Zwiększa ryzyko raka jamy ustnej. Wielu Polaków codziennie go pije

Liczba przypadków raka jamy ustnej w ostatnich latach gwałtownie wzrosła. Zdaniem ekspertów odpowiadają za to różne czynniki, ale jednym z najważniejszych jest wzrost spożycia napojów zawierających alkohol. Badania dowiodły, że 30 proc. osób, które zachorowały na raka jamy ustnej, regularnie sięgało po piwo, wino, czy kolorowe drinki na bazie alkoholu.

Nowotwory jamy ustnej mogą dotyczyć różnych jej fragmentów - policzka, języka, podniebienia twardego czy wyrostka zębodołowego. Istnieją różne typy tej choroby, mają one również inny przebieg. Łączy je to, że liczba przypadków każdego z nich gwałtownie w ostatnich latach rośnie.

Na przykład w Wielkiej Brytanii, na co wskazują dane z Oral Health Foundation, w 2021 roku zdiagnozowano aż o 34 proc. przypadków zachorowań więcej, niż w latach ubiegłych. Zmiana ta, co podkreślają eksperci, ma związek ze stylem życia - coraz więcej osób sięga bowiem po alkohol.

Z danych, jakimi dysponuje The Mouth Cancer Foundation wynika, że w 30 proc. przypadków zachorowań to właśnie przesadzanie z alkoholem doprowadziło do choroby. Za "nadmierne picie" eksperci z tej organizacji uznali spożywanie ponad 21 jednostek alkoholu tygodniowo - to około siedmiu dużych kieliszków wina lub 11 puszek piwa typu lager o średniej mocy.

Dlaczego alkohol może doprowadzić do raka?

Alkohol nie jest jedynym czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwoju raka jamy ustnej, ale z pewnością jednym z najważniejszym. Po spożyciu alkoholu przez jakiś czas w organizmie krąży bowiem jego metabolit - aldehyd octowy. Substancja ta ma negatywny wpływ na różne procesy, m.in. nasila reakcję zapalną w tkankach i doprowadza do uszkodzenia materiału genetycznego (DNA), zwiększa też liczbę błędów przy jego replikacji.

Może także zwiększać stężenie hormonów, np. estrogenu. Wysokoprocentowe alkohole takie jak wódka oraz drinki przygotowane na ich bazie bezpośrednio uszkadzają zaś komórki jamy ustnej, co przyczynia się do rozwoju raka w tej lokalizacji.

Ryzyko zachorowania na nowotwór zwiększa jednak picie jakiegokolwiek rodzaju alkoholu, w tym również piwa i wina.

Sięgasz po alkohol? Zwróć uwagę na te objawy 

W Polsce liczba zachorowań na nowotwory jamy ustnej nie jest wysoka, przekracza rocznie 1000 przypadków. Wysoka jest za to liczba zgonów - umiera nawet 2/3 chorych, ponieważ nowotwory te wykrywane są często dopiero w ostatnim stadium choroby, gdy już nie sposób ich skutecznie leczyć. Dlatego tak ważne jest to, by wiedzieć jakie objawy mogą dawać te typy raka. A są one dość charakterystyczne.

Objawy raka jamy ustnej mogą obejmować:

• guzki wyczuwalne na powierzchni języka, podniebienia, wargach, dziąsłach lub wewnętrznej stronie policzka
• guzki na szyi, które nie ustępują
• bolesne owrzodzenia jamy ustnej, które nie goją się w ciągu kilku tygodni
• uczucie drętwienia języka lub wargi
• trudne gojenie się dziąseł, zwłaszcza po ekstrakcji
• zmiany w sposobie mówienia (np. seplenienie)
• luźne, chwiejące się zęby 
• plamki na języku lub na śluzówce jamy ustnej - białe lub czerwone.

Wcześnie wykryty rak jamy ustnej jest niemal całkowicie wyleczalny - kluczowa jest jednak szybka diagnoza, dlatego osoby, które zaobserwują u siebie podobne objawy, powinny jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Katarzyna Hubicz