Wrotycz pospolity - właściwości i zastosowanie. Odstrasza kleszcze, zabija pasożyty. Co jeszcze potrafi?

2023-04-25 17:27

Wrotycz pospolity to zioło, które dzięki swoim właściwościom znalazło zastosowanie w zwalczaniu kleszczy, komarów i innych owadów. Sprawdza się także w przebiegu chorób pasożytniczych, takich jak wszawica czy świerzb. Wszystko dzięki zawartości jednej substancji, która ma silne działanie toksyczne. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma wrotycz pospolity i czy jest on trujący.

Wrotycz
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Wrotycz - właściwości lecznicze i zastosowanie
  2. Wrotycz na kleszcze i komary
  3. Wrotycz na pasożyty 
  4. Wrotycz na opryszczkę
  5. Wrotycz na bóle reumatyczne
  6. Zastosowania wrotyczu
  7. Czy wrotycz jest trujący?
  8. Wrotycz - działania niepożądane

Wrotycz - właściwości lecznicze i zastosowanie

Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.) to roślina o charakterystycznych żółtopomarańczowych kwiatach, której właściwości już dawno doceniono w ziołolecznictwie. Dawniej uważano, że działa on krzepiąco na żołądek, wiatropędnie i pobudza wydzielanie moczu.

W medycynie ludowej stosowano go zwłaszcza przy zaburzeniach trawienia, spowodowanych spożyciem obfitych tłustych posiłków.

Wrotycz stosowano tradycyjnie na:

  • problemy z wątrobą i inne problemy związane z układem pokarmowym, zwłaszcza z nadmierną produkcją gazów
  • problemy związane z układem moczowym
  • infekcje wirusowe
  • opryszczkę
  • jako środek na komary, kleszcze i inne robaki.
Kleszcze

Jednak kiedy odkryto, że główny składnik olejku eterycznego wrotyczu - tujon - jest silnie toksyczny, zalecono zaprzestanie doustnego stosowania tego zioła. Niekiedy tylko jest on jednym ze składników mieszanek ziołowych lub specyfików. Obecnie wrotycz zaleca się używać tylko zewnętrznie, na skórę.

Jak wygląda wrotycz? Sprawdź na zdjęciach!

Wrotycz na kleszcze i komary

Wrotycz wydziela charakterystyczny zapach, który przypomina zapach kamfory, dlatego skutecznie odstrasza owady.

Wrotycz odstrasza:

Z tego powodu wrotycz znalazł zastosowanie jako repelent. Zioło można rozdrobnić, a następnie natrzeć nim skórę.

Wrotycz można też zaparzyć, ostudzić i spryskać nim ciało.

Można również zaopatrzyć się w olejek eteryczny z wrotyczu. Należy jednak pamiętać o tym, że nie wolno go stosować bezpośrednio na skórę. Trzeba go rozcieńczyć z olejem (może to być olej słonecznikowy, olej migdałowy, olej z nasion winogron) w proporcji - 15 kropli olejku na jedną piątą szklanki oleju.

Czytaj też: Jak usunąć kleszcza krok po kroku

Sprawdzone sposoby ochrony przed kleszczami

Wrotycz na pasożyty 

Ze względu na zawartość tujonu, wrotycz działa także przeciwpasożytniczo. Obecnie stosuje się zewnętrznie, na skórę, dostępne w aptekach wyciągi alkoholowe z kwiatów wrotyczu przeciw wszom, świerzbowcom i nużeńcom W przebiegu tych chorób można zewnętrznie zastosować także napar z tego zioła.

To ci się przyda

Odwar z kwiatów wrotyczu na wszy - przepis

Składniki: 1 łyżka  kwiatów wrotyczu, 1/2 łyżki ziela macierzanki lub ziela tymianku albo ziela piołunu

Sposób przygotowania: zioła wsyp do garnuszka i zalej 1 szklanką wrzącej wody. Następnie ogrzewaj powoli pod przykryciem do wrzenia (nie gotuj). Odstaw na 15 min i przecedź. Stosuj zewnętrznie w świerzbie i wszawicy głowowej i łonowej. W przypadku wszawicy głowowej włosy obficie zwilżyć płynem i zawiązać chustką na 2-3 godz. Następnie głowę umyć i wyczesać gęstym grzebieniem. Po 24 godz. włosy zmyć ciepłym octem i wyczesać gęstym grzebieniem w celu usunięcia gnid. Oba zabiegi powtórzyć po 6-7 dniach. Możliwym skutkiem ubocznym może być podrażnienie skóry.

Przepis pochodzi z: Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.

Wrotycz na opryszczkę

W medycynie ludowej od dawna wiadomo, że wrotycz wykazuje także silne działanie przeciwwirusowe.

Teraz przekonali się o tym naukowcy z z Hiszpanii i Wielkiej Brytanii, którzy na łamach magazynu "Phytotherapy Research" przekonują, że zioło to może zwalczyć wirusa opryszczki.

Wszystko dzięki substancji o nazwie aksylaryna, którą można znaleźć zarówno w korzeniu, jak i części naziemnej rośliny. W trakcie badań odkryto, że wrotycz zawiera także partenolid - substancję o silnym działaniu przeciwnowotworowym i przeciwzapalnym.

Wrotycz na bóle reumatyczne

W lecznictwie ludowym wyciąg alkoholowy z kwiatów wrotyczu stosowany jest do nacierania w bólach spowodowanych reumatoidalnym zapaleniem stawów czy artretyzmem (dną moczanową).

Czytaj też:

Zastosowania wrotyczu

Wrotycz stosuje się na wiele sposobów: w formie naparów, nalewek, maści. Popularne są również kąpiele z dodatkiem zioła, które mogą złagodzić bóle reumatyczne.

Napar z wrotyczu

Aby przygotować napar z wrotyczu, należy 1 łyżkę kwiatów wrotycz zalać 250 ml wrzącej wody i odstawić do zaparzenia pod przykryciem. Takiej herbaty z wrotyczu nie poleca się jednak spożywać. Lepiej wykorzystać ją w formie aerozolu, np. do przygotowania domowego sprayu na owady.

Maść z wrotyczu

Maść z wrotyczu wspomaga regenerację skóry, działa przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo, dlatego stosuje się ją w przypadku zakażeń skóry, świerzbu, łuszczycy. Wrotycz hamuje reakcje zapalne układu immunologicznego, dlatego może okazać się pomocny także przy atopowym zapaleniu skóry.

Nalewka z wrotyczu 

Nalewka z wrotyczu to domowy sposób na łagodzenie bólów reumatycznych, bólów stawów czy mięśni. Ma działanie rozkurczowe i rozluźniające, dlatego może łagodzić dolegliwości bólowe. Aby przygotować nalewkę, należy pęk ziela zalać alkoholem o stężeniu 70 procent (w proporcji 1:5). Taki napar należy zamknąć w szczelnym słoiku i przez 7-10 dni przechowywać w ciemnym miejscu. Po tym czasie należy nalewkę odcedzić i przelać do butelki.

Kąpiel we wrotyczu

Kąpiel z dodatkiem kwiatów wrotyczu może wspomóc łagodzenie zmian skórnych. Można stosować w przypadku grzybicy, łuszczycy czy świądu. Taka kąpiel przyniesie również ulgę w przypadku bólów stawów i mięśni.

Czy wrotycz jest trujący?

Ze względu na zawartość tujonu (nawet do 70 proc.), wrotycz został uznany za roślinę toksyczną i nie zaleca się go spożywać. Warto wiedzieć, że dawniej zatrucia tujonem najczęściej miału miejsce w przypadku nadmiernego spożycia alkoholi z dodatkiem ekstraktów lub olejków wrotycza (i innych roślin, które zwierają ten składnik) - wódek, nalewek, likierów.

Ważne

Wrotycz - działania niepożądane

Po podaniu doustnym wyciągu lub sproszkowanych kwiatów wrotyczu może nastąpić:

  • podrażnienie i przekrwienie błon śluzowych przewodu pokarmowego, macicy i nerek
  • zawroty głowy
  • krwiomocz
  • skurcze
  • utrata świadomości
  • halucynacje.
Czy rozpoznajesz to zioło?
Pytanie 1 z 7
Te fioletowe kwiaty zawierające olejki eteryczne, które działają uspokajająco to:
Lawenda