Spis treści
Oznaczenie poziomu jodu w moczu wykonuje się w celu oceny stanu tarczycy. Jod jest bowiem podstawowym składnikiem niezbędnym do syntezy tyroksyny (T4) i jej aktywnej formy trijodotyroniny (T3) - hormonów tarczycy, bez których organizm nie może prawidłowo funkcjonować. Od właściwego stężenia tych hormonów we krwi zależy m.in. prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mózgu oraz układu nerwowego, przysadki mózgowej, mięśni, serca, nerek.
W Polsce poważny problemem stanowi niedobór jodu, wynikający z niedostatecznej podaży tego pierwiastka wraz z dietą. Taki stan zwiększa ryzyko rozwoju chorób tarczycy (m.in. niedoczynności tarczycy, raka tarczycy). W zależności od stopnia niedoboru jodu, może także dojść m.in. do zaburzeń cyklu menstruacyjnego i innych dysfunkcji związanych z płodnością, nieodwracalnego uszkodzenia mózgu u płodu, opóźnionego rozwoju psychomotorycznego u dzieci czy obniżenia wskaźnika inteligencji u dzieci.
W celu oceny stężenia tego pierwiastka w organizmie wykonuje się badanie moczu, ponieważ aż około 80 proc. spożywanego jodu zostaje wydalone przez nerki wraz z moczem.
Oprócz badania poziomu jodu w moczu wykonuje się pomiar objętości tarczycy w badaniu ultrasonograficznym. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Międzynarodowej Komisji ds. Kontroli Zaburzeń z Niedoboru Jodu (ICCIDD) te dwa badania to najlepsze mierniki oceny stanu tarczycy i niedoboru jodu w diecie.
Poziom jodu w moczu – wskazania do badania
W organizmie jest ok. 40 mg jodu, z czego 75 proc. gromadzi się w tarczycy. W przypadku niedoboru tego pierwiastka dochodzi do powiększenie tarczycy, czyli tzw. wola endemicznego. Tarczyca się powiększa, aby większą powierzchnią pochłonąć jak najwięcej jodu krążącego z krwią w całym organizmie. W związku z tym tzw. wole jest wskazaniem do zlecania badania poziomu jodu w moczu.
CZYTAJ TEŻ>>Jod (jodek potasu) – ważny składnik soli kuchennej
Także inne objawy, takie jak: ospałość, spowolnienie umysłowe, obniżenie wydolności intelektualnej, obniżenie temperatury ciała i uczucie zimna, sucha i łuszcząca się skóra, są wskazaniem do wykonania badania. Mogą one wskazywać na zaawansowaną niedoczynność tarczycy.
Poziom jodu w moczu – na czym polega?
Badanie polega na oddaniu próbki moczu z dobowej zbiórki i oddaniu go do laboratorium.
Poziom jodu w moczu – normy
Wg WHO stwierdza się prawidłowe zaopatrzenie danej populacji w jod, jeżeli średnie stężenie jodu w moczu przekracza 100 µg/l. Natomiast górna granica nie może przekroczyć 250 µg/l.
Z kolei Międzynarodowa Komisja ds. Zaburzeń z Niedoboru Jodu uznała stężenie jodu w moczu (UIC) równe 0,79 μmol/dm3 za minimalną wartość progową, przy której jest jeszcze zaspokojone zapotrzebowania na ten pierwiastek.
Poziom jodu w moczu – wyniki
Według WHO łagodny niedobór jodu występuje wtedy, gdy stężenie tego pierwiastka w moczu zawiera się w przedziale od 50 do 99 µg/l.
Z kolei umiarkowany niedobór obserwuje się wtedy, gdy poziom jodu waha się do 20 do 49 µg/l.
Natomiast o ciężkim niedoborze jodu można mówić wtedy, gdy jego wydalanie jest poniżej 20 mg/l.
