Rodzaje bólu gardła

Ustalenie, jaki rodzaj bólu gardła nam dolega, pozwala na dobór skutecznego leczenia i szybsze zwalczenie stanu zapalnego. W zależności od tego, jaki czynnik wywołał stan zapalny gardła oraz o jakiej porze nasila się ból, powinniśmy stosować preparaty w formie pastylek lub sprayu. Zastosowanie odpowiedniego leku gwarantuje szybką ulgę w bólu i przyczynia się do hamowania odczynu zapalnego w gardle.

Spis treści

1. Rodzaje bólu gardła – podział ze względu na przyczynę
2. Rodzaje bólu gardła – podział ze względu na porę występowania

Ból gardła najczęściej powodowany jest przez wirusy odpowiedzialne za rozwój przeziębienia, grypy czy zapalenia zatok. Dlatego też objawy takie jak ból gardła, katar i kaszel zwykle występują razem. Nieco rzadziej przyczyną bólu w obrębie szyi jest zakażenie bakteryjne, a także suchość błon śluzowych gardła.

W każdym z tych przypadków ból przyjmuje nieco inną postać i wymaga metod leczenia dostosowanych do jego nasilenia czy czasu występowania.

Rodzaje bólu gardła – podział ze względu na przyczynę

Ból gardła wywołany przez wirusy

Zakażenia wirusowe odpowiadają za 85-95% przypadków bólu gardła u dorosłych oraz dzieci poniżej 5. roku życia, a także 70% objawów bólowych u dzieci w wieku 5-16 lat. Wirusy uszkadzają nabłonek śluzówki nosa i gardła, co inicjuje odpowiedź immunologiczną ze strony układu odpornościowego. Powoduje to pojawienie się mediatorów zapalenia takich jak bradykininy, cytokiny czy histaminy w wyniku czego następuje wzrost wytwarzania przez błonę śluzową nosa obfitej wydzieliny powodującej obrzęk śluzówki.

Stan zapalny gardła prowadzi do pojawienia się bólu, obrzęku i trudności w przełykaniu. Błona śluzowa gardła staje się przekrwiona. Na tym etapie leczenie polega na podawaniu preparatów przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz leków o działaniu miejscowym, które także zawierają substancje czynne o działaniu hamującym proces zapalny. Jak wykazały badania naukowe, dużą skutecznością odznaczają się preparaty mające w swoim składzie ibuprofen oraz flurbiprofen.

Działanie flurbiprofenu związane jest ze zdolnością hamowania syntezy prostaglandyn (substancji powodujących stan zapalny). Ma on silne właściwości przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Chociaż flurbiprofen nie usuwa bezpośredniej przyczyny zapalenia gardła, jest bardzo pomocny w łagodzeniu jego objawów, w tym bólu gardła czy trudności w przełykaniu.

Ból gardła wywołany przez bakterie

Jeżeli objawy wirusowego zapalenia gardła ulegają zaostrzeniu i utrzymują się przez kilka dni, to możemy przypuszczać, że proces przerodził się w zapalenie gardła o charakterze bakteryjnym. Jego cechą jest występowanie na migdałkach białego nalotu – to znak, że gardło zaatakowały paciorkowce. W krótkim czasie nalot przekształca się w masywne, ropno-śluzowe czopy, które powodują obrzęk migdałków. To tzw. angina ropna, której towarzyszyć może wysoka gorączka, ból głowy, osłabienie, powiększone węzły chłonne.

Leczenie anginy ropnej polega na podawaniu antybiotyków. W przypadku zakażenia wywołanego przez paciorkowce najlepiej sprawdza się podawanie penicyliny przez minimum 10 dni. W przypadku uczulenia na penicylinę, lekarz może przepisać inne antybiotyki.

Rodzaje bólu gardła – podział ze względu na porę występowania

Jak pokazała ankieta przeprowadzona wśród 5000 osób z różnych krajów, ból gardła jest najbardziej odczuwalny rano zaraz po obudzeniu się oraz wieczorem i w nocy. To właśnie wtedy objawy takie jak trudności z przełykaniem, obrzęk, silny ból i przekrwienie śluzówki najbardziej dają się we znaki.

Ból gardła wieczorem i w nocy

Wyniki badania wskazują na to, że pora nocna ma decydujący wpływ na zaostrzenie stanu zapalnego gardła. Wynika to z kilku przyczyn:

• podczas snu oddychamy przez usta i rzadziej przełykamy ślinę, co prowadzi do zastoju wydzieliny w drogach oddechowych i pogłębiania się reakcji zapalnej;
• śpiąc nie przyjmujemy leków ani nie popijamy wody;
• w nocy zmniejszony zostaje klirens śluzowo-rzęskowy, czyli oczyszczanie się dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny.

Optymalnym wyjściem w takiej sytuacji byłoby przyjmowanie leków w nocy, jednak budzenie się, aby przyjąć kolejną dawkę preparatu jest uciążliwe i może doprowadzić do problemów ze snem. Tymczasem sen, jak pokazują badania, jest ważnym modulatorem odpowiedzi immunologicznej, a jego brak może osłabić układ odpornościowy, co prowadzi do zwiększonej podatności na zakażenie i wydłuża czas rekonwalescencji. Osoby śpiące krótko są 4 razy bardziej narażone na zachorowanie na przeziębienie niż osoby, które śpią 7 i więcej godzin na dobę.

Ból gardła rano

Nasilony ból gardła rano jest konsekwencją zaostrzenia stanu zapalnego w nocy. Niezwłocznie po wstaniu z łóżka należy więc postarać się odkrztusić zalegającą wydzielinę oraz przyjąć odpowiednie leki. Poranny ból gardła jest bardzo dokuczliwy, dlatego kluczowe jest, aby lek charakteryzował się szybkim, a jednocześnie skutecznym działaniem. Dobrym wyborem będą pastylki do ssania. Czas ich działania wynosi zwykle kilka godzin, co minimalizuje konieczność częstego powtarzania dawek. Przyjmując pastylki regularnie 3-4 razy dziennie zapewniamy sobie nie tylko stałą ulgę w bólu, ale także na bieżąco łagodzimy stan zapalny gardła.