Domowa kuchnia zdrowa nie tylko dla żołądka. Udowodniono, że gotowanie wpływa też na psychikę

Dla niektórych gotowanie to przyjemność i chwila relaksu, a dla innych przykry obowiązek. Jednak jak pokazują najnowsze badania – warto przekonać się do gotowania w zaciszu domowej kuchni, ponieważ nasze umiejętności podczas przygotowywania posiłków pozytywnie wpływają nie tylko na smak przyrządzanych potraw, ale mogą poprawić ogólny stan zdrowia i służyć zmianie nawyków żywieniowych.

Badania nad wpływem gotowania na zdrowie

W badaniach wzięło udział 657 osób, które uczestniczyły w siedmiotygodniowym kursie zdrowego gotowania. Naukowcy z Instytutu Badań nad Żywieniem ECU sprawdzili, jaki wpływ miał udział w programie na pewność w gotowaniu i samoocenę zdrowia psychicznego kursantów. Badano także ogólną satysfakcję z gotowania i zachowań związanych z dietą.

Naukowcy analizowali pięć komponentów związanych z pewnością w gotowaniu:

1. Zaufanie do umiejętności gotowania z podstawowych składników.
2. Pewność przestrzegania prostego przepisu.
3. Pewność w przygotowywaniu i gotowaniu nowych potraw i przepisów.
4. Pewność, że to, co jest ugotowane, będzie smaczne.
5. Pewność w degustacji potraw, które nie były wcześniej spożywane.

Okazało się, że uczestnicy analiz odnotowali znaczną poprawę ogólnego stanu zdrowia, w tym także zdrowia psychicznego i subiektywnej witalności po zakończeniu programu. Co ciekawe, te pozytywne skutki utrzymywały się przez kolejne sześć miesięcy po zakończeniu programu, w porównaniu z grupą kontrolną.

Związek pomiędzy dietą a zdrowiem psychicznym

Ochotnicy zgłaszali również poprawę pewności w gotowaniu i możliwość łatwej zmiany nawyków żywieniowych oraz przezwyciężenia barier związanych ze zdrowym odżywianiem. Zdaniem głównej autorki badania dr Joanny Rees "poprawa jakości diety może być strategią zapobiegawczą, która powstrzyma lub spowolni wzrost złego stanu zdrowia psychicznego, otyłości i innych zaburzeń metabolicznych".

- Przyszłe programy zdrowotne powinny nadal priorytetowo traktować bariery dla zdrowego odżywiania, takie jak złe warunki żywieniowe i ograniczenia czasowe, jednocześnie kładąc większy nacisk na wartość zdrowego odżywiania poprzez szybkie i łatwe domowe posiłki, bogate w owoce i warzywa oraz unikanie ultraprzetworzonych dań gotowych – powiedziała ekspertka.

Już wcześniej grupa badaczy odkryła korelację między spożywaniem większej ilości owoców i warzyw a poprawą zdrowia psychicznego w dłuższej perspektywie. W tamtych analizach analizowano bardziej wyrafinowane dane żywieniowe, jednak wykazano, że zdrowie psychiczne poprawiło się mimo braku zmian w diecie po zakończeniu programu, a korzyści były równe dla uczestników otyłych i cierpiących na nadwagę oraz osób z prawidłową wagą.

- Sugeruje to związek między pewnością gotowania i satysfakcją z gotowania oraz korzyściami dla zdrowia psychicznego – twierdzi dr Rees.

Gotowanie a płeć

Badanie wykazało, że gotowanie pozostaje zadaniem wysoce płciowym. Początkowo 77 proc. uczestników analiz, którzy identyfikowali się jako kobiety, twierdziło, że ma pewność w gotowaniu. Dla porównania - zaledwie 23 proc. tych, którzy identyfikowali się jako mężczyźni, uważało podobnie.

Okazało się jednak, że pod koniec kursu pewność swoich umiejętności podczas przyrządzania posiłków była równa u obu płci. Dr Rees podkreśla, że owa zmiana zaufania może spowodować modyfikacje w środowisku domowego jedzenia poprzez zmniejszenie uprzedzeń płciowych, a tym samym prowadzić do równowagi płci w domowej kuchni.

Jej zdaniem może się to przyczynić do pokonania niektórych problemów związanych z gotowaniem takich jak chociażby złagodzenie ograniczeń czasowych, które mogą popychać ludzi do korzystania z gotowych posiłków, które zazwyczaj są wysokoenergetyczne, ale mają w sobie niewiele wartości odżywczych.

Patrycja Pupiec