Praca w tym zawodzie zmniejsza ryzyko demencji. Naukowcy wskazują 5 profesji

Demencja to problem globalny. Najpowszechniejszą jej formą jest choroba Alzheimera i choroba Parkinsona. Do zaburzeń funkcji poznawczych dochodzi najczęściej po 60. roku życia, ale na ich wystąpienie wpływa szereg czynników, w tym jak się okazuje, rodzaj wykonywanego zawodu. Norwescy naukowcy wskazali, kto jest mniej narażony.

Neurolodzy wciąż podkreślają, że umysłowy wysiłek jest bardzo ważny w kontekście występowania różnorodnych form demencji. Dzięki poznawaniu nowych rzeczy, uczeniu się języków, czy rozwiązywaniu wymagających łamigłówek wolniej wyczerpujemy rezerwę poznawczą. Stąd rodzaj wykonywanej pracy nie jest bez znaczenia.

Demencja kontra praca. Te zawody wspierają mózg

W minioną środę, 17 kwietnia, na łamach portalu “Neurology” Amerykańskiej Akademii Neurologicznej, norwescy naukowcy opublikowali badania pt. “Trajektorie zawodowych wymagań poznawczych a ryzyko łagodnych zaburzeń poznawczych i demencji w późniejszym życiu”. 

Eksperci przeanalizowali dane dotyczące 7 tys. Norwegów obserwowanych od momentu ukończenia 30. roku życia do chwili przejścia na emeryturę, czyli osiągnięcia 65 lat. Główna autorka dr Trine Edwin, badaczka ze Szpitala Uniwersyteckiego w Oslo w Norwegii wskazała, że wraz z zespołem skategoryzowała wymagania poznawcze dotyczące aż 305 zawodów wykonywanych na terenie Norwegii.

Ważną informacją jest fakt, iż praca skupiona na rutynowych czynnościach nie została zakwalifikowana jako zawód chroniący zdolności poznawcze. Zdaniem naukowców powtarzalne zadania manualne i umysłowe obejmują takie osoby jak dozorca, sprzątaczka, pracownik fabryki, listonosz, czy szeregowy pracownik budowlany.

Autorzy badań zaznaczają, że zawody wymagające większego zaangażowania poznawczego nie opierają się na rutynie, ale na szukaniu nowych rozwiązań, nieustannej analizie faktów, przyswajaniu wiedzy związanej choćby ze zmianą przepisów prawa. 

Stąd wyniki analiz wykazały, że praca, która wymaga także umiejętności interpersonalnych, w tym rozwiązywania konfliktów czy nauczania, wpływa na funkcje poznawcze i może zmniejszać ryzyko wystąpienia demencji. Wyszczególniono takie zawody jak:

• lekarz,
• prawnik,
• nauczyciel, coach, wykładowca,
• księgowy,
• inżynier techniczny.

Nie bój się awansu. Mózg potrzebuje wyzwań

Dr Trine Edwin wskazuje, że dzięki nowym badaniom wiemy, iż zdobywanie kolejnych szczebli w karierze zawodowej może być dla nas wyjątkowo korzystne. Wizja awansu bywa czasem stresująca, ale to właśnie strach przed nieznanym jest wart pokonania, by zyskał na tym mózg i jego punkcje poznawcze.

Rozwój zawodowy może ochronić przed demencją. Wynika to choćby z danych, które ukazują, że posiadanie pracy, który nie wymagała stymulacji umysłowej, związało się z 66% wyższym ryzykiem łagodnych zaburzeń funkcji poznawczych i 37% wyższym ryzykiem demencji po 70 roku życia. Obserwacje te dotyczą okresu od 1930 do 1960 roku minionego wieku. 

- Nasze wyniki pokazują wartość posiadania zawodu, który wymaga bardziej złożonego myślenia, jako sposobu na utrzymanie pamięci i zdolności rozumowania w starszym wieku - wyjasniła dr Edwin.

Podkreśliła, że uczenie się nowych rzeczy i pozostanie osobą aktywną społecznie, również wpływa pozytywnie na rezerwę funkcji poznawczych. Ważnym aspektem badań była kwestia stopnia złożoności wykonywanych zadań wynikających z pracy zawodowej. Ściślej mówiąc jeżeli ktoś przez długi czas pozostawał na tym samym stanowisku, jego zaangażowanie poznawcze było znacznie niższe niż osoby, która z racji awansu musiała nauczyć się nowych rzeczy. 

- Jak to mówią, jeśli nie używasz, to tracisz. Podobnie jest w przypadku zaangażowania poznawczego przez całe życie. Spekulowałbym, że osobom zagrożonym chorobą Alzheimera dobrze służyłoby korzystanie z możliwości awansu zawodowego, uczenie się nowych zadań zawodowych i doskonalenie swoich umiejętności w pracy. Dalsze badania pomogą wyjaśnić, które konkretne działania przynoszą największe korzyści dla zdrowia mózgu - wyjaśnił dr Richard Isaacson, dyrektor ds. badań w Instytucie Chorób Neurodegeneracyjnych na Florydzie.

Awans wiąże się nie tylko z większą odpowiedzialnością, ale także z koniecznością przyswojenia nowej wiedzy, pozyskaniem określonych umiejętności, w tym choćby zarządzanie zespołem, czasem, czy używaniem nowych programów komputerowych. 

Magdalena Siraga