Głos: jak go nie stracić? Przyczyny problemów z głosem
Zwykle przypominamy sobie o swoim głosie dopiero wtedy, gdy zaczyna szwankować. Tymczasem wielu problemów z głosem moglibyśmy uniknąć, gdybyśmy poświęcali mu więcej uwagi. Sprawdź, jakie są najczęstsze przyczyny problemów z głosem. Zatroszcz się o swój głos, żeby zawsze dobrze ci służył.
Spis treści
- Problemy z głosem: złe oddychanie
- Problem z głosem: uważaj na chrypkę!
- Problemy z głosem: ostre zapalenie strun głosowych i krtani
- Ciągłe chrząkanie - czy może świadczyć o chorobach? [#TOWIDEO]
- Problemy z głosem: zapalenie - stan chroniczny
- Polipy i guzki śpiewacze w wyniku nadwerężenia strun głosowych
Problemy z głosem zawdzięczamy głównie stylowi życia i złym przyzwyczajeniom. Jakie są przyczyny problemów z głosem? Wśród naszych grzechów głównych lekarze wymieniają powszechny dziś nawyk głośnego mówienia. Dotyczy wszystkich, dorosłych i dzieci. To skutek bombardujących nas decybeli. Wszechobecny hałas sprawia, że psuje nam się słuch, w konsekwencji mówimy podwyższonym tonem, nadwerężając struny głosowe. Szkodliwe jest też wielogodzinne mówienie niewyszkolonym głosem. To głównie problem nauczycieli (od niedawna na kierunkach pedagogicznych są zajęcia z emisji głosu).
Problemy z głosem: złe oddychanie
Większość z nas podczas mówienia oddycha przez usta, dostarczając do dróg oddechowych zanieczyszczone powietrze, które drażni błonę śluzową gardła i krtani. Głosowi nie służą kaloryfery, klimatyzacja, podróże samolotem. Suche powietrze, podobnie jak kurz i spaliny, podrażnia śluzówkę. Ale nic tak nie szkodzi krtani jak palenie papierosów i przebywanie w zadymionym pomieszczeniu. Naukowcy uważają, że z powodu niskiej temperatury żarzenia dym z tlących się niedopałków zawiera większą ilość szkodliwych składników niż dym wdychany przez palaczy. Śluzówkę gardła i krtani drażni alkohol, mocna kawa i herbata, ostre przyprawy.
Problem z głosem: uważaj na chrypkę!
Sygnałem, że z krtanią dzieje się coś niedobrego, może być uciążliwa suchość w gardle, trudności w przełykaniu, ból czy chrypka. Zwykle objawy te przypisujemy przeziębieniu, tymczasem mogą być sygnałem wielu innych dolegliwości. Dlatego w razie niepokojących symptomów trzeba zgłosić się do lekarza. Konsultacji u laryngologa wymaga chrypka, która utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie, niezależnie od tego, czy są inne objawy.
Problemy z głosem: ostre zapalenie strun głosowych i krtani
Może zająć same struny głosowe albo też inne części krtani (zazwyczaj chorobę wywołują wirusy, rzadziej bakterie). Głos jest ochrypły, pojawia się uczucie obecności obcego ciała w gardle, często towarzyszy temu kaszel z wydzieliną śluzową, a w przypadku zakażenia bakteryjnego – ropną. Wtedy najważniejsze jest oszczędzanie głosu (najlepiej milczeć) i nawilżanie strun głosowych. Pij niegazowaną wodę mineralną, napar z rumianku, wywar z siemienia lnianego lub roztwór soli emskiej. Stosuj inhalacje z dodatkiem olejku eterycznego o działaniu nawilżającym i przeciwzapalnym, np. lawendowym, sandałowym, rumiankowym. Pomogą środki do ssania i syropy łagodzące ból i chrypkę. Jeśli zapalenie bakteryjne po kilku dniach nie ustąpi, lekarz zaleci antybiotyk. Głos po 7–10 dniach wróci do normy.
Ciągłe chrząkanie - czy może świadczyć o chorobach? [#TOWIDEO]
Problemy z głosem: zapalenie - stan chroniczny
Powtarzające się infekcje, palenie papierosów, nadmierne picie alkoholu, przebywanie w zanieczyszczonym albo przegrzanym powietrzu mogą prowadzić do przewlekłego zapalenia krtani. Dolegliwość często dotyka osoby pracujące głosem. Na skutek podrażnienia krtani dochodzi do pogrubienia strun głosowych albo zaniku ich błony śluzowej. Pojawia się długo trwająca chrypka, która nasila się w miarę mówienia czy palenia. Może jej towarzyszyć suchy kaszel, chrząkanie, uczucie obecności przeszkody w gardle, drapanie lub pieczenie. Objawy okresowo nasilają się i łagodnieją. Aby pozbyć się problemu, przede wszystkim trzeba wyeliminować przyczynę choroby – rzuć palenie, oszczędzaj głos, naucz się oddychać przeponą, zadbaj o drożność nosa (np. zoperuj polipy czy krzywą przegrodę w nosie). Ulgę przyniosą syropy wykrztuśne i preparaty zmniejszające lepkość wydzieliny oraz zapobiegające suchości krtani. Płucz gardło mieszankami z witaminami A i E (można ssać rozgryzione kapsułki) albo naparem z rumianku. Popijaj wywar z siemienia lnianego. Dobre rezultaty przynoszą inhalacje z dodatkiem sody lub olejków, np. sosnowego, jonoforezy wapniowo-jodowe, leczenie klimatyczne.
Polipy i guzki śpiewacze w wyniku nadwerężenia strun głosowych
Nadwerężanie strun głosowych, palenie papierosów, zaburzenia hormonalne, alergie zwiększają ryzyko powstania polipów. To najczęściej spotykane łagodne guzki krtani. Mogą występować pojedynczo albo po kilka na jednej lub na obu strunach głosowych. Typowym objawem jest chrypka, czasem w ogóle nie można wydobyć z siebie głosu. Jeśli polip uwięźnie w głośni, może spowodować gwałtowną duszność. Gdy zmiany nie utrudniają oddychania, wystarczy oszczędzać głos, pomagają inhalacje, jonoforeza. Polipy duże i na szypułce trzeba usunąć.Przeciążenie strun głosowych czy przewlekły stan zapalny czasem prowadzi do powstania guzków głosowych (śpiewaczych). To okrągłe twory wielkości łebka szpilki umiejscowione na strunach głosowych, które najczęściej tworzą się u śpiewaków, nauczycieli, krzykliwych dzieci. Objawem jest chrypka, uczucie przeszkody w krtani. Chory ma trudności w utrzymaniu wysokości tonu i w oddychaniu. Pomogą ćwiczenia z emisji głosu, opanowanie sztuki oddychania przeponą. Należy zrezygnować z papierosów i alkoholu, nawilżać powietrze, dużo pić. Dobre efekty przynoszą jonoforezy wapniowo-jodowe, masaże wibracyjne krtani. W niektórych przypadkach potrzebne jest leczenie chirurgiczne.
Co robić, by mieć głos jak dzwon?
- Nie pal i unikaj zadymionych pomieszczeń. Dym uszkadza śluzówkę i zwiększa ryzyko raka.
- Nie nadużywaj mocnych alkoholi, mocnej kawy i herbaty – podrażniają i wysuszają gardło.
- Ogranicz ostre przyprawy i pikantne potrawy. Szkodzą tak jak alkohol.
- Nie przesadzaj z potrawami bardzo zimnymi
- i bardzo gorącymi – uszkadzają błonę śluzową gardła. Gardłu nie służą nagłe zmiany temperatury, np. popijanie lodów gorącą herbatą.Pij codziennie przynajmniej 2 litry wody niegazowanej. Unikaj napojów gazowanych i soków z kwaśnych owoców, gdyż podrażniają gardło.
- Nawilżaj powietrze i unikaj klimatyzacji (podobnie jak kaloryfery wysusza powietrze). Postaw elektryczny nawilżacz rozpylający mgiełkę, hoduj kwiaty doniczkowe i często je podlewaj. Pamiętaj, że przegrzanie organizmu, tak jak oziębienie, osłabia śluzówkę.
- Staraj się odpoczywać
- z dala od wielkomiejskiego smogu, żeby odetchnąć czystym powietrzem. Jeśli masz taką możliwość, pójdź do tężni solankowej albo groty solnej, a na urlop wyjedź nad morze.
- Oszczędzaj struny głosowe. Staraj się mówić normalnym głosem, nie przekrzykuj głośnej muzyki, pracującego odkurzacza lub miksera. Zastanów się, czy koniecznie musisz teraz coś powiedzieć. Unikaj szeptania – obciąża struny głosowe.
- Oddychaj przez nos.
- Jeśli jest niedrożny, wylecz zatoki, polipy, zoperuj skrzywioną przegrodę. Powietrze wdychane ustami nie służy gardłu.
- Naucz się oddychać przeponą. Będziesz mniej obciążać struny głosowe. Pomoże proste ćwiczenie. Połóż się na dywanie na plecach z ciężką książką na brzuchu. Nabierz powietrza nosem, napinając brzuch, aby książka się uniosła. Powoli wydychaj powietrze ustami (książka będzie stopniowo opadać). Powtórz 10 razy.
- Unikaj infekcji górnych dróg oddechowych. Sprzyjają chorobom krtani.
- Codziennie znajdź czas na relaks. Napięcie nerwowe może być powodem chrypki, pokasływania, chrząkania, nawet nagłego zaniku głosu.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta
![Stan przedcukrzycowy dotyczy nawet 5 mln Polaków. Ciebie też? Sprawdź to [TEST]](https://cdn.galleries.smcloud.net/t/galleries/gf-TRZ7-kaJ1-ptSh_cukrzyca-pomiar-cukru-320x213.jpg)
