Podagra: przyczyny, objawy, leczenie podagry

Podagra to choroba metaboliczna, której istotą jest zapalenie tkanek słabo unaczynionych - najczęściej stawu śródstopno-paliczkowego palucha. Nieleczona podagra może doprowadzić do poważnych w skutkach powikłań. Jakie są przyczyny i objawy podagry? Na czym polega leczenie tej choroby?

Podagra to inaczej dna moczanowa. Istotą podagry jest specyficzny stan zapalny tkanek słabo unaczynionych - najczęściej stawu śródstopno-paliczkowego palucha. Szacuje się, że obecnie z podagrą zmaga się 2 procent populacji. Jak wynika z badań, najczęściej dotyka ona osoby po 60. roku życia, zwłaszcza mężczyzn.

Przyczyny podagry

Podagra to choroba metaboliczna, której przyczyną jest hiperurykemia, czyli nadmiar kwasu moczowego we krwi. Kwas moczowy jest produkowany ponad normę przez organizm lub niedostatecznie wydalany przez nerki z organizmu, a następnie odkładany w tkankach i stawach.

Nadmierna produkcja kwasu moczowego przez organizm może być wynikiem uwarunkowanego genetycznie braku enzymu biorącego udział w dalszych przemianach tego związku. Przyczyną mogą być także choroby rozrostowe szpiku kostnego, łuszczyca oraz zażywanie niektórych leków (np. salicylanów, sulfonamidów czy niektórych leków moczopędnych).

Z kolei do upośledzenia wydalania kwasu moczowego przez nerki przyczyniają się choroby tego narządu, takie jak np. kłębuszkowe zapalenie nerek.

Jednak do nagromadzenia się kwasu moczowego w organizmie dochodzi najczęściej w wyniku stosowania niewłaściwej diety, bogatej w puryny, których źródłem jest przede wszystkim alkohol i czerwone mięso) i niezdrowego, głównie siedzącego trybu życia, który sprzyja spowalnianiu przemiany materii, a co za tym idzie - zatrzymywaniu kwasu moczowego w organizmie.

Czytaj: Dieta niskopurynowa: zasady. Co można jeść na diecie ubogopurynowej?

Objawy podagry

Objawy podagry to:

• nagły, intensywny ból, który nasila się i po pewnym czasie staje się trudny do zniesienia
• zaczerwienienie i obrzęk chorego miejsca
• rozgrzanie miejsca zmienionego zapalnie

Ich wystąpienie spowodowane jest przez guzki dnawe (nazywane guzkami artretycznymi), które odkładają się w tkankach słabo unaczynionych, takich jak stawy, ścięgna czy więzadła. Najczęściej pojawiają się w okolicach stopy – w stawie śródstopno-paliczkowym palucha (z tego powodu podagra nazywana jest również "paluchem w sidłach").

Inne niecharakterystyczne objawy rzutu choroby to objawy grypopodobne, takie jak podwyższona temperatura czy dreszcze. Warto wiedzieć, że każdy następny rzut choroby trwa coraz dłużej, a okresy między napadami zwykle są coraz krótsze.

Diagnostyka podagry

Wstępną diagnozę stawia się w oparciu o wywiad z chorym i badanie przedmiotowe, a także wyniki badania określającego poziom kwasu moczowego w surowicy. Wyniki powyżej 6 mg% u kobiet i 7 mg% u mężczyzn mogą wskazywać na podagrę.

Leczenie podagry

Podagra jest chorobą nieuleczalną. Stosuje się tylko leczenie objawowe, którego celem jest złagodzenie dokuczliwych objawów, a także leczenie profilaktyczne.

• leczenie objawowe

Najczęściej zalecana jest zmiana diety na ubogą w tłuszcze i białka. Z jadłospisu należy wyeliminować także kawę i alkohol.

SPRAWDŹ: Jaką dietę stosować w przypadku podagry?

Kiedy choroba jest już w zaawansowanym stadium, stosuje się leczenie ortopedyczne i rehabilitacyjne, by przywrócić sprawność niekształconym stawom.

• profilaktyka

Niewskazana jest ekspozycja na niskie temperatury. Chory nie powinien być narażony na wysiłek fizyczny. Bardzo ważne jest także utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Podagra: jakie leki stosuje się w terapii?

W przypadku nagłego ataku bólu można zastosować leki zawierające kolchicynę. Gdy chory bardzo źle toleruje podany lek, wskazane jest zastosowanie leków sterydowych.

Profilaktycznie stosuje się leki przeciwzapalne i obniżające poziom stężenia kwasu moczowego we krwi.

Podagra: powikłania

Nieleczona podagra może doprowadzić do ostrego lub przewlekłego zapalenia stawów (a w konsekwencji do zniekształcenia i zesztywnienia stawów), niewydolności nerek czy nadciśnienia tętniczego.

Monika Majewska