Guzki tarczycy (gruczolaki tarczycy) - przyczyny, objawy, leczenie
Guzki tarczycy (gruczolaki tarczycy) to najczęściej łagodne zmiany w obrębie gruczołu tarczowego, wyczuwalne na szyi pod palcami. Guzki mają tendencje do wzrostu i wówczas uciskają sąsiednie narządy. Jakie są przyczyny i objawy gruczolaków tarczycy? Jak przebiega leczenie?
Guzki tarczycy (gruczolaki tarczycy, Nodus glandulae thyroideae) to zmiany powstające w obrębie tarczycy, najczęściej łagodne, które nie wymagają wdrożenia postępowania terapeutycznego. Są one dostępne w badaniu palpacyjnym - można je wyczuć pod palcami. Zdecydowanie częściej występują u kobiet. Pojawiają się pod postacią pojedynczej zmiany lub tworzą większe skupiska. Jako przyczynę ich powstawania upatruje się przebyte choroby tarczycy, tło genetyczne czy nadmierną ekspozycje na działanie promieniowania jonizującego.
Objawy guzków tarczycy
Zmiany o typie gruczolaków tarczycy to niewielkie guzki, które początkowo mogą nie dawać zupełnie żadnych objawów klinicznych. Trzeba jednak pamiętać, że przestrzeń anatomiczna w okolicy tarczycy jest niewielka i zwiększające wymiary guzki zaczynają dawać objawy uciskowe. W stosunkowo bliskim sąsiedztwie przebiega nerw krtaniowy wsteczny, którego podrażnienie daje objaw chrypki czy zmiany barwy głosu. Na późniejszym etapie główne skargi to duszność, trudności w przełykaniu pokarmów, początkowo treści stałej, później płynnej. Nadmierny rozrost tkanki gruczołowej może być przyczyną nadmiernej aktywności gruczołu tarczowego, co określa się mianem nadczynności tarczycy.
Diagnostyka gruczolaka tarczycy
W przypadku stwierdzenia obecności guzków tarczycy należy przede wszystkim ocenić gospodarkę hormonalną narządu poprzez oznaczenie hormonu wiodącego TSH oraz hormonów wolnych - fT3 i fT4. Badania diagnostyczne, zwłaszcza te poszerzone są niezbędne dla oceny charakteru zmiany. Jeżeli wykluczymy potencjalną złośliwość być może guzek powinien pozostać tylko obserwowany.
Podstawowym narzędziem diagnostycznym jest USG tarczycy, w którym lekarz ma możliwość oceny: wyglądu gruczołu, kształtu, oszacować ilość tkanki gruczołowej, lokalizację zmian. Poza ultrasonografią można wykonać scyntygrafię z podaniem izotopu pełniącego rolę znacznika. Zmiany wątpliwe wymagają poszerzenia diagnostyki - pobranie niewielkiego wycinka poprzez biopsję cienkoigłową (BAC) tarczycy.
Leczenie guzków tarczycy
W przypadku współistniejącej nadczynności gruczołu należy wdrożyć odpowiednie postępowanie farmakologiczne - suplementacja hormonów tarczycy. Niektórzy pacjenci wymaga intensyfikacji leczenia i poza doustnie przyjmowanymi hormonami stosuje się leczenie jodem promieniotwórczym. Wskazaniem do leczenia operacyjnego są dodatni wynik BAC-u, zmiany guzkowe podejrzane o złośliwość, objawy masy guza - chrypka, trudności w przełykaniu, duszność.
Z reguły zmiany nie wymagają tak radykalnych rozwiązań i w zupełności wystarcza obserwacja - czy dotychczasowe zmiany nie ulegają powiększeniu oraz czy nie powstają nowe.
W każdym przypadku należy pamiętać o możliwości wystąpienia nowotworu złośliwego (rak tarczycy), aczkolwiek jest to rzadka przypadłość i dotyczy zaledwie 1% zmian łagodnych tarczycy. Najczęściej są to zmiany bardzo dobrze zróżnicowane – rak brodawkowaty czy pęcherzykowy. W takiej sytuacji leczeniem z wyboru jest usunięcie gruczołu tarczowego z uzupełniającą radioterapią. Najbardziej złośliwą odmianą jest rak anaplastyczny, aczkolwiek występuje kazuistycznie.
Badania tarczycy [wideo]
Badania tarczycy zasadniczo możemy podzielić na dwie części - na badania poziomu hormonów produkowanych przez tarczycę oraz na badania obrazowe, wśród których najpopularniejszym jest badanie usg. Jak te badania tarczycy wyglądają i co z nich wynika opowiada nasz ekspert - endokrynolog Marta Kunkel ze Szpitala Medicover.
Rozwijamy nasz serwis dzięki wyświetlaniu reklam.
Wyłącz AdBlock i odśwież stronę.
