru laktazy (typu Lappa) lub zespołu złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Dostępne preparaty

Lek jest dostępny w postaci syropu, wydawanego bez recepty lekarskiej (lek OTC).

Dawkowanie laktulozy

Dawka początkowa (przez pierwsze trzy dni) to 45 ml syropu (22,5 g laktulozy ciekłej) na dobę stosowane jednorazowo przed śniadaniem lub 15 ml trzy razy na dobę przed posiłkami.

Dawka podtrzymująca to 15 ml syropu (7,5 g laktulozy ciekłej) na czczo.

Lek może być stosowany u dzieci, zgodnie z dawkowaniem zalecanym przez producenta lub ustalonym przez lekarza pediatrę.

Działanie przeczyszczające może wystąpić po upływie 2 do 10 godzin. Roztwór laktulozy może być podawany rozcieńczony lub nierozcieńczony. Pamiętać należy jednak, aby w trakcie terapii wypijać dużą ilość płynów.

Zaleca się konsultację lekarską w przypadku niezadowalającego efektu terapeutycznego po kilku dniach stosowania laktulozy.

Działania niepożądane laktulozy

Laktuloza może powodować bóle brzucha z wzdęciami i skurczami. Przyjmowanie dużych dawek lub długotrwałe stosowanie leku powoduje utrzymywanie się luźnych stolców i może prowadzić do zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej.

Interakcje z innymi lekami

• Ponieważ laktuloza obniża pH w okrężnicy, leki, których uwalnianie zależne jest od pH, mogą ulegać inaktywacji.
• Laktuloza nasila działanie leków przeciwzakrzepowych.
• Laktuloza może potęgować utratę potasu spowodowaną przez inne leki (środki moczopędne czy kortykosteroidy).
• Laktuloza może również nasilać działanie glikozydów nasercowych.

Ciąża i karmienie piersią

Nie przewiduje się niekorzystnego wpływu na ciążę czy karmione piersią dziecko, ponieważ ogólnoustrojowa ekspozycja na laktulozę jest niewielka.

Wpływ na prowadzenie pojazdów mechanicznych

Lek nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Przechowywanie leku

Lek należy przechowywać zgodnie z zaleceniami producenta w ulotce. Należy zwrócić szczególną uwagę na okres ważności syropu od momentu pierwszego otwarcia.