Stwardnienie rozsiane - pierwsze objawy jakie łatwo zbagatelizować
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego nie są charakterystyczne i mogą wskazywać na wiele innych chorób. Między innymi dlatego właśnie postawienie właściwej diagnozy jest trudne i wiele osób czeka na nią miesiącami. Tymczasem im szybciej stwardnienie rozsiane zostanie zdiagnozowane i zacznie być leczone, tym większa szansa, że chory zachowa sprawność przez długie lata. Jakie dolegliwości i objawy mogą wskazywać na stwardnienie rozsiane? Które z nich szczególnie powinny niepokoić?
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego (SM - sclerosis multiplex) najczęściej pojawiają się między 20, a 40 rokiem życia. Łatwo je pomylić z innymi dolegliwościami - zwłaszcza, jeśli pojawiają się sporadycznie i mają stosunkowo łagodne nasilenie. Wielu chorych szuka wtedy przyczyny przede wszystkim w zbyt szybkim tempie życia, stresie czy niewłaściwej diecie.
Mimo, że pierwsze objawy stwardnienia rozsianego zazwyczaj nie budzą u chorych niepokoju, nie należy ich lekceważyć. Stwardnienie rozsiane jest bowiem chorobą autoimmunologiczną o charakterze postępującym - komórki układu odpornościowego zamiast bronić organizmu przed patogenami, zaczynają niszczyć osłonki mielinowe nerwów, doprowadzając w efekcie do niepełnosprawności.
Na stwardnienie rozsiane nie ma póki co skutecznego leku: istnieją natomiast terapie, które łagodzą objawy i hamują postęp choroby, znacząco poprawiając stan chorego i przedłużając jego sprawność na długie lata.
Warto jednak wiedzieć, że pierwsze objawy stwardnienia rozsianego nie u każdego będą takie same - i nie każdy objaw pojawi się u każdego chorego. Wynika to ze specyfiki stwardnienia rozsianego, choroby, która bywa nazywana chorobą 1000 twarzy - nie ma bowiem dwóch pacjentów, którzy chorowaliby identycznie. Wczesne objawy stwardnienia rozsianego są ściśle związane z tym, który rejon układu nerwowego został zajęty przez SM. Bywają też na tyle łagodne, że początkowo wiele osób bagatelizuje objawy choroby.
Jakie są zatem najczęstsze pierwsze objawy stwardnienia rozsianego i co powinno budzić niepokój?
Spis treści
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - problemy ze wzrokiem
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - przewlekłe zmęczenie
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - ból i skurcze mięśni
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - objawy ze strony układu ruchu
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - drętwienie i mrowienie kończyn
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - zaburzenia funkcji zwieraczy
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - problemy z pamięcią, mową, emocjami
- Wczesne objawy stwardnienia rozsianego a diagnostyka SM
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - problemy ze wzrokiem
Za jeden z najwcześniejszych objawów stwardnienia rozsianego uznawane są problemy ze wzrokiem. Dochodzi do nich na skutek zmian, zachodzących w nerwie wzrokowym oraz w efekcie pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego. Objawy to przede wszystkim niewyraźne, zamazane widzenie, zaburzenie widzenia kolorów, podwójne widzenie, utrata kontrastu, "wyblakły" obraz, bóle gałki ocznej.
U niektórych osób może dojść do nagłego zaniewidzenia, a nawet do ślepoty oka. Objawy te mogą pojawić się stopniowo i narastać w ciągu kilku dni lub wystąpić nagle, mogą też ustępować i nawracać.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - przewlekłe zmęczenie
Uczucie przewlekłego zmęczenia nawet po przespanej nocy, nadmierna senność, poczucie skrajnego wyczerpania, utrata energii - zarówno fizycznej jak i psychicznej - to objaw charakterystyczny dla SM: pojawia się nawet u około 90 proc. osób, u których zdiagnozowano stwardnienie rozsiane.
Może występować samodzielnie lub w połączeniu z innymi objawami takimi jak zaburzenia snu, utrata siły mięśni, czy depresja, nasila się wtedy, kiedy w otoczeniu jest ciepło i wilgotno.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - ból i skurcze mięśni
Już na początkowym etapie choroby u niektórych osób mogą wystąpić bolesne skurcze mięśni, zwłaszcza mięśni nóg. Wielu chorych narzeka na nie zwłaszcza po dłuższym marszu. Inne objawy ze strony układu kostno-mięśniowego, które mogą sygnalizować stwardnienie rozsiane, to wzmożone napięcie mięśni, a także uczucie ich sztywności, co utrudnia swobodne przemieszczanie się.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - objawy ze strony układu ruchu
Zawroty głowy i problemy z utrzymaniem równowagi, a także problemy z koordynacją ruchów, potykanie się, osłabienie nóg, obijanie się o framugi drzwi, wypadanie przedmiotów z rąk, pogorszenie charakteru pisma - wszystko to, co wiele osób bierze za zwykłą niezdarność, może sugerować stwardnienie rozsiane. Objawy te mogą być związane z zajęciem przez chorobę ośrodków nerwowych odpowiedzialnych za ruch.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - drętwienie i mrowienie kończyn
Do początkowych objawów stwardnienia rozsianego często zaliczane jest również drętwienie i mrowienie rąk i nóg (również palców), a także twarzy. Początkowo są one łagodne i szybko ustępują, jednak z czasem robią się coraz silniejsze i mogą dołączać do nich kolejne - np. objaw Lermitte'a opisywany jako uczucie prądu, który po przygięciu głowy do klatki piersiowej przebiega wzdłuż kręgosłupa i kończyn.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - zaburzenia funkcji zwieraczy
Aż 90 proc. chorych na stwardnienie rozsiane ma problemy z pęcherzem moczowym - wielu chorych odczuwa silne parcie na pęcherz i potrzebę częstego oddawania moczu, także w nocy, jak również uczucie niemożności całkowitego opróżnienia pęcherza. Jednym z sygnałów ostrzegawczych może być również NTM - nietrzymanie moczu. U niektórych osób występują również trudności z oddawaniem moczu, a także zaburzenia w oddawaniu lub utrzymaniu stolca.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego - problemy z pamięcią, mową, emocjami
Początkowym objawem stwardnienia rozsianego mogą być również problemy z koncentracją, skupieniem uwagi, zapamiętywaniem, wysławianiem się (niewyraźna mowa), wolniejszego przetwarzania informacji. Często występują również wahania nastroju (od euforii po rozdrażnienie), a także zaburzenia emocjonalne takie jak stany lękowe, a nawet depresja.
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego a diagnostyka SM
Wczesne rozpoznanie stwardnienia rozsianego ma kluczowe znaczenie dla dalszego życia pacjenta - wcześnie wdrożone leczenie może bowiem spowolnić rozwój choroby. Dlatego jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek podejrzane objawy (również inne, gdyż SM może zaatakować każdą część układu nerwowego) koniecznie skontaktuj się z lekarzem.
Diagnostyka SM to przede wszystkim dokładne badanie neurologiczne, którego wyniki pokazują, czy choroba zaatakowała układ nerwowy, a jeśli tak, to którą jego część. Niezbędne jest również wykonanie rezonansu magnetycznego głowy oraz odcinka kręgosłupa, w którym - zdaniem lekarza - mogło dojść do zmian neurologicznych. Niekiedy konieczna jest punkcja lędźwiowa oraz inne badania zlecone przez lekarza.
Polecany artykuł:
Porady eksperta
