Od ekstazy do depresji w minutę? To może być cyklotymia

2023-01-10 11:56

Niewinne wahania nastrojów czy poważne zaburzenie? Jeśli w krótkim okresie czasu doświadczasz stanu euforii, a zaraz po tym twój nastrój bardzo się pogarsza, być może cierpisz na cyklotymię. Jej objawy są łagodniejsze od tych, towarzyszących epizodom zaburzeń afektywnych dwubiegunowych.

Od ekstazy do depresji w minutę? To może być cyklotymia
Autor: Getty Images Od ekstazy do depresji w minutę? To może być cyklotymia

W ciagu dnia nasze samopoczucie psychiczne zmienia się m.in. pod wpływem różnych zdarzeń, interakcji społecznych, a nawet pogody. Jest to naturalne i w większości przypadków nie powinno budzić niepokoju.

Inaczej jest, gdy zmiany nastroju są diametralne, trudne do poskromienia, a ich podłoże jest nie do końca racjonalne. W takiej sytuacji warto skonsultować z lekarzem, czy nie są to zaburzenia cyklotomiczne.

Poradnik Zdrowie: kiedy iść do psychiatry?

Od euforii do emocjonalnego dna

Zaburzenia cyklotymiczne, czyli cyklotymia to doświadczanie częstych zmian nastroju, które mogą wystąpić bez wyraźnego powodu. Jeśli rano czujesz się wypoczęty i pozytywnie nastawiony, a kilka godzin później odczuwasz przygnębienie i nic cię nie cieszy, być może powinieneś zgłosić się do lekarza. Tego typu silne wahania nastroju mogą świadczyć o cyklotymii.

Rozpoznanie cyklotymii nie jest proste, może ona bowiem objawami przypominać inne zaburzenia nastroju, takie jak depresja lub zaburzenie afektywne dwubiegunowe. To, co łączy te przypadłości to częściowe pobudzenie i nagły, nieuzasadniony smutek. Cyklotymia jest uważana za łagodniejszą postać choroby afektywnej dwubiegunowej z uwagi na mniej dotkliwe symptomy i niedoświadczanie pełnego epizodu depresji, manii lub hipomanii.

Objawy cyklotymii mogą skutecznie zaburzyć codzienne funkcjonowanie i wytrącić życie z równowagi, zakłócając pracę, relacje i życie osobiste.

Po tych objawach rozpoznasz cyklotymię

U dorosłych mówi się o cyklotymii, jeśli objawy depresji lub hipomanii występują przez co najmniej połowę okresu dwóch lat. To najbardziej charakterystyczne znaki świadczące o tym zaburzeniu:

  • depresja
  • hipomania
  • poczucie przygnębienia, beznadziejności, bezwartościowości lub poczucia winy
  • nadpobudliwość, nagły przypływ energii, euforii lub impulsywności
  • oddalanie się od przyjaciół i bliskich
  • poczucie braku celu w życiu
  • zwiększony niepokój, trudności ze skupieniem się na określonych zadaniach
  • uczucie zmęczenia
  • pesymistyczne nastawienie
  • mówienie częściej i szybciej niż zwykle

W przypadku cyklotymii zdarzają się okresy wolne od objawów, ale nie będą one trwać dłużej niż dwa miesiące.

Objawy podobne do choroby afektywnej dwubiegunowej

Przy zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym nastroje zmieniają się zwykle rzadziej niż w przypadku cyklotymii. W takim przypadku chory doświadcza pełnego epizodu depresji, manii lub hipomanii.

Pełen epizod depresji obejmuje pięć lub więcej objawów obniżonego nastroju, które trwają co najmniej dwa tygodnie. Epizod manii obejmuje co najmniej cztery objawy podwyższonego nastroju, które trwają co najmniej tydzień. Hipomania może trwać zaledwie cztery dni, a jej objawy nie mają większego wpływu na codzienne życie.

Zaburzenia afektywne dwubiegunowe często wymagają leczenia szpitalnego w celu opanowania objawów, ponieważ brak leczenia może stanowić zagrożenie dla życia pacjenta.

Jak sobie radzić?

Jeśli wciąż doświadczasz uciążliwych wahań nastroju, które komplikują twoje codzienne życie i negatywnie rzutują na relacje, być może powinieneś rozważyć rozmowę ze specjalistą. Samodzielne opanowanie takiej huśtawki emocjonalnej może być trudne. 

Terapeuta lub inny specjalista ds. zdrowia psychicznego może pomóc zrozumieć, co wyzwala tego rodzaju stany i nakierować na działania mające na celu podjęcie kroków, które zminimalizują wahania nastroju.

Poza psychoterapią, pomocne może być także trzymanie się zdrowej rutyny dnia i ograniczenie sytuacji stresogennych. Spróbuj zaplanować swój dzień, zdobądź wiedzę na temat technik radzenia sobie z trudnymi emocjami. W tym ostatnim szczególnie przydatne są ćwiczenia oddechowe i medytacja.

Gdzie szukać pomocy?

Jeśli ty lub ktoś z twojego otoczenia potrzebuje wsparcia w kryzysie psychicznym, skontaktuj się z poradnią zdrowia psychicznego lub zadzwoń na infolinię pod numer 800 70 2222 - jest to linia całodobowa i bezpłatna dla osób dzwoniących.