Szczepienia podróżnych. Jakie szczepienia przed wyjazdem za granicę warto zrobić?

2022-05-23 17:02

Jakie szczepienia powinno się otrzymać przed wyjazdem za granicę, np. do Indii, Tajlandii, Meksyku, Egiptu i innych egzotycznych krajów? Rodzaj szczepienia przed wyjazdem za granicę zależy m.in. od celu podróży, charakteru wyjazdu i ogólnego stanu zdrowia. Jednak niezależnie do tego, jakie egzotyczne miejsce wybieramy na wakacyjny odpoczynek, o szczepieniach należy pomyśleć odpowiednio wcześnie. Sprawdź, jakie szczepienia powinni otrzymać podróżni i gdzie się zaszczepić przed wyjazdem.

Kobieta na szczepieniu
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Szczepienia przed wyjazdem za granicę - malaria
  2. Szczepienia przed wyjazdem do Indii
  3. Szczepienia przed wyjazdem do Tajlandii
  4. Szczepienia przed wyjazdem do Meksyku
  5. Szczepienia przed wyjazdem do Maroka
  6. Szczepienia przed wyjazdem do Chin
  7. Egzotyczna podróż bez odpowiedniego przygotowania medycznego może być groźna dla zdrowia

Jakie szczepienia powinno się otrzymać przed wyjazdem za granicę, np. do Indii, Tajlandii, Meksyku, Egiptu i innych egzotycznych krajów?

Obecnie jedynym szczepieniem obowiązkowym (na podstawie Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych) jest szczepienie przeciwko żółtej gorączce (żółtej febrze).

Jest ono wymagane przed wjazdem do części krajów tropikalnych Afryki czy Ameryki środkowej. Żółta febra nie występuje w Azji. Z kolei przy wjeździe do Arabii Saudyjskiej wymagane jest szczepienie przeciwko zakażeniom meningokokowym.

W razie braku dowodu uodpornienia (wpisu w specjalnej, uznawanej na całym świecie "żółtej książeczce") podróżny naraża się na odmowę pozwolenia na wjazd, przymusowe szczepienie na granicy lub kwarantannę (na własny koszt).

Pozostałe szczepienia przed wyjazdem za granicę to szczepienia zalecane. W zależności od tego, do którego kraju jedziesz, lekarz medycyny podróży może zlecić szczepienie przeciwko poliomyelitis, błonicy/tężcowi (DT), odrze, nagminnemu zapaleniu przyusznic i różyczce (MMR), a także przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (WZW A) i B (WZW B) oraz durowi brzusznemu, cholerze, wściekliźnie czy też kleszczowemu zapaleniu mózgu.

Statystyki wskazują, że ok. 30-50 procent podróżujących do krajów rozwijających się – a więc do większości krajów strefy tropikalnej – choruje w trakcie podróży. Turystom najczęściej dokuczają zakażenia górnych dróg oddechowych oraz biegunka.

Na liście najczęstszych problemów zdrowotnych znajdują się też wysoka gorączka, malaria oraz ukłucia owadów i pajęczaków. Dlatego szczepienia przed wyjazdem za granicę są koniecznością. Warto jednak zaznaczyć, że nie istnieją szczepienia przeciwko ukłuciom pajęczaków.

Szczepienia przed wyjazdem za granicę - malaria

Najczęstszą przyczyną zgonów spowodowanych chorobami zakaźnymi u podróżujących jest malaria. Tylko w 2015 roku zapadło na nią aż 214 milionów osób; zmarło – 438 tysięcy. W Polsce każdego roku odnotowuje się kilkadziesiąt przypadków tzw. „zachorowań przywleczonych”.

Malaria jest przenoszona przez komary rodzaju Anopheles. Zgodnie z raportem WHO z 2015 r., ryzyko transmisji zarodźców istnieje w 95 krajach, głównie Afryki, Azji, Ameryki Południowej, oraz na niektórych wyspach Pacyfiku. Wśród polskich turystów przeważają zarażenia Plasmodium falciparum, które mogą mieć ciężki i powikłany przebieg.

Na tę chorobę nie ma szczepionki. W związku z tym przed wyjazdem w rejon endemicznego występowania febry, zaleca się wizytę u lekarza w celu uzyskania porady w zakresie profilaktyki przeciwmalarycznej. Chemioprofilaktyka choroby polega na stosowaniu odpowiednio dobranego przez lekarza leku.

Terapia ta zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu malarii i zgonu, nie zapobiega jednak w 100 procentach zachorowaniu. Zażywanie leków należy rozpocząć przed wyjazdem i kontynuować po powrocie z podróży.

- W przypadku dłuższych wyjazdów, na przykład w celach służbowych, możliwa jest tzw. terapia kieszonkowa. Polega na przepisaniu odpowiedniego leku i zastosowaniu preparatu w razie wystąpienia gorączki.

Pojawienie się wysokiej temperatury w ciągu 3-6 miesięcy od powrotu ze strefy malarycznej jest wskazaniem do diagnostyki w kierunku malarii - mówi lek. Bronisława Szlauer, ordynator Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego Szpitala Śląskiego w Cieszynie.

    Szczepienia przed wyjazdem do Indii

    Na konsultację lekarską w sprawie szczepień ochronnych należy się zgłosić minimum 6 tygodni przed planowanym wyjazdem

    • dur brzuszny
    • japońskie zapalenie mózgu - regiony endemicznego występowania choroby to w szczególności stany: Andhra Pradesh, Assam, Bihar, Goa, Haryana, Karnataka, Kerala, Tamil Nadu, Uttar Pradesh i West Bengal

    W Indiach, z wyjątkiem rejonów powyżej 2000 m n.p.m. w Himachal Pradesh, Jammu, Kaszmir i Sikkim, istnieje ryzyko zakażenia malarią.

    W Indiach nie występuje żółta gorączka. Jednak podróżni, którzy wcześniej odwiedzali kraje, gdzie odnotowuje się przypadki żółtej febry, na granicy muszą potwierdzić, że zostali zaczepieni przeciwko tej chorobie. W przeciwnym razie nie zostaną wpuszczeni do Indii.

    Zdaniem eksperta
    lek. Bronisława Szlauer, ordynator Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego Szpitala Śląskiego w Cieszynie

    Minimum 6 tygodni przed wyjazdem warto skorzystać z porady lekarza zajmującego się medycyną podróży. Do zadań obowiązkowych należy skompletowanie odpowiedniej odzieży i apteczki, w której powinny się znaleźć preparaty odstraszające komary. W przypadku niektórych wyjazdów wskazane jest szczepienie i stosowanie profilaktyki malarycznej.

    Ważna jest świadomość tego, do jakiego kraju wyruszamy i w jakich warunkach będziemy przebywać. Niezbędne jest uwzględnienie aktualnego stanu zdrowia – podeszły wiek, przewlekłe choroby serca i płuc, cukrzyca, zaburzenia immunologiczne czy ciąża sprzyjają wystąpieniu powikłań w przypadku zachorowań.

    Szczepienia przed wyjazdem do Tajlandii

    • poliomyelitis, błonica/tężec (DT), odra/nagminne zapalenie przyusznic/różyczka (MMR)
    • wirusowe zapalenie wątroby typu A
    • wirusowe zapalenie wątroby typu B

    Ceny szczepionek wahają się od 150 zł do 200 zł za jedną dawkę

    • dur brzuszny
    • wścieklizna
    • japońskie zapalenie mózgu - przypadki występowania choroby odnotowano w dolinie Chiang Mai i na przedmieściach Bangkoku

    Rejony występowania malarii w Tajlandii to zalesione rejony wiejskie przy granicy z Kambodżą, Laosem i Birmą (Myanmar). Nie ma ryzyka zarażenia w dużych miastach i nadmorskich kurortach, takich jak, m.in. Bangkok, Chiang Mai czy Chiang Rai.

    W Tajlandii nie występuje żółta gorączka. Jednak podróżni, którzy wcześniej odwiedzali kraje, gdzie odnotowuje się przypadki żółtej febry, na granicy muszą potwierdzić, że zostali zaczepieni przeciwko tej chorobie. W przeciwnym razie nie zostaną wpuszczeni do tego kraju.

    Szczepienia przed wyjazdem do Meksyku

    • poliomyelitis, błonica/tężec (DT), odra/nagminne zapalenie przyusznic/różyczka (MMR)
    • wirusowe zapalenie wątroby typu A
    • wirusowe zapalenie wątroby typu B
    • dur brzuszny
    • wścieklizna

    W Meksyku istnieje ryzyko zakażenia malarią. Występuje ona zwłaszcza w stanach Chiapas, Chihuahua, Durango, Nayarit i Sinaloa. Nie ma ryzyka zarażenia tą chorobą wzdłuż granicy meksykańsko-amerykańskiej.

          Warto wiedzieć

          Które choroby egzotyczne są przenoszone przez komary?

          Malaria jest przenoszona przez komary rodzaju Anopheles. Przez niektóre gatunki komarów przenoszony jest także wirus dengi powodujący gorączkę. Inne schorzenia, takie jak żółta gorączka, Gorączka Zachodniego Nilu, końskie zapalenie mózgu, japońskie zapalenie mózgu czy gorączka doliny Riftu, również są przenoszone przez owady.

          Szczepienia przed wyjazdem do Maroka

          • poliomyelitis, błonica/tężec (DT), odra/nagminne zapalenie przyusznic/różyczka (MMR)
          • wirusowe zapalenie wątroby typu A
          • wirusowe zapalenie wątroby typu B
          • dur brzuszny
          • wścieklizna

          Szczepienia przed wyjazdem do Chin

          • poliomyelitis, błonica/tężec (DT), odra/nagminne zapalenie przyusznic/różyczka (MMR)
          • wirusowe zapalenie wątroby typu A
          • wirusowe zapalenie wątroby typu B
          • dur brzuszny
          • wścieklizna
          • japońskie zapalenie mózgu - regiony endemicznego występowania choroby to prowincje południowo-zachodnie i południowo-centralne, głównie rejony wiejskie. Duże aglomeracje (Pekin, Szanghaj, inne) są wolne od transmisji choroby

          W Chinach istnieje ryzyko zakażenia malarią. Rejony występowania tej choroby to wiejska prowincja Anhui, Guizhou, Hainan, Henan, Hubei, Yunnan. W rejonach zurbanizowanych choroba nie występuje.

          W Chinach nie występuje żółta gorączka. Jednak podróżni, którzy wcześniej odwiedzali kraje, gdzie odnotowuje się przypadki żółtej febry, na granicy muszą potwierdzić, że zostali zaczepieni przeciwko tej chorobie. W przeciwnym razie nie zostaną wpuszczeni do tego kraju.

          Warto wiedzieć

          Tzw. „choroby egzotyczne” występują głównie w krajach klimatu tropikalnego, gdzie panujące przez cały rok wysokie temperatury i poziom wilgotności sprzyjają istnieniu większej ilości wektorów, czyli organizmów przenoszących choroby. W gorącym klimacie występuje też o wiele więcej zatruć pokarmowych i biegunek, a także chorób, które w bogatszych krajach już dawno zostały wyeliminowane dzięki programom szczepień. Polio czy odra nie są więc tam rzadkimi przypadkami.

          Egzotyczna podróż bez odpowiedniego przygotowania medycznego może być groźna dla zdrowia

          Źródło wideo: newseria.pl

          Ważne

          Gdzie się zaszczepić przed wyjazdem?

          Aktualny wykaz punktów, w których można wykonać szczepienia przed wyjazdem za granicę znajduje się na stronie z informacjami o szczepieniach dla podróżujących.

          Źródło danych wykorzystanych w artykule:

          1. Państwowa Inspekcja Sanitarna (www.szczepienia.gis.gov.pl)2. Wojskowy Instytut Medyczny, Zakład Epidemiologii i Medycyny Tropikalnej (www.medycynatropikalna.pl)3. materiały prasowe Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Cieszynie