Nieśmiałość: 5 rad na odzyskanie pewności siebie
Nieśmiałość może całkowicie sparaliżować życie codzienne, utrudnić kontakty i rozmowy z ludźmi, mieć wpływ na jakość pracy i życia towarzyskiego. Czas się z tym zmierzyć! Bo jeśli zaczniesz działać, możesz zapanować nad nieśmiałością.
Spis treści
- Nieśmiałość ma różne oblicza
- Niepewni od dziecka
- 1. Przełamuj się
- 2. Oswajaj lęki
- 3. Zabaw się w aktorkę
- 4. Zadbaj o siebie
- 5. Odwracaj uwagę
Choć nieśmiałość może wydawać się urocza, dodawać tajemniczości, to gdy jest nasilona, przeszkadza w życiu. Hamuje przed podejmowaniem działań, utrudnia nawiązywanie relacji. Jeśli notorycznie chowasz się przed światem, musisz się z nią rozprawić. Wymaga to nieco cierpliwości, ale wysiłek się opłaci.
Nieśmiałość ma różne oblicza
Niektóre z nas boją się zabierać głos na zebraniach, inne tracą pewność siebie podczas wystąpień publicznych, jeszcze inne peszą się w obecności kilku osób albo paraliżuje je sama myśl o nawiązaniu nowej znajomości. Bo rzadko się zdarza, że ktoś jest nieśmiały w każdej sytuacji. Zwykle pewność siebie tracisz wtedy, gdy czujesz zagrożenie.
Zastanów się, w jakich sytuacjach odczuwasz najsilniejszy stres. Co powoduje, że czujesz się wówczas niepewnie? A może jest ktoś, przy kim odczuwasz szczególnie silny lęk? Postaraj się też zaobserwować objawy swojej nieśmiałości – czy drżą ci ręce, szybciej bije serce, masz zaczerwienione policzki, nadmiernie się pocisz, nie możesz się wysłowić? Często obawa przed tymi reakcjami dodatkowo potęguje wstyd.
Gdy już uzmysłowisz sobie, w jakich sytuacjach tracisz pewność siebie, rozpocznij starania, aby to zmienić. Oto kilka przydatnych wskazówek.
Niepewni od dziecka
Nieśmiałość może wynikać z predyspozycji rodzinnych, ale jest też wzmacniana przez wychowanie. Jeśli nie pozwala się dziecku na spontaniczne reakcje, dyryguje nim, nie pyta o zdanie – zaczyna się ono czuć niepewne i zagubione. Problemem jest również to, że młodzi ludzie spędzają dużo czasu przed komputerem – to sprawia, że tracą potrzebę bezpośredniego kontaktu z rówieśnikami. Wystarczą im SMS-y i maile. Z czasem zwykła rozmowa staje się problemem, bo nie potrafią się wysłowić, unikają kontaktu wzrokowego.
1. Przełamuj się
Działaj metodą małych kroków. Staraj się przełamywać swoje opory w różnych codziennych sytuacjach: pytaj przechodniów o godzinę lub drogę, w sklepie poproś ekspedientkę, by doradziła ci przy wyborze towaru, nawiązuj krótkie konwersacje w miejscach publicznych, np. w kolejce, poczekalni u lekarza. Takie ćwiczenia sprawią, że będziesz się czuć coraz pewniej w kontaktach z innymi. Dobrym sposobem na rozpoczęcie rozmowy są komplementy. Pamiętaj też o uśmiechu – powoduje pozytywne reakcje drugiej strony.
2. Oswajaj lęki
Jeśli panicznie boisz się jakiejś sytuacji – np. rozmowy o pracę, nawiązania znajomości na przyjęciu – wyobraź ją sobie. Zastanów się, co powinnaś powiedzieć i jak się zachować, aby dobrze wypaść. Przetrenuj kilka wariantów pytań i odpowiedzi, by być lepiej przygotowaną. Oswajaj też w myślach osoby, których szczególnie się obawiasz – wyobrażaj sobie, że są zwykłymi ludźmi, którzy myją zęby, czasem mają czkawkę, źle sypiają itp. Dzięki temu łatwiej ci będzie się przełamać.
Przed wystąpieniem publicznym przećwicz głośne czytanie. Poproś kogoś bliskiego, by cię wysłuchał – podpowie ci, co możesz poprawić, i doda otuchy. Możesz też przemawiać do... swojego zwierzaka. Nie wyłapie on co prawda niedoskonałości, ale mówienie do niego pozwoli ci przyzwyczaić się do swojego głosu i poczuć pewniej. Gdy boisz się zaskakujących pytań podczas wystąpienia, zastosuj prosty trik – zaproponuj słuchaczom, że najpierw przedstawisz swój wykład, a pytania będzie można zadawać później. Prawdopodobnie w międzyczasie padnie na nie odpowiedź i niektórzy uczestnicy z nich zrezygnują, a tobie nic nie zakłóci przemówienia. Jeśli natomiast podczas wystąpienia poczujesz zawstydzenie, wyobraź sobie, że audytorium wiwatuje na twoją cześć albo jest... nagie – to bez wątpienia cię ośmieli.
3. Zabaw się w aktorkę
Wyobraź sobie jakąś śmiałą, przebojową osobę, zastanów się, czym powinna się charakteryzować, a potem po prostu ją zagraj. Staraj się ćwiczyć jak najczęściej, bo zmieniając sposób zachowania, wpłyniesz na zmianę sposobu myślenia na własny temat. Przyglądaj się też przebojowym koleżankom – jak radzą sobie w nowych albo stresujących sytuacjach, np. jak podtrzymują rozmowę z właśnie poznaną osobą, jak się zachowują przed ważną prezentacją, jaka jest ich mowa ciała. I bierz z nich przykład.
4. Zadbaj o siebie
Blokuje cię to, że wydajesz się sobie nieatrakcyjna? Ciągle zastanawiasz się, jak odbierają cię inni? Spróbuj przeprowadzić mały eksperyment z kamerą (np. w komórce) – nagraj siebie, gdy coś opowiadasz. To pozwoli ci spojrzeć na siebie z dystansu, chłodnym okiem. Będziesz wiedziała, nad czym ewentualnie popracować, co zmienić, by czuć się lepiej we własnej skórze.
Jeżeli np. nerwowo odgarniasz grzywkę, podpinaj ją, a jeśli za dużo gestykulujesz, spróbuj to opanować, np. splatając dłonie. A może warto poprawić coś w swoim wyglądzie, np. zmienić fryzurę, makijaż, sposób ubierania się? Świadomość, że dobrze wyglądasz, pozwoli ci poczuć się pewniej.
Swój wizerunek we własnych oczach możesz też poprawić, poszerzając wiedzę. Jeśli np. masz jakieś hobby albo marzysz, by rozwijać się w jakiejś dziedzinie naukowej, zapisz się do grupy zainteresowań. Pasja pomoże ci otworzyć się na innych.
Często nieśmiałość mylona jest z niską samooceną. Warto więc zastanowić się, co o sobie myślimy, i spróbować napisać 30 pozytywnych zdań na swój temat. Jeżeli pojawiają się w nich stwierdzenia: „Jestem osobą miłą, lubianą”, „Trudno mi nawiązać z kimś kontakt”, wskazuje to na nieśmiałość. Jeżeli natomiast przeważają sformułowania: „Jestem beznadziejna”, „Nic mi nie wychodzi”, problemem jest niska samoocena, która na ogół ma głębsze przyczyny. I od tej diagnozy zależy, jak powinniśmy postępować dalej. Bo choć oba problemy wydają się podobne, nie da się ich zwalczyć tymi samymi metodami. Ale gdy wiemy, z czym mamy do czynienia, łatwiej wybrać odpowiednią drogę i osiągnąć sukces.
5. Odwracaj uwagę
Kiedy jesteś w towarzystwie nieznanych ci osób, nie myśl obsesyjnie o tym, że zaraz się skompromitujesz, mówiąc lub robiąc coś niestosownego. Pewne jest, że jeśli będziesz się zachowywać nienaturalnie, zostanie to zauważone. A przecież tego nie chcesz. Staraj się więc umiejętnie skierować uwagę na innych. Powiedz coś miłego, zainteresuj się wiedzą drugiej osoby, sprowokuj ją do mówienia o sobie, np. wyłapując w jej wypowiedziach zwroty, które możesz wykorzystać do zadawania dodatkowych pytań (np. jeśli ktoś mówi, że lubi czytać książki, zapytaj, co ostatnio czytał, czy ma jakichś ulubionych pisarzy, co może ci polecić itd.). Zanim się obejrzysz, rozmowa sama się rozkręci.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta