Retrogenia - przyczyny, objawy, leczenie

Retrogenia jest jedną z wad zgryzu. Charakterystyczną cechą twarzy pacjentów obciążonych taką wadą jest wypukłość okolicy podnosowej, cofniecie wargi dolnej. Broda staje się spłaszczona i cofnięta, a dolny odcinek twarzy ulega wydłużeniu. Jakie są przyczyny retrogenii i jak przebiega jej leczenie?

Retrogenia to wada zgryzu związana z zahamowaniem doprzedniego wzrostu żuchwy, a także z innymi zmianami w jej budowie, są to m.in.:

• skrócony trzon żuchwy jest przegięty ku dołowi
• wyczuwa się wyraźnie zagłębienie w dolnym brzegu trzonu tuż przed powiększonym kątem żuchwy
• gałąź żuchwy jest przeważnie skrócona
• guzowatość brudkowa nie jest wykształcona
• w rysach twarzy oprócz spłaszczenia i cofnięcia bródki obserwuje się wydłużenie dolnego odcinka twarzy
• czasem zgryz otwarty, pomimo znacznego kompensacyjnego wydłużenia przedniej części zębodołowej żuchwy

Spis treści

1. Retrogenia - przyczyny
2. Podział retrogenii
3. Retrogenia u noworodków
4. Retrogenia - leczenie

Retrogenia - przyczyny

Retrogenia to wada rozwojowa ulegająca nasileniu w wyniku przebytej krzywicy. Druga przyczyna to artropatie stawów skroniowo-żuchwowych. W tych przypadkach występuje ograniczenie bądź zniesienie ruchów doprzednich żuchwy. Kiedy zachowana jest sprawność ruchowa stawu skroniowo-żuchwowego, test czynnościowy także wypada ujemnie, bo podczas ruchu wysuwania, zgryz ulega znacznemu otwarciu i pogarszają się zarówno rysy twarzy jak i warunki wewnątrzustne.

Retrogenię w połączeniu z innymi deformacjami twarzoczaszki możemy obserwować także w zespole Pataua.

Podział retrogenii

Wyróżniamy 2 rodzaje retrogenii.

1. Retrogenia czynnościowa, gdzie mięśnie odpowiedzialne za cofanie się żuchwy są zbyt mocne. Taka sytuacja prowadzi do cofania się bródki. W dalszym ciągu możliwe jest jednak ustawienie jej prawidłowo przez wysunięcie szczęki przez chorego.
2. Retrogenia morfologiczna, w przypadku której bródka jest spłaszczona i cofnięta, wydłużając dolne partie twarzy. Wada ta jest spowodowana zaburzeniami wzrostu żuchwy. Może też powodować problemy z wymową, jeśli między siekaczami pojawi się zbyt duża przerwa.

Retrogenia u noworodków

W trakcie wzrostu żuchwa powiększa swoje wymiary w kierunku przednim szybciej niż szczęka. Obserwowana u noworodka retrogenia zmniejsza się. Również pionowy wzrost żuchwy jest intensywny tak, aby kość dopasowała się do wzrostu szczęki.Wyrzynanie się zębów wpływa na budowę żuchwy:

• zmniejsza się kąt żuchwy
• gałąź ustawia się bardziej pionowo
• trzon przybiera bardziej poziome położenie

W rezultacie zmienia się także położenie płaszczyzny zgryzu - u noworodka przebiega ona przez głowę żuchwy, natomiast po wyrżnięciu się pierwszych zębów obniża się.

Retrogenia - leczenie

Leczenie tyłożuchwia morfologicznego polega na założeniu pacjentowi aparatu ortodontycznego. Jednak ta metoda nie prowadzi do istotnej poprawy rysów twarzy, a traktowana jest jako wstęp do dalszego leczenia. Najskuteczniejszą metodą jest zabieg osteotomii żuchwy. Polega on na mobilizacji segmentów kostnych, czyli odcięciu kości za pomocą specjalnych narzędzi chirurgicznych.

Chirurg twarzowo-szczękowy może wykonać również zabieg dwuszczękowy polegając na skróceniu trzonu żuchwy oraz śródoperacyjnym ustawieniu szczęki względem żuchwy z pomocą lekarza ortodonty.

Natalia Młyńska