To dlatego coraz więcej młodych choruje na raka jelita grubego. Niepokojąca zależność

2023-04-05 9:53

Rak jelita grubego nie jest już chorobą ludzi starszych: coraz częściej chorują osoby przed czterdziestką i pięćdziesiątką. Którzy młodzi ludzie są narażeni na ten nowotwór i co mu sprzyja? Najnowsze dane nie pozostawiają złudzeń.

Młoda kobieta siedzi na sofie i trzyma się za bolący brzuch
Autor: Getty Images To dlatego coraz więcej młodych osób choruje na raka jelita grubego. Niepokojąca zależność

Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych i najgroźniejszych nowotworów. Przez długi czas może nie dawać objawów i wykrywany jest zwykle dopiero na późnym etapie zaawansowania. Badacze alarmują, że tylko w ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba zaawansowanych przypadków tego nowotworu wśród młodych dorosłych wzrosła aż dwukrotnie, coraz więcej młodych chorych umiera.

Według najnowszego badania, którego wyniki zaprezentowało American Cancer Society, tylko w USA liczba diagnoz tego nowotworu wśród osób poniżej 55 roku życia wzrosły do 20 proc. Ten trend bardzo niepokoi naukowców, ponieważ jest stosunkowo nowy - wcześniej choroba ta była diagnozowana zwykle u osób po 70. roku życia.

Jaki nowotwór zwiastuje krwawienie z odbytu?

Komu grozi rak jelita grubego? Oto czynniki ryzyka

Dlaczego coraz więcej młodych osób choruje na ten typ nowotworu? Potrzebujemy więcej danych - twierdzą zgodnie naukowcy. Ale wśród możliwych przyczyn, które można zidentyfikować już teraz, wymieniają czynniki ryzyka takie jak zła dieta, palenie papierosów i niska aktywność fizyczna.

Jak wyjaśnia dr Xavier Llor, dyrektor medyczny Programu Zapobiegania Rakowi Jelita Grubego w Yale Cancer Center i Smilow Cancer Hospital, do wzrostu zachorowań przyczyniają się w dużym stopniu pewne czynniki związane z dietą. Dowiedziono, że kobiety, które piją więcej niż dwa słodkie napoje dziennie, mają aż dwukrotnie wyższe ryzyko zachorowania na ten nowotwór.

Częściej chorują również osoby spożywające dużo przetworzonych dań, w tym mięsa i takie, które ograniczają świeżą, nieprzetworzoną żywność.

Do większej liczby zachorowań przyczynia się również styl życia. Młodsi dorośli coraz częściej prowadzą siedzący tryb życia i są otyli - to również duży czynnik ryzyka.

Jak dodał badacz, wśród innych czynników ryzyka wymieniane są również czynniki genetyczne (odpowiadające za około 20 proc. przypadków nowotworu jelita w tych grupach wiekowych), badane są też inne możliwości, w tym wpływ antybiotyków, narażenia na toksyny środowiskowe i działanie tworzyw sztucznych.

"Ostatni znaczący wzrost przypadków raka jelita grubego wśród młodszej populacji jest prawdopodobnie bardziej związany ze środowiskiem, w tym z wszelkiego rodzaju ekspozycjami na niekorzystne czynniki i złą dietą" - podkreśla naukowiec.

Ten nowotwór można wykryć już na wczesnym etapie

Dr Llor przypomina, że istnieją sposoby na wczesną diagnozę raka jelita grubego. Najlepszym badaniem przesiewowym jest kolonoskopia, w trakcie której lekarz może obejrzeć jelito grube od środka pod kątem obecności polipów (uznawanych za zmiany przedrakowe) lub zmian nowotworowych.

Badanie to w USA zalecane jest wszystkim osobom w wieku 45 lat (wcześniej minimalny wiek wynosił 50 lat). W Polsce z programu badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania zmian w jelicie grubym finansowanych przez NFZ mogą natomiast skorzystać osoby w wieku 50-65 lat (lub w wieku 40-49 lat jeśli ich krewni pierwszego stopnia chorowali na raka jelita grubego).

Jak dodaje dr Llor, nowe dane są niepokojące, dlatego młodzi ludzie powinni skupić się na tych czynnikach, które można kontrolować, by zmniejszyć ryzyko: zrezygnować z palenia papierosów, ograniczyć alkohol i przetworzoną żywność.