Rynoskopia - wskazania i przebieg

Rynoskopia to wziernikowanie nosa, czyli badanie, które polega na oglądaniu jam nosa. Jest to ważne badanie, ale w poważniejszych schorzeniach laryngologicznych coraz częściej jest ona zastępowana przez endoskopię. Dowiedz się, jak przebiega rynoskopia nosa.

Rynoskopia - wskazania i przebieg
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Rynoskopia - wskazania
  2. Rynoskopia - przeciwwskazania
  3. Rynoskopia - rodzaje
  4. Rynoskopia - po badaniu

Rynoskopia to podstawowe badanie laryngologiczne, które wskazuje wszelkie nieprawidłowości w obrębie nosa. Ten bezinwazyjny zabieg pozwala ocenić stan przewodu nosowego. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjenta i może być wykonane w każdej chwili. Rynoskopia trwa zaledwie kilka minut jest bezbolesna i dlatego nie wymaga podania znieczulenia.

Rynoskopia - wskazania

Badanie może być wykonane podczas każdej wizyty u laryngologa, niezależnie od przyczyny, która jest powodem konsultacji. Zazwyczaj badanie przeprowadza się przy:

Rynoskopia - przeciwwskazania

W zasadzie nie ma przeciwwskazań do wykonania badania. Jednak pacjent powinien poinformować lekarza o wszelkich zmianach występujących w kręgosłupie, zwłaszcza gdy dotyczą one szyjnego piersiowego lub odcinka. To ważne ponieważ podczas badania pacjent musi odchylić głowę do tyłu, co przy niektórych schorzeniach może być utrudnione.

Czytaj też: Kręgosłup szyjny – skutki przeciążenia kręgów szyjnych

Rynoskopia - rodzaje

  • Rynoskopia przednia

Rynoskopia przednia to oglądanie jam nosa. Lekarz wkłada do dziurki nosa złożony wziernik, następnie lekko rozszerza go, podnosząc skrzydełka nosa i za pomocą lampy czołowej (lub lusterka i zewnętrznego źródła światła) ogląda wnętrze jamy nosa.

Przy prostym ustawieniu głowy pacjenta lekarz widzi przewód nosowy dolny, małżowiny nosowe dolne oraz okolice dna nosa.

Odginając głowę pacjenta do tyłu, może zobaczyć górną część jamy nosowej z przewodem nosowym środkowym oraz małżowiną nosową środkową.

W przypadku znacznego obrzęku błony śluzowej, można ją najpierw obkurczyć poprzez założenie setonów nasączonych, np. lignokainą z dodatkiem adrenaliny. Spowoduje to obkurczenie i miejscowe znieczulenie błony śluzowej nosa, a co za tym idzie lepszą widoczność dla lekarza.

  • Rynoskopia tylna

Rynoskopia tylna, podobnie jak przednia, wymaga użycia lampy czołowej. Dodatkowe narzędzia to lusterko laryngologiczne niedużych rozmiarów i szpatułka.

Lekarz najpierw podgrzewa lusterko zapalniczką, palnikiem lub elektryczną ogrzewarką, żeby nie parowało i upewnia się, czy nie jest zbyt ciepłe. Następnie, kładąc szpatułkę na języku przytrzymuje go, a lusterko skierowane ku górze wkłada w kierunku tylnej ściany gardła.

Rynoskopia tylna umożliwia obejrzenie okolicy nozdrzy tylnych, tylnych części małżowin nosowych i przegrody, części nosowej gardła (łącznie z migdałkiem gardłowym (trzecim migdałkiem) oraz ujścia trąbek słuchowych.

Badanie jest trudne i wymaga znacznej współpracy pacjenta oraz doświadczenia lekarza.

Obecnie w znacznym stopniu rynoskopia tylna została wyparta przez badanie endoskopowe, które jest mniej stresujące dla pacjenta.

Jeżeli pacjent ma silny odruch wymiotny, co utrudnia prawidłowe przeprowadzenia badania, lekarz laryngolog znieczula błonę śluzową gardła.

Czytaj też: Fiberoskopia – badanie nosogardła i nie tylko

Rynoskopia - po badaniu

Nie ma specjalnych zaleceń dla pacjentów, u których laryngolog wykonał rynoskopię.

Rzadko się zdarza, aby po badaniu pacjenci odczuwali dyskomfort, ból czy tzw. drapanie w gardle.

U osób, które miały wykonane znieczulenie może się pojawić niewielkie drętwienie, ale ono bardzo szybko ustępuje.

Po badaniu nie ma potrzeby czyścić czy wydmuchiwać nosa. W wielu gabinetach laryngologicznych do wykonania rynoskopii używa się jednorazowych wzierników.

Po zakończeniu badania laryngolog może także obejrzeć nos pacjenta. Ocenić jak wygląda skóra, jakie jest jej zabarwienie, czy widoczne są naczynka krwionośne, czy występuje obrzęk (po urazie), czy też nie (co często zdarza się w przypadku nowotworu wywodzącego się ze struktur nosa).

Lekarz ocenia też stan kości jarzmowych, ruchomość gałek ocznych. Ważna jest też ocena rusztowania nosa i stwierdzenie czy nos jest siodełkowaty (często po urazie), garbaty lub skrzywiony.

Rynoskopia, w zależności od stwierdzonych nieprawidłowości, może być podstawą do skierowania pacjenta na dalsze badania lub opracowanie planu leczenia.

O autorze
Anna Jarosz
Anna Jarosz
Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.