Stłuszczenie wątroby – u kogo może się rozwinąć?

Stłuszczenie wątroby to choroba, która występuje nie tylko u alkoholików. Są na nią narażone także osoby z nadwagą i otyłością, jak również te przyjmujące niektóre leki, np. hormonalne. Stłuszczenie wątroby nie jest groźną chorobą, jednak nieleczone może doprowadzić do poważnych powikłań. Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy stłuszczenia wątroby.

Spis treści

1. Stłuszczenie wątroby: czynniki ryzyka
2. Stłuszczenie wątroby: przyczyny
3. Stłuszczenie wątroby: objawy

Stłuszczenie wątroby to choroba polegającą na odkładaniu się tłuszczu w hepatocytach, czyli komórkach wątroby. Stłuszczenie wątroby do niedawna było kojarzone tylko z nadużywaniem alkoholu. Jednak wraz z rozwojem diagnostyki i możliwością przeprowadzania badań, takich jak ultrasonografia wątroby i biopsja wątroby, lekarze przekonali się, że stłuszczenie wątroby może wystąpić także u osób, które piją alkohol sporadycznie bądź wcale.

W związku z tym w terminologii medycznej obok pojęcia alkoholowe stłuszczenie wątroby pojawiło się nowe - niealkoholowe stłuszczenie wątroby, a konkretnie niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD).

Znane jest także ostre stłuszczenie wątroby ciężarnych - rzadkie, zagrażające życiu powikłanie ciąży, które występuje w trzecim trymestrze ciąży lub bezpośrednio po porodzie.

Stłuszczenie wątroby: czynniki ryzyka

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby najczęściej rozpoznaje się u osób z

• nadwagą i otyłością (prawdopodobieństwo stwierdzenia stłuszczenia wynosi aż 60 proc.)
• u chorych na cukrzycę, zwłaszcza cukrzycę typu 2
• osób z zaburzeniami gospodarki lipidowej (dyslipidemia)

Chorobę diagnozuje się także w przypadku niektórych stanów zapalnych wątroby (dotyczy to szczególnie wirusowego zapalenia wątroby typu C) oraz w polekowych uszkodzeniach wątroby.

Stłuszczenie wątroby: przyczyny

Przyczyny alkoholowego stłuszczenia wątroby są oczywiste. Natomiast przyczynami niealkoholowego stłuszczenia wątroby najczęściej są:

• nadwaga i otyłość
• predyspozycje genetyczne do tycia
• niewłaściwy tryb życia
• nadużywanie leków
• zaburzenia hormonalne

Niektóre cechy, takie jak: rozmieszczenie tkanki tłuszczowej (typ otyłości "jabłko" oraz "gruszka") czy tempo przemiany materii, mogą być dziedziczne, jednak nie więcej niż w 30-40%.

Dużo większe znaczenie ma to, jaki styl życia się prowadzi, a ten, zdaniem lekarzy, obecnie nie jest prawidłowy. Większość ludzi nie jest aktywna fizycznie, żyje w stresie, źle i nieregularnie się odżywia (objada się, zwłaszcza fast-foodami, pije alkohol).

Ponadto często dochodzi do nadużywania leków uspokajających, leków przeciwbólowych i leków hormonalnych, które w dużym stopniu zmieniają metabolizm i powodują tycie, a także nadwyrężają wątrobę.

Stłuszczenie wątroby jest również związane z zaburzeniami hormonalnymi. Większość kobiet w wieku 45-50 lat przybiera na wadze. Dotyczy to także mężczyzn, którzy cierpią na otyłość brzuszną.

Stłuszczenie wątroby: objawy

Niealkoholowe stłuszczenie wątroby, podobnie jak to spowodowane nadużywaniem alkoholu, zwykle przebiega bezobjawowo.

Niekiedy w obu przypadkach mogą pojawić się:

• zmęczenie
• osłabienie
• złe samopoczucie
• hepatomegalia, czyli powiększenie wątroby
• splenomegalia, czyli powiększenie śledziony (stosunkowo rzadko)
• przy dużym stłuszczeniu, gdy wątroba powiększa się, pojawia się dyskomfort pod prawym łukiem żebrowym lub ból brzucha z prawej strony pod żebrami

Czytaj też:

• Stłuszczenie wątroby: dieta na stłuszczoną wątrobę. Co mogą jeść chorzy ze stłuszczeniem wątroby?
• Próby wątrobowe: normy. Badanie krwi monitorujące pracę wątroby
• Przekarmiona WĄTROBA - szybka pomoc
• Powiększona wątroba - czy to groźne? Przyczyny i leczenie
• Dieta wątrobowa - jadłospis i zasady. Co jeść, a czego unikać?

Monika Majewska