Nalewka bursztynowa: właściwości zdrowotne

Nalewka z bursztynu to jeden z tych rzekomo magicznych napojów, którym medycyna ludowa przypisywała szereg iście cudownych właściwości. Jak oceniana jest nalewka bursztynowa przez współczesną naukę? Czy bursztynówka ma właściwości lecznicze czy też nie?

Spis treści

1. Nalewka z bursztynu: właściwości
2. Na co pomaga nalewka bursztynowa?
3. Jak zrobić nalewkę z bursztynu?
4. Jak stosować nalewkę z bursztynu?
5. Nalewka bursztynowa: najczęstsze wskazania i dawkowanie
6. Nalewka bursztynowa w pielęgnacji

Nalewka bursztynowa i jej właściwości lecznicze obrosły wieloma legendami. Bursztynom od stuleci przypisuje się lecznicze właściwości - podobnie zresztą jak niemal każdemu kamieniowi szlachetnemu.

Bursztyn cenili nie tylko starożytni Grecy i Rzymianie (zachwycali się nim m.in. Owidiusz i Arystoteles), ale również szereg innych ludów: Celtowie, Germanie, Chińczycy, Arabowie i Egipcjanie - ci ostatni upajali się zapachem, jaki wydzielał w trakcie spalania.

Już wieki temu uważano, że kamień ten, zarówno w całości, jak i w postaci proszku, maści i mikstur leczy wiele różnych przypadłości.

Ceniono go także i na naszych terenach: Mikołaj Kopernik nalewkę z bursztynu przepisywał na dolegliwości sercowe, a w przypadku bezsenności zalecał, by proszek z bursztynu rozsypywać pod prześcieradłem.

Skamieniała żywica miała również pomagać w przypadku schorzeń reumatycznych, układu nerwowego czy astmy, a także przyspieszać gojenie się ran.

Nalewka z bursztynu: właściwości

Współczesne badania wykazały, że wiara w lecznicze możliwości bursztynu i tworzonych na jego bazie produktów nie jest do końca bezpodstawna: w składzie bursztynu obecnych jest bowiem wiele cennych składników mineralnych obecnych w żywicy, w tym:

• magnez
• wapń
• potas
• żelazo
• krzem
• związki organiczne
• kwas bursztynowy
• terpeny
• fenole
• kwasy karboksylowe

To, że zawarte w bursztynie substancje mają właściwości przeciwbakteryjne, wykazał m.in. Igor Kaczmarczyk, laureat krajowego etapu 28. Konkursu Prac Młodych Naukowców UE (EUCYS).

W swojej pracy młody naukowiec przypomniał, że w czasach epidemii dżumy ci, którzy wydobywali i obrabiali bursztyn w Królewcu, nigdy nie byli zainfekowani, dowiódł również, że substancje czynne uzyskane z bursztynu, w tym kwas 1,4-butanodiowy, są w stanie zwalczać niektóre bakterie chorobotwórcze, w tym gronkowca złocistego, nie szkodząc pożytecznym mikroorganizmom jelitowym.

Na co pomaga nalewka bursztynowa?

Bursztyn w celach leczniczych można wykorzystywać na różne sposoby: jednym z najpopularniejszych jest nalewka z bursztynu. W naszym kraju ma ona dość bogatą historię: i w dawnych czasach, i obecnie stosowana bywa przy rozmaitych dolegliwościach, takich jak:

• przeziębienia
• różnego rodzaju bóle, również miesiączkowe i porodowe
• gorączka
• drgawki
• problemy z tarczycą
• nadciśnienie
• kołatanie serca

Jak zrobić nalewkę z bursztynu?

W sezonie nalewkę bursztynową można kupić nad Bałtykiem niemal na każdym stoisku z pamiątkami. Czy warto, to już sprawa dyskusyjna - znawcy tematu ostrzegają, że łatwo natknąć się na podróbkę, która nie ma żadnych właściwości leczniczych.

Lepiej więc nalewkę z bursztynu zrobić samodzielnie, tym bardziej, że jej przygotowanie jest banalnie proste.

Jej najważniejszym składnikiem jest bursztyn: nieoszlifowany, koniecznie naturalny (taki, który w słonej wodzie unosi się, a w słodkiej opada na dno, po lekkim podgrzaniu wydziela zapach żywicy, a po potarciu go o wełniany koc przyciąga kawałki papieru).

Drugim składnikiem jest mocny spirytus (95 proc. alkoholu).

Około 25 g bursztynu należy rozdrobnić w moździerzu na mniejsze kawałeczki, przesypać na sitko o bardzo drobnych oczkach, przepłukać ciepłą wodą (w gorącej bursztyn straci swoje właściwości) i wsypać do butelki, a następnie zalać 250 ml spirytusu i odstawić w ciepłe miejsce na dwa tygodnie – co jakiś czas butelką należy potrząsać.

Nalewka nadaje się do użycia wówczas, gdy nabierze pięknego, złocistego koloru. Im dłużej stoi, tym jest cenniejsza dla zdrowia.

Jak stosować nalewkę z bursztynu?

Zwolennicy medycyny ludowej są przekonani, że bursztynowy płyn poradzi sobie z wieloma problemami zdrowotnymi.

• Nalewkę z bursztynu można stosować zewnętrznie

Niewielką ilością nalewki nacieraj klatkę piersiową lub plecy (ten sposób zalecany jest przy łagodzeniu przeziębienia, zapalenia oskrzeli i zapalenie płuc).

Nacieranie nalewką skroni i czoła pomaga ponoć zmniejszyć ból głowy, nacieranie miejsc pod kolanami - obniża gorączkę, a smarowanie miejsc dotkniętych reumatyzmem łagodzi ból.

Wcieranie nalewki w nozdrza pomaga przy uporczywym katarze, a płukanie nią gardła (1/2 łyżeczki od herbaty rozcieńczona w 125 ml wody) łagodzi ból podczas infekcji.

• Nalewka z bursztynu doustnie

Nalewkę można również stosować doustnie, warto jednak pamiętać, że większość jej składu to wysoko procentowy alkohol, i z umiarem podawać ją dzieciom, a stosując leki przepisane przez lekarza sprawdzić, czy nalewka bursztynowa (i zawarty w niej spirytus) nie wywołają niekorzystnych interakcji.

Nalewka bursztynowa: najczęstsze wskazania i dawkowanie

• astma - 5 kropli nalewki na szklankę ciepłej herbaty
• częste infekcje - 5 ml (mała łyżeczka) rozpuszczone w 125 ml wody dwa razy dziennie
• biegunka - 10 kropli nalewki rozpuszczone w 125 ml szklanki ciepłej wody
• arytmia serca - po 3 krople nalewki do każdej szklanki wypijanej herbaty
• nadciśnienie tętnicze: codziennie rano przed śniadaniem należy wypić 125 ml wody z dodatkiem trzech kropli nalewki bursztynowej, codziennie zwiększając dawkę do 10 kropli, potem trzeba zrobić sobie 10 dni przerwy i ponownie wrócić do cyklu od 3 do 10 kropli. Cykl należy powtórzyć sześciokrotnie

Nalewka bursztynowa w pielęgnacji

Bursztyn to ceniony składnik kosmetyków: proszek bursztynowy i ekstrakty z pradawnej żywicy bywają dodawane zwłaszcza do szamponów i odżywek.

W celach pielęgnacyjnych można również wykorzystać nalewkę z bursztynu.

Po rozcieńczeniu jej wodą (w proporcji łyżka nalewki na 100 ml wody) powstaje płyn, który, wcierany w skórę głowy, hamuje nadmierny łojotok i zmniejsza przetłuszczanie się włosów, stymuluje również ich wzrost, gdyż poprawia mikrokrążenie w skórze, dzięki czemu do mieszka włosowego dociera więcej tlenu i substancji odżywczych.

Przeczytaj też: 

• Nalewki domowe
• Czy alkohol wpływa na właściwości lecznicze nalewek?
• Jak się robi nalewki lecznicze? [Przepisy]

Katarzyna Hubicz