Niska samoocena: przyczyny, objawy i metody radzenia sobie z problemem
Skrępowanie w rozmowie, poczucie wyobcowania, lęk przed poproszeniem o coś czy odpowiedzią na proste pytanie, niska samoocena... Jeżeli do tego dodamy suchość w gardle, ściskanie w krtani, chęć ucieczki z każdej „publicznej” sytuacji – mamy diagnozę – to nieśmiałość.
Spis treści
Osoby nieśmiałe nie wykazują inicjatywy. Zamiast niej wybierają wycofanie z niekomfortowej dla siebie sytuacji. Nie zabierają głosu, nie oponują, niczego nie proponują. Pomimo tego, że teoretycznie wiedzą, umieliby, podołaliby. Jednak obawa przed niepowodzeniem, „ośmieszeniem”, popełnieniem błędu - dosłownie paraliżuje ich ciało.
Powody niskiej samooceny
Częstym powodem niskiej samooceny jest brak wiary w siebie. Źródło może leżeć w tym, co nam się w życiu przytrafiło, w rzeczywistych niepowodzeniach życiowych. Spójrzmy czy, po tym jak coś nam nie wyszło – nie przylepiliśmy sobie sami etykietki „ofiara życiowa”, albo czy nie daliśmy się innym zaszufladkować.
A może w dzieciństwie rodzice stawiali nam zbyt wysokie wymagania i byli nami rozczarowani, gdy im nie sprostaliśmy. A może wręcz przeciwnie - wszystko za nas robili. I teraz boimy się i z góry zakładamy, że sami sobie nie poradzimy.
Niska samoocena może też być przejawem nieuświadomionych konfliktów szalejących głęboko w nas; reakcją na niezaspokojone pragnienia: Nie chcę tu być. Cierpię, bo ciągle się do czegoś zmuszam. Moim marzeniem jest robić coś zupełnie innego, co wydaje mi się, że kocham...
Może więc jesteśmy po prostu bardzo wrażliwi emocjonalnie,wszystko bardzo przeżywamy i nie możemy sobie pozwolić na - jak nam się wydaje - nadmierną aktywność.
Przyczyny niskiej samooceny
Wróć pamięcią do dzieciństwa i przypomnij źródła nieśmiałości, twojego zagubienia i nieufności wobec innych. Poznanie źródeł problemów, pozwoli ci na zrozumienie obecnych reakcji.
Oto kilka pomocniczych pytań:
- Czy rodzice wymagali od ciebie, byś zawsze był grzeczny/grzeczna?
- Czy stale mówili ci, jak masz się zachowywać, co masz mówić?
- Czy pozwalali ci na spontaniczne reakcje, głośny płacz i śmiech?
- Czy twoje problemy były dla nich ważne? Czy zwierzałeś się z nich?
- Czy czułeś, że jeżeli się zachowasz po swojemu – to ich zawiedziesz?
Jak poradzić sobie z niską samooceną?
- Zastanów się, czego się najbardziej boisz – spisz wszystko dokładnie.
- Zapisz sytuacje, w których czujesz się swobodnie. Postaraj się często robić bilans emocjonalny: kiedy tylko pomyślisz o swoich wpadkach – znajdź ich przeciwieństwo i pochwal się za coś dobrego.
- Naucz się technik uatrakcyjniania swego wyglądu: zrób dobre wrażenie na tych, na których ci zależy.
- Porozmawiaj z kimś zaufanym. Zawierz mu i opowiedz, jak przeżywasz sytuacje, w których czujesz się największe zażenowanie.
- Przygotuj się do czekających cię spotkań, rozmów. Poprzedniego dnia wybierz ubranie, zapisz na kartce niezbędne wątki, pomysły. Gdy czeka cię jakieś wystąpienie - przećwicz je przed lustrem.
- Uprzedź o swoim problemie. Po prostu powiedz: Jestem trochę nieśmiała i czasem wydaje mi się, że to co mówię, bywa trochę nieskładne, ale myślę, że ty mnie rozumiesz. Uwolnisz się w ten sposób od presji bycia najlepszą za wszelką cenę. Staniesz się sobą – co powinno uwolnić cię od napięcia.
Polecany artykuł:
