Co gdzie w brzuchu boli i kiedy trzeba się martwić. Znany lekarz rozwiewa wątpliwości

2023-12-27 14:19

O bólu brzucha można spokojnie niejedną książkę napisać, ale podstawowa wiedza jest potrzebna każdemu. Lekarz rodzinny Michał Domaszewski przypomina, co oznacza ból w konkretnym miejscu. Zwraca też uwagę na nietypowe przyczyny, jak uchyłek Meckela oraz objawy w zaskakującej lokalizacji. Wszystko podane w łatwej do przełknięcia dla pacjenta pigułce.

Co gdzie w brzuchu boli i kiedy trzeba się martwić. Znany lekarz rozwiewa wątpliwości
Autor: GettyImages/Milena Stańczak

Bóle brzucha i głowy to jedne z częstszych dolegliwości, które wysyłają nas do lekarza i zarazem objawy, które nieraz bagatelizujemy. Oprócz wygodnego poradnika o bólu głowy, znany w sieci dr Michał pochylił się także nad naszymi bólami. To taka prosta lekcja anatomii, ale z zastrzeżeniem, że czasem niekoniecznie tam jest źródło, gdzie ci się wydaje.

Kiedy ból brzucha powinien szczególnie niepokoić?

Nietypowy ból brzucha - co może oznaczać

Bardzo silny ból brzucha, na który nie pomagają leki przeciwbólowe, który w skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza ćmienie, a 10 ból nie do zniesienia, zawsze wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem.

Tzw. ostry brzuch i objaw otrzewnowy, który lekarz rozpoznaje podczas podstawowego badania, zazwyczaj wymaga interwencji chirurgicznej.

Nietypowe bóle, niepodobne do tego, co znasz, w miejscach nietypowych, promieniujące, rozlane, koniecznie wyjaśnij z lekarzem. To mogą być sygnały chorób zapalnych jelit czy nowotworów. Samodzielnie tego nie rozstrzygniesz.

Oczywiście, brzuch może nas boleć przy infekcji czy zatruciu pokarmowym, ale wówczas najczęściej wiemy, dlaczego tak się dzieje. Wraz z tą przyczyną mijają też dolegliwości ze strony układu trawiennego. Gdzie ból odpowiada za problem z konkretnym narządem?

Ból brzucha - ból w nadbrzuszu

W górnej części brzucha, głównie po środku, najczęściej boli nas żołądek.

Owszem, zdarza się, choćby przy refluksie żołądkowo-przełykowym (popularnej zgadze), że ból przemieszcza się wyżej, do klatki piersiowej.

- Może nawet imitować zawał, powodując bóle zamostkowe, ale najczęściej żołądek boli nas w nadbrzuszu - mówi lekarz rodzinny Michał Domaszewski.

Co jest przyczyną? Niejednokrotnie stan zapalny spowodowany przez bakterię Helicobacter pylori. Nie wolno jej lekceważyć i konieczne jest leczenie odpowiednim antybiotykiem, bo konsekwencje takiej infekcji to nie tylko stan zapalny żołądka, ale też wrzody i niestety rak żołądka.

Lekarz przypomina, że żołądek może też boleć w okolicy pępka. Żołądek to rozciągliwy worek, więc wraz z przemieszczaniem się w nim pokarmu, może też przemieszczać się ból.

W nadbrzuszu, rzadko, boli też trzustka. Ten narząd sporadycznie wywołuje dolegliwości bólowe, chociaż daje szereg innych objawów, choćby tłuszczowe stolce.

Ból brzucha po prawej stronie, pod prawym łukiem żebrowym

Myślisz, że to wątroba i zaraz rozglądasz się za jakimiś suplementami? Błąd, nie tylko dlatego, że suplementy nie pomagają na prawdziwe schorzenia wątroby.

Wątroba co do zasady nie boli. Może powodować dyskomfort, kiedy jest znacznie powiększona i uciska okoliczne narządy. Z prawej strony boli przede wszystkim pęcherzyk żółciowy, błędnie nazywany woreczkiem żółciowym.

Ból brzucha pod lewym łukiem żebrowym

- Co tam ma boleć? Przecież w tej lokalizacji w zasadzie nic nie ma - mówią często pacjenci. Tymczasem po lewej stronie nieraz ujawniają się problemy ze śledzioną. Nie wolno ich lekceważyć, bo jej powiększenie bywa objawem wielu chorób, w tym nowotworów układu kostnego i krwiotwórczego.

Jak mówi Michał Domaszewski, śledziona to taki "pechowy narząd", który może pęknąć przy urazie brzucha.

Uwaga, ból brzucha, zarówno po lewej, jak i prawej stronie, może sygnalizować kamicę nerkową. Kamienie, schodząc w dół, mogą początkowo powodować dolegliwości dość wysoko, a potem dokuczać coraz niżej w jamie brzusznej, nie tylko po stronie pleców. To bóle często promieniujące.

Ból brzucha w prawym dole biodrowym

Gdy tu pojawiają się dolegliwości, jesteśmy prawie pewni, że to wyrostek robaczkowy. Początkowo może nas jednak boleć wyżej i dopiero z czasem ból schodzi do typowej lokalizacji.

Mniej więcej w tej samej okolicy dokucza uchyłek Meckela. W charakterystycznej lokalizacji może zaklinować się kał przechodzący przez jelita, powodując ból, stan zapalny, krwawienia. Czasem konieczne jest usunięcia uchyłka, zazwyczaj podczas zabiegu laparoskopowego.

Ból brzucha w lewym dole biodrowym

Z doświadczenia Michała Domaszewskiego wynika, że bóle w lewym dole biodrowym są charakterystyczne dla pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS).

Ból w dole brzucha (w podbrzuszu)

Kiedy odczuwamy ból w podbrzuszu, któremu towarzyszą różne dolegliwości związane z oddawaniem moczu, raczej nie mamy wątpliwości, że mamy problem z pęcherzem moczowym. Lek. Michał Domaszewski uczula, że ból może być jedynym objawem i nie należy go lekceważyć.

W przypadku kobiet nie można wykluczyć problemu z przydatkami, więc warto skonsultować się z ginekologiem.

Czytaj także: Sylwester tuż tuż, a twój brzuch jak balon? Pomoże specjalny masaż lub łyżeczka tych nasion