Czy koronarografia boli?

Koronarografia (cewnikowanie tętnic wieńcowych, angiografia wieńcowa) jest badaniem pozwalającym ocenić stan tętnic serca. Jak przebiega koronarografia? Jakie są wskazania i przeciwwskazania do tego badania?

Spis treści

1. Koronarografia: co to jest?
2. Koronarografia: wskazania
3. Koronarografia: przebieg badania
4. Koronarografia: powikłania
5. Koronarografia: przeciwwskazania

Koronarografia: co to jest?

Koronarografia to wysokospecjalistyczne badanie, oceniające przepływ krwi przez tętnice wieńcowe, czyli tętnice odpowiedzialne za ukrwienie serca. Jeśli tętnice są zwężone, dochodzi do niedokrwienia serca (choroba niedokrwienna serca, inaczej choroba wieńcowa). Jeśli jedna z tętnic wieńcowych ulega zatkaniu, dochodzi do zawału serca. 

Koronarografia umożliwia m. in. zlokalizowanie w tętnicach ewentualnych przewężeń (np. spowodowanych chorobą Bürgera), ocenę zaawansowanych zmian miażdżycowych czy ocenę skuteczności leczenia, np. po balonikowaniu. 

Koronarografia: wskazania

U pacjentów ze stabilną postacią choroby wieńcowej koronarografia to najczęściej badanie planowe. Z tym, że w przypadku wybitnie dodatnich wyników innych badań (nieinwazyjnych) oraz wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego może mieć ono charakter badania przyspieszonego.

Wskazania do pilnego wykonania koronarografii dotyczą pacjentów z różnymi postaciami ostrych zespołów wieńcowych. Wówczas zabieg diagnostyczny staje się wstępem np. do angioplastyki wieńcowej lub pilnego zabiegu pomostowania aortalno-wieńcowego (by-passy).

Inną grupę wskazań stanowią przypadki, gdy trzeba dokonać oceny stanu tętnic wieńcowych u chorych przed planowymi zabiegami kardiochirurgicznymi – nabytej wady serca lub wrodzonej wady serca lub tętniaka aorty wstępującej. Stan naczyń wieńcowych w tej grupie pacjentów wiąże się z rozległością planowego zabiegu chirurgicznego.

4,99 zł

KUP TERAZ

Zadbaj o wzrok Pielęgnacja, ochrona, specjalistyczne badania - e-poradnik

• co wpływa na pogorszenie się wzroku
• jak możesz ulżyć swoim oczom
• co jeść, by były one w dobrej kondycji
• jak przebiegają specjalistyczne badania wzroku
• jak leczyć najczęstsze choroby oczu: jaskrę, zaćmę, zwyrodnienie plamki żółtej itd.

Koronarografia: przebieg badania

Badanie koronarograficzne polega na wprowadzeniu do tętnicy – udowej, promieniowej  lub ramiennej, w znieczuleniu miejscowym, cewnika z kontrastem, dzięki czemu możliwe jest przedstawienie na ekranie aparatu rentgenowskiego stanu tętnic.

Jest to badanie inwazyjne, a więc obarczone pewnym ryzykiem. Co prawda, jak twierdzi kardiolog, prof. Andrzej Dyduszyński, ryzyko jest niewielkie, ale jednak istnieje i każdy pacjent, który ma poddać się koronarografii powinien być o tym uprzedzony. Dotyczy to szczególnie osób w podeszłym wieku. Uczulać może sam kontrast, tzw. środek cieniujący, wprowadzany przez cewnik.

Jest to jednak najmniejszy problem, gdyż w tej chwili stosuje się kilkanaście rodzajów tego typu kontrastów i jest możliwość, oczywiście po przeprowadzeniu odpowiednich badań, wyboru tego najwłaściwszego. Najogólniej kontrasty te dzielą się na jonowe i niejonowe. Te drugie są co prawda droższe, ale mają mniej działań niepożądanych.

Koronarografia: powikłania

Powikłania związane z koronarografią to najczęściej powikłania miejscowe. I może to być:

• krwiak i miejscowe krwawienie w miejscu nakłucia tętnicy,
• rozwarstwienie tętnicy i utworzenie się tętniaka, tzw. tętniak rzekomy,
• przetoka tętniczo-żylna,
• przerwanie ciągłości tętnicy,
• zakrzep lub zator spowodowany skrzepliną lub oderwaną blaszką miażdżycową,
• niedokrwienie kończyny,
• zakażenie.

Mogą, niestety, zdarzyć się też powikłania ogólne. Te jednak w dużej mierze zależą od wyjściowego ogólnego stanu zdrowia chorego i właśnie nieodpowiednio dobranego środka cieniującego.

W takich przypadkach może dojść do:

• zaburzeń neurologicznych (przemijających),
• niewydolności nerek (nefropatia kontrastowa),
• pokrzywki,
• obrzęku,
• wstrząsu anafilaktycznego,
• nasilonej reakcji wazowagalnej, która objawia się bradykardią i hipotonią.

U pacjentów z licznymi obciążeniami internistyczno-kardiologicznymi może dojść do powikłań krążeniowych, a są to:

• arytmia (migotanie przedsionków,
• blok przedsionkowo-komorowy, asystolia),
• ostra niewydolność krążenia (obrzęk płuc, wstrząs),
• zawał mięśnia sercowego,
• udar mózgu,
• uszkodzenie dużych naczyń tętniczych, w tym łuku aorty, wymagające pilnej operacji naprawczej.

Koronarografia: przeciwwskazania

Jak w przypadku każdego innego badania inwazyjnego i tu istnieją przeciwwskazania. Prof. Dyduszyński podkreśla jednak stanowczo, że w gruncie rzeczy jedynym bezwzględnym wskazaniem do koronarografii jest brak świadomej zgody pacjenta na zabieg.

Natomiast do przeciwwskazań względnych należą:

• zaawansowana niewydolność nerek,
• obrzęk płuc,
• ciężka skaza krwotoczna,
• czynne krwawienie z przewodu pokarmowego,
• świeżo przebyty udar mózgu,
• niedokrwistość,
• ciężkie nadciśnienie tętnicze,
• znaczne zaburzenia elektrolitowe,
• współistniejąca wyniszczająca choroba,
• zapalenie wsierdzia,
• niewyrównana cukrzyca (co może się wiązać ze znaczną niedrożnością tętnic, to zaś może zwiększać ryzyko ich uszkodzenia podczas wprowadzania cewnika).

Ryzyko jest z pewnością mniejsze, gdy koronarografię wykonuje się w ośrodku odpowiednio przygotowanym do tego typu zabiegów. Ważne jest też indywidualne podejście do pacjenta, takie, które pozwoli na uwzględnienie wszystkich za i przeciw.