Czytaj z paznokci

2007-05-11 6:41

Nierówności i przebarwienia płytki paznokciowej mogą być sygnałem od twojego organizmu, że czegoś ci brak. Sprawdź, czego domaga się twoje ciało.

Czytaj z paznokci
Autor: thinkstockphotos.com Czytaj z paznokci

Masz kruche, łamliwe paznokcie? Rozdwajają się, mimo że zdrowo się odżywiasz i o nie dbasz? Może to oznaczać zaburzenia wewnętrzne. Bywa sygnałem artretyzmu, kłopotów z krążeniem lub niedoboru składników odżywczych, np. witamin, żelaza, wapnia i magnezu.
Ale może po prostu nie chronisz swoich paznokci przed detergentami? Przy każdym zmywaniu naczyń czy sprzątaniu mieszkania twoje dłonie są narażone na działanie substancji chemicznych, często silnie drażniących, zawartych w proszkach i płynach do czyszczenia. Zanim pójdziesz do lekarza, naucz się więc korzystać z gumowych rękawiczek podczas prac domowych. Maluj paznokcie lakierem zawierającym odżywkę, która utwardza płytkę, albo też wcieraj odżywkę z żelazem, wapniem, magnezem oraz witaminami. Bezpieczny i naprawdę skuteczny preparat kupisz wyłącznie w dobrym salonie kosmetycznym lub u manikiurzystki. Do zmywania lakieru nigdy nie używaj preparatu z acetonem, który wysusza płytkę.

Kolor ostrzegawczy

Zdrowe paznokcie są jasnoróżowe, a płytka przejrzysta. Dlatego zwracaj uwagę na wszelkie zmiany ich koloru. Paznokcie zbyt blade mogą sygnalizować silny niedobór żelaza. Jeśli natomiast zaobserwujesz, że stały się żółte, jak najszybciej powiedz o tym lekarzowi. Taki wygląd paznokci może być objawem poważnej choroby układu oddechowego, płuc, nerek, jak również wątroby.
Przyczyna żółtego lub brązowego zabarwienia płytki paznokciowej może też być banalna. Pojawia się ono zazwyczaj, gdy często malujesz paznokcie lakierami o intensywnych, ciemnych kolorach, których pigment jest wchłaniany przez płytkę. Takiego zabarwienia nie usuniesz zmywaczem. Zniknie samo po kilku tygodniach, jeśli zrezygnujesz z kolorowego lakieru. Możesz też polerować paznokcie gładką stroną przeznaczonego do tego celu papierowego pilniczka i moczyć je w soku z cytryny (na 10-15 minut włóż palce do miseczki z sokiem z dwóch cytryn).
Często na paznokciach pojawiają się białe plamki. Jeżeli pokażą się na jednym czy dwóch, są zapewne wynikiem urazu. Ale gdy widać je na większości paznokci, prawdopodobnie świadczą o niedoborze wapnia i cynku. Niekiedy są objawem łuszczycy lub niegroźnego miejscowego niedoboru keratyny.
Ciemne plamki mogą być śladem po uderzeniu, które spowodowało niewielki wylew pod paznokciem, np. kiedy przytniesz palce w drzwiach. Bywa, że w tym miejscu paznokieć oddzieli się od łożyska, dając dostęp bakteriom. Rozwinie się stan zapalny i wtedy wskazane będzie miejscowe leczenie antybiotykiem. Jeśli tak się stanie, koniecznie pamiętaj, by wszelkie domowe prace wykonywać tylko w gumowych rękawiczkach, absolutnie nie lakierować paznokci i nie nakładać sztucznych, dopóki zapalenie nie ustąpi.
Brązowe lub czarne plamy rozciągające się na skórę palca wokół paznokcia mogą być czerniakiem - najgroźniejszym rakiem skóry. Jeśli więc zauważysz je u siebie, natychmiast idź do lekarza dermatologa. Pamiętaj, że wczesne i szybko rozpoczęte leczenie może naprawdę uratować ci życie!
Zasinienie i plamki ciemnoniebieskie czasem sygnalizują niewydolność krążenia, chorobę serca czy płuc. Jeśli na dodatek źle się czujesz, każdy większy wysiłek fizyczny, np. wejście po kilku schodach, sprawia ci trudność, to znak, że nie ma na co czekać. Czasem zdarza się, że u małego dziecka nagle zsinieją paznokcie i usta. To zwiastuje ostry atak astmy spowodowanej alergią. Tylko szybka interwencja lekarza pozwoli go bezpiecznie uniknąć.

Zmieniona powierzchnia

Nawet sama powierzchnia płytki świadczy o stanie twojego zdrowia. Podłużne rowki czasem oznaczają zaburzenia przewodu pokarmowego lub osteoporozę. Mogą też mówić o starzeniu się paznokci. Są odpowiednikiem zmarszczek na skórze. Takie zmiany miewają podłoże genetyczne i pojawiają się już u niektórych trzydziestolatków. Bywają również skutkiem częstych urazów paznokci, np. podczas mało delikatnego manikiuru z użyciem metalowych cążek.
Poprzeczne bruzdy w kształcie półksiężyca, najczęściej na wszystkich paznokciach, to objaw niedożywienia lub dolegliwości neurologicznych. Są charakterystyczne dla osób poddanych chemioterapii.
Nieregularne bruzdy bywają pamiątką po wyniszczających chorobach, np. zapaleniu płuc. Towarzyszą także łuszczycy i egzemom. Jeśli je zauważysz, idź do lekarza.

Ważny kształt

Czasem paznokcie mają kolbowaty kształt. Patrząc na nie z boku, widzisz, że płytka położona płasko opada w dół przy naskórku. Przy naciskaniu masz wrażenie, że sprężynuje. To efekt zmiany położenia paznokcia na łożysku. Takie zniekształcenia oznaczają niekiedy chorobę płuc lub serca. Jeśli pojawią się z dnia na dzień, choć zdarza się to naprawdę rzadko, mogą sygnalizować chorobę nowotworową. Łyżeczkowate wgłębienie na środku paznokcia to objaw anemii lub zaburzenia równowagi w wydzielaniu hormonów tarczycy. W obu przypadkach konieczna jest wizyta u lekarza, który oceni, czy trzeba rozpocząć leczenie.

Co to jest macierz

U nasady pod skórą znajduje się macierz, czyli warstwa komórek, z której paznokieć wyrasta. Biały półksiężyc, zwany obłączkiem paznokcia, to miejsce, w którym część żywa zamienia się w martwą płytkę rogową. Możemy ją bezboleśnie skracać nożyczkami. Paznokieć leży na podściółce, czyli łożysku. Całość jest otoczona przez wały paznokciowe. Skórki, czyli obrąbek naskórkowy, narastają na płytkę, chroniąc paznokieć przed wysychaniem oraz infekcjami.

Warto wiedzieć

Najlepszym domowym sposobem na wzmocnienie paznokci są kąpiele w ciepłej mieszance przygotowanej z trzech łyżek oleju rycynowego (lub oliwy z oliwek) i jednej łyżki świeżo wyciśniętego soku z cytryny

miesięcznik "Zdrowie"