Prezes ZUS o rencie wdowiej i sztucznej inteligencji. „Nie cieszmy się z dużej waloryzacji”

Na 34. Forum Ekonomicznym w Karpaczu prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Zbigniew Derdziuk w rozmowie z Poradnikzdrowie.pl opowiedział o nowych świadczeniach, kosztach dla budżetu i planach wykorzystania sztucznej inteligencji w systemie ubezpieczeń społecznych. Wyjaśnił m.in., kto może ubiegać się o rentę wdowią i jakie są perspektywy waloryzacji emerytur w najbliższych latach.

Kto dostanie rentę wdowią?

Świadczenie, które w ostatnich miesiącach budzi ogromne zainteresowanie, ma jasno określone zasady. „Renta wdowia jest świadczeniem dla osób, które były w związku małżeńskim i współmałżonek zmarł w wieku nie krótszym niż 5 lat przed nabywaniem praw emerytalnych” – wyjaśnia Zbigniew Derdziuk. Dodaje, że prawo do świadczenia nie przysługuje osobom, które zawarły nowy związek, a wysokość emerytury nie może przekroczyć trzykrotności minimalnej, czyli około 5600 zł.

ZUS przyjął już ponad 1,1 mln wniosków. „Ponad 800 tysięcy zostało wypłaconych, sto kilkadziesiąt tysięcy ma odmowę, bo nie spełniają kryteriów, część jest wyjaśniana” – mówi prezes ZUS. 

Kwota świadczenia to 15% drugiego świadczenia (na początek), co „średnio wychodzi koło 353 złotych”. W przyszłym roku kwota ma wynosić 25% świadczenia zmarłego.

Koszt programu dla finansów publicznych jest znaczący. „To świadczenie kosztuje w tym roku ponad 3 miliardy, w przyszłym roku będzie waloryzacja” – podkreśla Zbigniew Derdziuk.

Prezes ZUS odniósł się również do nadchodzącej waloryzacji emerytur.  „Waloryzacja będzie taka, jaka jest inflacja. (…) Zawsze jestem sceptyczny, jak się ludzie cieszą, że jest wysoka waloryzacja, bo zapominają, że wtedy była wysoka inflacja i ceny rosły” – mówi. Zaznacza, że dla emerytów najważniejsze są koszty utrzymania mieszkania czy podstawowych produktów, a nie dobra luksusowe, które sztucznie zawyżają wskaźnik inflacji. 

ZUS w erze sztucznej inteligencji

Wizerunek ZUS jako instytucji „mało nowoczesnej” powoli odchodzi do przeszłości. „Naszą misją jest bycie innowacyjną instytucją zaufania społecznego, ZUS od 2012 roku jest jedną z bardziej zinformatyzowanych instytucji publicznych” – przypomina Zbigniew Derdziuk. Większość świadczeń – od „Dobrego startu” po wakacje składkowe – jest dziś obsługiwana elektronicznie, a wiele decyzji podejmowanych automatycznie przez systemy informatyczne. 

Sztuczna inteligencja ma wkrótce wspierać nie tylko pracowników, ale też lekarzy orzeczników. „Do zanalizowania obszernej dokumentacji można wykorzystać sztuczną inteligencję i takie ćwiczenie przeprowadziliśmy. Mam nadzieję, że w przyszłym roku zgodnie z porządkiem prawnym takie rozwiązanie wdrożymy i ono będzie pomocą dla naszych lekarzy i dla naszych pracowników” – zapowiada prezes ZUS.

Katarzyna Hubicz