Budzisz się o czwartej nad ranem? To badanie krwi może zdradzić powód

2023-11-13 12:12

Jakościowy sen jest niezwykle ważny dla naszego organizmu. Kiedy się wysypiasz, stabilizuje się poziom hormonów, a układ odpornościowy nabiera sił. Niestety czasem zdarza się, że zaczynasz wybudzać się w środku nocy lub tuż nad ranem i nie możesz zasnąć.

Budzisz się o czwartej nad ranem? To badanie krwi może zdradzić powód
Autor: Fot. Getty Images

Wyczekiwanie na ważny moment sprawia, że nie możesz zasnąć, lub sen jest pełen nocnych wybudzeń. O ile taka sytuacja zdarza się wyłącznie w wyjątkowych chwilach, to można uznać, że jest to wynik intensywnych emocji. Są jednak osoby, które notorycznie budzą się nad ranem około godziny drugiej, trzeciej, czy czwartej i nie mogą zasnąć. Jeśli jesteś jedną z nich, zrób badania krwi.

Poradnik Zdrowie: Zdrowo Odpytani, odc.6, bezseność

“Czwarta nad ranem, może sen przyjdzie”

Stare Dobre Małżeństwo wyśpiewało sobie jeden z hitów, który nuci już kilka pokoleń. Choć w piosence można usłyszeć, że autor obudził się o czwartej nad ranem i nie może zasnąć z tęsknoty, to kiedy taka sytuacja zdarza się niemal codziennie, kończy się romantyzm, a zaczyna cierpienie. 

Noce przebudzenia mogą mieć różne podłoże. Czasem wystarczy, że dzień był bardzo intensywny i poziom zmęczenia nie daje zasnąć, choć może brzmi to dość absurdalnie, to ma swoje uzasadnienie. Nadmierna stymulacja organizmu nie pozwala mu się wyciszyć i pojawiają się problemy z zasypianiem. 

Dlatego zaleca się, aby na trzy godziny przed planowanym pójściem spać, zrezygnować z intensywnych ćwiczeń, wielogodzinnego sprzątania, czy gotowania, a także oglądania telewizji, scrollowania telefonu, czy przebywania w miejscach o dużym natężeniu światła. Specjaliści zaznaczają, że powodem bezsenności może być również niewłaściwa dieta. Spożywanie ciężkostrawnych posiłków w dodatku tuż przed snem może wywoływać zgagę i zaburzać jakość snu. Stąd ważne, aby zachować kilkugodzinny odstęp pomiędzy kolacją a snem.

Jeśli jednak tego rodzaju praktyki zawiodą, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu i poinformuj go o zaobserwowanych zaburzeniach snu. Jeśli doskwierają ci nocne lub poranne przebudzenia, po których nie możesz zmrużyć oka, może okazać się, że twój organizm boryka się z wysokim poziomem kortyzolu. Koniecznie wykonaj badania krwi.

Kortyzol a sen, co na to nauka?

Naukowcy nieustannie badają, jak poszczególne zależności wpływają na ludzki organizm. Amerykańscy specjaliści opublikowali analizę naukową, z której jasno wynika, że nadmierne wydzielanie kortyzolu wpływa na rytm dobowy. Oznacza to, że zbyt duża dawka hormonu stresu odbija się nie tylko na zdrowiu, ale także na jakości snu. 

Co więcej, naukowcy zaznaczają także zależność odwrotną, czyli im mniej śpimy, tym poziom kortyzolu może być wyższy. Natomiast szkoccy badacze zwrócili uwagę na to jak aktywność fizyczna wpływa na poziom kortyzolu. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, że dzięki odpowiedniej dawce ruchu, można zniwelować poziom hormonu stresu i poprawić jakość snu.

Warto jednak dodać, że jeśli jesteś zabiegany cały dzień, a tej aktywności towarzyszy napięcie, stres i lęk, to tego rodzaju ruch zdecydowanie nie ma nic wspólnego z obniżaniem poziomu kortyzolu. Aktywność czysto sportowa, taka jak bieg, jazda na rowerze, pływanie, etc. powinna być pozbawiona czynników stresogennych, czyli stanowić formę odpoczynku również dla zapracowanego i obciążonego umysłu.

Jakie są normy kortyzolu? Wykonaj badania i skonsultuj się z lekarzem

Kortyzol to hormon wytwarzany w nadnerczach i pobudza organizm do działania w sytuacji, kiedy konieczna jest nagła reakcja i zmobilizowanie sił. Jednak kiedy jest go za dużo, podnosi cukier we krwi, zatrzymuje sól w organizmie, powoduje uwalnianie wapnia z kości, wpływa na odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicy twarzy i zaburza sen.

Jak wspomnieli naukowcy, poziom kortyzolu jest ściśle związany z rytmem dobowym. Zatem udając się na badania, warto wziąć pod uwagę fakt, o której godzinie oddaliśmy krew.  Oczywiście najlepiej zrobić to rano.

Normy kortyzolu we krwi o godzinie 8:00 wynoszą od 5 do 25 ug/dl (0,14 - 0,96 umol/l lub 138 - 690 nmol/l). Można wykonać także badanie moczu, wówczas norma wynosi od 80 do 120 µg/24h. W przypadku przekroczenia podanych wartości konieczna jest wizyta u lekarza, ponieważ wysoki poziom kortyzolu może oznaczać, że nie tylko prowadzimy stresujący tryb życia, ale w naszym organizmie rozwija się nowotwór.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki