Polacy nie wiedzą, jak i kiedy prać pościel. Większość robi to źle i cierpi zdrowie
W łóżku spędzamy znaczącą część życia – zdaniem niektórych osób, tę najprzyjemniejszą. Sen to coś więcej niż „leżenie w zawieszeniu” - to niezbędny element zdrowego funkcjonowania na co dzień. Dlatego właściwa higiena snu ma fundamentalne znaczenie dla naszego organizmu. W kontekście szeroko rozumianej higieny snu warto przyjrzeć się higienie naszych pościeli i łóżek.

- Polacy piorą pościel za rzadko - dotyczy to 75 proc. osób
- Odpowiednie pranie pościeli to kwestia zachowania zdrowia i higieny
- Jeśli mamy infekcję, jest upał, albo śpi z nami zwierzę - pościel trzeba prać jeszcze częściej
Jak często trzeba prać pościel
Jak często prać pościel? Są osoby, które robią to raz na tydzień, raz na dwa tygodnie, a nawet... raz na miesiąc. Kto ma rację?
Zdania są podzielone – i w pewnym stopniu zależy to od tego, kto, z kim i w jakich warunkach śpi. Oczywiście wersję „raz na miesiąc” odłóżmy na bok, jeśli zależy nam na higienie i zdrowiu.
Jak często zmieniać pościel?
- w czasie upałów – trzeba zmieniać pościel 2 razy w tygodniu, co 3-4 dni, ponieważ bardziej pocimy się w nocy
- śpiąc z pupilem, kotem albo „psieckiem” - zalecana zmiana pościeli co 4-5 dni, z uwagi na gromadzącą się sierść, alergeny i zanieczyszczenia. Aczkolwiek – mimo pewnych zalet spania z psem, jak budowa więzi, poprawa nastroju, poczucie bezpieczeństwa czy redukcja stresu – należy mieć na uwadze, że zdrowsze może być zaaranżowanie osobnych legowisk dla poszczególnych gatunków domowników
- w czasie infekcji – osoby chore powinny zmieniać pościel co 2-3 dni, aby uniknąć gromadzenia się wirusów i bakterii oraz z uwagi na wzmożoną potliwość w czasie choroby
- w przypadku osób z astmą i/lub alergiami – zalecana częstotliwość zmiany pościeli to co 3-4 dni, żeby uniknąć gromadzenia alergenów, roztoczy i innych czynników drażniących.
Masz w domu pokój gościnny? To raczej rzadkość wśród osób zamieszkujących blokowiska i mieszkania, w których niekiedy trudno wygospodarować własny pokój dla poszczególnych domowników.
Jeśli jednak jakimś trafem tak jest, masz dwie opcje: albo w oczekiwaniu na gości mieć tam pościel już gotową do użycia i zmieniać ją – o ile nie była używana – ok. raz na miesiąc, albo po prostu nie szykować pościeli bez realnej potrzeby.
Gdy taka potrzeba zajdzie, a więc ktoś będzie z tej pościeli korzystać, oczywiście zmień pościel po gościach, nawet jeśli spędzili w niej tylko jedną noc, bo totalnym nieporozumieniem byłoby późniejsze udostępnienie łóżka z niezmienioną pościelą kolejnym gościom.
Jak często Polacy zmieniają pościel?
Co istotne, statystycznie tylko ok. co 4. osoba zmienia prawidłowo pościel – czyli co najmniej raz na tydzień.
Część respondentów przyznaje się nawet do takich osiągnięć, jak zmiany pościeli raz na 8 tygodni i rzadziej. Większość podaje, że zmianę pościeli przeprowadza co 2-3 tygodnie.
Jak dobrze prać pościel
Warto też znać poprawny schemat prania, żeby dobrze dobrać pościel, a zarazem jej nie zniszczyć. Jak prać pościel, żeby było skutecznie, higienicznie i zdrowo?
- Dobierz odpowiedni program prania - majlepiej wybierz program „bawełna” lub „pościel”, jeśli pralka taki posiada.
- Minimalna temperatura: 60°C, by skutecznie zabić roztocza, bakterie i grzyby.
- Pościel jedwabna, satynowa lub z mikrofibry może wymagać prania w 40°C – sprawdź metkę, zanim wstawisz pranie.
- Użyj odpowiedniego detergentu - najlepiej proszek lub kapsułki do białego lub kolorowego prania – zależnie od koloru pościeli.
- Unikaj nadmiaru płynu do płukania – może zostawiać osad i utrudniać oddychanie skórze.
- Polecane jest pranie pościeli osobno – bez ubrań i ręczników. Różnice w gramaturze mogą powodować nierównomierne pranie i uszkodzenia.
- Nie przeładuj pralki, ale zostaw przestrzeń – pościel potrzebuje miejsca, by się dobrze wyprała i wypłukała.
- Od razu susz po praniu - nie zostawiaj mokrej pościeli w pralce, bo to sprzyja namnażaniu bakterii i nieprzyjemnym zapachom.
Gdzie suszyć pościel – na balkonie czy w domu
Na balkonie przewiew i promienie UV działają dezynfekująco, a więc to najlepsza opcja, jeśli nie ma smogu albo deszczu (tego lata jest niestety deszczowo, ale w zadaszonym miejscu np. na balkonie, nadal można rozwiesić prawie, ale będzie schło nieco dłużej).
Jeśli suszymy w domu, wieszajmy pranie w dobrze wentylowanym pomieszczeniu – najlepiej przy otwartym oknie. Możliwe jest też pranie z pomocą suszarki bębnowej z funkcją higienicznego suszenia.
Czy trzeba prasować pościel
- Jeśli masz czas – warto prasować pościel. Wysoka temperatura żelazka działa antybakteryjnie i wygładza włókna.
- Szczególnie polecane jest prasowanie w przypadku przy pościeli dla osób wrażliwych, np. niemowląt czy osób z alergiami.
Jak spać lepiej? 9 wskazówek na dobry sen
Dlaczego trzeba często prać pościel
Choć wieczorny prysznic stał się rytuałem wielu osób, nie wystarczy on, by po nocy pościel pozostała świeża i higieniczna.
Podczas snu nasz organizm intensywnie pracuje – złuszczamy komórki naskórka, pocimy się (nawet do 500 ml płynu), a gruczoły łojowe wydzielają sebum.
- Każdej nocy, podczas snu, złuszczamy setki tysięcy komórek naskórka, wydzielamy sebum z gruczołów łojowych i pocimy się nawet do pół litra płynu – nawet jeśli tuż przed snem wzięliśmy prysznic. Nasza skóra jest siedliskiem milionów bakterii i grzybów , z których wiele przenosi się na prześcieradła, poduszki i kołdry, gdy poruszamy się w nocy
- komentuje Primrose Freestone, starsza wykładowczyni mikrobiologii klinicznej na University of Leicester.
Świeży pot jest bezwonny, ale tylko do czasu. Bakterie obecne na skórze – m.in. gronkowce – rozkładają składniki potu do lotnych związków zapachowych, powodując nieprzyjemny zapach ciała o poranku, mimo wieczornej kąpieli.
To jednak nie wszystko. W ciągu dnia gromadzimy na włosach i skórze drobne zanieczyszczenia, alergeny, pyłki i kurz – które w nocy przedostają się do pościeli. Ich obecność może pogarszać jakość snu, wpływać na jakość powietrza w sypialni, a także nasilać objawy alergii, szczególnie u osób wrażliwych.
Złuszczony naskórek stanowi doskonałą pożywkę dla roztoczy kurzu domowego – mikroskopijnych pajęczaków, które szczególnie dobrze czują się w ciepłym, wilgotnym środowisku.
- Płatki naskórka, które zrzucamy każdej nocy, stają się pożywieniem dla roztoczy kurzu domowego – mikroskopijnych stworzeń, które rozwijają się w ciepłej, wilgotnej pościeli i materacach. Same roztocza nie są niebezpieczne, ale ich odchody są silnymi alergenami, które mogą zaostrzać egzemę, astmę i alergiczny nieżyt nosa
- dodaje wykładowczyni Primrose Freestone.
W pościeli mogą też rozwijać się grzyby, w tym potencjalnie groźne gatunki jak Aspergillus fumigatus, wykrywany w używanych poduszkach. U osób z obniżoną odpornością może on prowadzić do poważnych infekcji układu oddechowego.
Jeśli do łóżka zapraszane są zwierzęta, mikrobiologiczny krajobraz staje się jeszcze bardziej zróżnicowany.
Zwierzęta domowe wnoszą do pościeli nie tylko sierść i łupież, ale także drobnoustroje, cząstki brudu, a niekiedy również ślady kału.
W takim przypadku częstsze pranie pościeli jest nie tylko zalecane, ale wręcz konieczne dla zdrowia domowników.

Co, jak i kiedy prać, by zadbać o zdrowy sen i higienę sypialni
- Prześcieradła i poszewki na poduszki i kołdry - co 7 dni
- Jeśli masz infekcję / intensywnie się pocisz / śpisz ze zwierzętami - co 3–4 dni
- Poduszki (wnętrze / wypełnienie) - co 4–6 miesięcy, bo też może być siedliskiem bakterii i pleśni mimo używanych poszewek.
- Narzuty i koce - co 2 tygodnie albo częściej, jeśli śpią na nich zwierzęta.
- Kołdry (wypełnienie)- co 3–4 miesiące, częściej w przypadku intensywnego użytkowania lub gdy śpią z tobą dzieci i/lub zwierzęta. Jak prać? Sprawdź zalecenia producenta – część można prać w pralce, inne wymagają czyszczenia chemicznego.
- Materac - odkurzaj raz w tygodniu, wietrz co kilka dni, wymieniaj co 7 lat. Jeśli można zdjąć pokrycie materaca, pierz analogicznie jak wypełnienie kołdry, a na wierzch stosuj prześcieradła.
Po co prać i zmieniać pościel
Twoje łóżko może wyglądać na czyste, ale każdego dnia gromadzi się w nim biologiczna „zupa” z potu, naskórka, drobnoustrojów i alergenów. Zaniedbanie higieny snu może:
- nasilać objawy alergii i astmy,
- zwiększać ryzyko infekcji,
- pogarszać jakość powietrza i snu,
- wpływać na samopoczucie, koncentrację i odporność
- zdrowy sen zaczyna się od czystej pościeli