Rośliny pomogą tam, gdzie zawodzą antybiotyki? Ważne badania wrocławskich naukowców

Wiadomo, że antybiotyki coraz częściej zawodzą w walce z infekcjami. Naukowcy z Wrocławia podejmują wyzwanie i szukają wsparcia w naturze. Ich badania wskazują, że trzy związki z roślin – berberyna, sangwinaryna i chelerytryna – mogą skutecznie wspomagać leczenie infekcji jelitowych. Jakie supermoce kryją te naturalne substancje i gdzie ich szukać?

• Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu testują roślinne związki jako odpowiedź na coraz większą nieskuteczność antybiotyków.
• Berberyna, sangwinaryna i chelerytryna, pozyskiwane z roślin, wykazują obiecujące właściwości w walce ze szczególnie trudnymi w leczeniu infekcjami jelitowymi.
• Jakie supermoce kryją te naturalne substancje i czy wkrótce powstaną skuteczne naturalne leki?

Antybiotyki – czy możemy na nich polegać?

Przez lata antybiotyki wydawały się niezawodnym orężem w walce z bakteriami. Niestety, nadmierne i nieodpowiednie stosowanie tych leków doprowadziło do rozwoju oporności bakterii.

Szczepy oporne na antybiotyki stanowią poważne zagrożenie, zwłaszcza w przypadku infekcji jelitowych wywoływanych przez patogeny takie jak Shigella spp., Salmonella spp., E. coli (enteroinwazyjne szczepy), Listeria spp., Campylobacter spp. czy Yersinia spp.

Bakterie te potrafią przenikać przez barierę jelitową, wywołując poważne komplikacje. Dlatego naukowcy intensywnie poszukują alternatywnych metod leczenia.

Wrocławscy badacze na pomoc jelitom. Tak testowali roślinne związki

Zespół dr Anny Dudy-Madej z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu postanowił sprawdzić, czy natura może zaoferować skuteczne rozwiązania. Skupili się na badaniu trzech związków z roślin: berberyny, sangwinaryny i chelerytryny.

Badania laboratoryjne (in vitro) miały sprawdzić, jak związki te wpływają na wzrost i rozwój bakterii odpowiedzialnych za infekcje jelitowe. Badacze ustalali, czy hamują ich wzrost, uszkadzają komórki, czy wpływają na tworzenie biofilmów, czyli struktur przylegających do powierzchni i bardziej odpornych na czynniki zewnętrzne.

Naukowcy z Wrocławia chcieli też sprawdzić, czy badane związki roślinne mogą wzmocnić barierę jelitową, utrudniając bakteriom wnikanie do organizmu oraz wpływać pozytywnie na mikrobiotę jelitową.

Dr Anna Duda-Madej, która kierowała badaniami, wyjaśnia:

Nasze badania koncentrowały się na analizie mechanizmów działania tych związków na poziomie komórkowym i molekularnym. Chcieliśmy zrozumieć, w jaki sposób berberyna, sangwinaryna i chelerytryna wpływają na bakterie i na komórki naszego organizmu, które są zaangażowane w obronę przed infekcjami.

Najczęstsze objawy zespołu jelita wrażliwego

Zobacz galerię 6 zdjęć

Roślinna trójka – jakie ma właściwości? Gdzie szukać cennych substancji?

Wyniki badań wskazują, że berberyna, sangwinaryna i chelerytryna wykazują obiecujące właściwości:

1. Berberyna, która występuje naturalnie w roślinach z rodziny berberysowatych, działa przeciwbakteryjnie, uszczelnia barierę jelitową i wpływa korzystnie na mikrobiotę jelitową.
2. Sangwinaryna działa przeciwzapalnie, blokuje systemy sekrecyjne bakterii (struktury białkowe ułatwiające im atakowanie komórek i odżywianie) oraz wzmacnia działanie antybiotyków. Sangwinaryna pozyskiwana jest głównie z glistnika jaskółcze ziele. Jest składnikiem niektórych past do zębów i płukanek.
3. Chelerytryna również występuje w glistniku.Hamuje nadmierne wydzielanie chlorków w jelicie (ograniczając biegunkę), wspomaga regenerację uszkodzonych jelit i utrudnia bakteriom wnikanie do organizmu.

Co konkretnie wynika z wrocławskich badań?

Ustalenia wrocławskich naukowców to ważny krok, ale konieczne są dalsze badania, w tym badania kliniczne z udziałem pacjentów, aby potwierdzić skuteczność i bezpieczeństwo tych związków w leczeniu infekcji jelitowych.

Badacze z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu wierzą, że dalsze prace i lepsze poznanie właściwości substancji leczniczych w roślinach może przyczynić się do opracowania nowych, naturalnych metod walki z infekcjami jelitowymi. To bezcenne przy narastającej oporności na antybiotyki.

Źródła: 

• Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, informacja prasowa
• Duda-Madej, A.; Viscardi, S.; Stecko, J.; Szyma ´nska, N.; Topola, E.; Pacyga, K.; Szandruk-Bender, M. Can Nature Overcome Invasive Gastrointestinal Infections? Int. J. Mol. Sci. 2025, 26, 5795. https://doi.org/10.3390/ijms26125795

Eliza Dolecka