Klotrimazol: działanie, wskazania, dawkowanie

Klotrimazol jest substancją stosowaną zewnętrznie w leczeniu miejscowych zakażeń grzybiczych. Zakres jego działania jest szeroki. Klotrimazol stosowany jest w grzybicach skóry i kandydozach zewnętrznych narządów płciowych. Występuje w różnych postaciach farmaceutycznych, które charakteryzują się różnymi zawartościami substancji aktywnej.

Spis treści

1. Klotrimazol: działanie
2. Klotrimazol: wskazania
3. Klotrimazol: dawkowanie
4. Klotrimazol: działania niepożądane i środki ostrożności
5. Klotrimazol a ciąża

Klotrimazol: działanie

Klotrimazol działa na zakażenia:

• dermatofitami,
• drożdżakami,
• grzybami dimorficznymi,
• pierwotniakami,
• niektórymi bakteriami gram ujemnymi.

Działanie to może być zarówno grzybostatyczne jak i grzybobójcze i zależne jest od zastosowanej dawki. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu biosyntezy steroli, poprzez interferencję z syntezą ergosterolu i połączeniu z fosfolipidami w ścianie komórkowej grzybów, co powoduje zmiany przepuszczalności błon komórkowych.

Klotrimazol: wskazania

Klotrimazol stosowany jest w:

• grzybicach skóry,
• kandydozach zewnętrznych narządów płciowych (srom, pochwa, żołędzie, napletek).

Klotrimazol: dawkowanie

Klotrimazol w postaci monopreparatów dostępny jest zazwyczaj bez recepty (OTC - over the counter), formulacje zawierające oprócz klotrimazolu inne substancje czynne dostępne są natomiast tylko z przepisu lekarza (Rp.). Należy zachować ostrożność w stosowaniu preparatów z klotrimazolem u dzieci poniżej 12. roku życia, niektóre preparaty jak np. globulki, tabletki czy kremy dopochwowe nie mogą być w ogóle stosowane u tej grupy pacjentów bez konsultacji i zalecenia lekarza.

Klotrimazol występuje w różnych postaciach farmaceutycznych, które charakteryzują się różnymi zawartościami substancji aktywnej. Na rynku farmaceutycznym wyróżnić możemy:

• kremy, maści, płyny, żele - stężenie klotrimazolu wynosi zazwyczaj w nich 1%,
• tabletki, globulki dopochwowe - zawierające 100, 200 lub 500 mg klotrimazolu i stosowane powinny być odpowiednio przez 6, 3 lub 1 dzień,
• kremy dopochwowe zawierające 1, 2 lub 10% klotrimazolu,
• krople do uszu,
• maści do oczu,
• proszki.

Jeżeli w przeciągu 7 dni od rozpoczęcia leczenia objawy nie ustąpią należy udać się do lekarza.

Klotrimazol: działania niepożądane i środki ostrożności

Klotrimazol jest substancją dobrze tolerowaną i ze względu na miejscowe stosowanie, główne działania niepożądane związane są z reakcjami alergicznymi takimi jak:

• pokrzywka,
• duszności,
• swędzenie,
• wysypka,
• pieczenie,
• obrzęk.

Istnieje możliwość uszkodzenia lateksowych prezerwatyw podczas stosowania preparatów zawierających klotrimazol oraz przez 5 dni po zakończeniu stosowania i należy w tym czasie użyć dodatkowych metod antykoncepcji. Klotrimazol nie ma istotnego wpływu na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn. 

Klotrimazol a ciąża

Nie zaleca się stosowania klotrimazolu w pierwszym trymestrze ciąży, a w drugim i trzecim jedynie gdy lekarz zaleci bezwzględną konieczność jego zastosowania. Również karmienie piersią możliwe jest wyłącznie po zaleceniu stosowania przez lekarza.

Barbara Tuchowska, mgr. farmacji