Te produkty zwiększają ryzyko nowotworu u kobiet. Zawierają groźne chemikalia, a używamy ich codziennie

Po raz pierwszy naukowcy wykazali związek przyczynowy między toksycznymi substancjami chemicznymi a zwiększonym wzrostem pojawienia się mięśniaków macicy, czyli łagodnych nowotworów u kobiet. Niestety, te chemikalia znajdują się w wielu produktach codziennego użytku. - Mogą wyrządzić określone szkody ludzkim tkankom – ostrzega jeden z lekarzy zaangażowanych w badania.

Mięśniaki macicy są najczęstszymi łagodnymi guzami nowotworowymi u kobiet. Dotykają ok. 80 proc. pań w wieku rozrodczym. Badania epidemiologicznie wykazują związek między toksycznymi substancjami, czyli ftalanami, a ryzykiem wystąpienia mięśniaka gładkokomórkowego. Jednak nowa analiza ujawnia mechanizm, który jest za to odpowiedzialny.

"Te toksyczne zanieczyszczenia są wszędzie"

Ftalany są używane przez producentów w wielu produktach przemysłowych i konsumenckich. Wykrywa się je nawet w artykułach medycznych i żywności. Choć wiadomo, że są toksyczne, nadal nie są zakazane w wielu krajach.

W nowym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), naukowcy z Northwestern Medicine wykazali związek przyczynowy między ftalanami a zwiększonym wzrostem zachorowań na mięśniaki macicy. Lekarz i kierownik wydziału położnictwa i ginekologii na Northwestern University Feinberg School dr Serdar Bulun podkreśla: "Te toksyczne zanieczyszczenia są wszędzie, w tym na opakowaniach żywności, produktach do włosów i makijażu, ale nie tylko, a ich stosowanie nie jest zakazane. To coś więcej niż tylko zanieczyszczenia środowiska. Mogą wyrządzić określone szkody ludzkim tkankom".

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Northwestern Medicine wykazało, że kobiety narażone na duże ekspozycje na niektóre ftalany, mają wysokie ryzyko wystąpienia objawowego mięśniaka. Analizy naukowe wskazują, że nawet u 80 proc. wszystkich kobiet mogą rozwinąć się mięśniaki macicy. U 25 proc. pań mogą pojawić się objawy nadmiernego i niekontrolowanego krwawienia z macicy, poronienia, niepłodność, niedokrwistość, a także guzy znajdujące się w jamie brzusznej, wymagające trudnych technicznie zabiegów.

Dlaczego ftalany są niebezpieczne?

Choć wcześniejsze badania wykazywały podobny związek, dopiero ta analiza wyjaśnia mechanizm, który za nim stoi. Naukowcy odkryli, że narażenie na jeden z ftalanów, czyli DEHP może aktywować szlak hormonalny, który aktywuje receptor reagujący na środowisko (AHR). Ten z kolei wiąże się z DNA i powoduje zwiększony wzrost guzów.

DEHP jest jednym z najczęściej stosowanych ftalanów. O ile kraje Unii Europejskiej stosują pewne ograniczenia regulacyjne dt. stosowania ftalanów, są one szeroko wykorzystywane m.in. do pakowania żywności w wielu krajach, w tym Stanach Zjednoczonych. Eksperci podkreślają, że DEHP może być stopniowo uwalniany z produktów konsumenckich do pomieszczeń, osadzać się na podłogach i innych powierzchniach, a także gromadzić się w kurzu i powietrzu.

Ten popularny ftalan jest stosowany w celu zwiększenia trwałości wielu produktów. DEHP wykorzystuje się w produkcji np. zasłon prysznicowych, pudełek śniadaniowych, tapicerki samochodowej i butów.

Patrycja Pupiec