Polacy coraz bliżej "wschodniego modelu picia". Ale są też dobre wieści

Polacy piją coraz mniej, ale częściej sięgają po mocne alkohole - takich danych dostarczył najnowszy raport "Alkohol w Polsce". Pierwszej analizy dokonano tuż przed wybuchem pandemii. Druga edycja raportu uwzględnia lata 2020-2021.

Dane pochodzące z najnowszego raportu "Alkohol w Polsce" z jednej strony uspokajają - jako populacja pijemy mniej niż w latach 2019-2020, ale z drugiej strony coraz częściej sięgamy po niebezpieczne "napoje wyskokowe". Jak zmieniło się spożycie alkoholu w Polsce w czasie trwania pandemii koronawirusa?

"Alkohol w Polsce". Polacy piją mniej

Analiza ostatnich dwóch lat pod względem spożycia alkoholu wykazała, że w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski liczby te zmalały. Jak wynika z danych Polskiej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w 2020 r. było to 9,62 litrów na osobę, a w roku 2021 – 9,7 litrów; czyli mniej o 0,16 litra oraz 0,08 litra w porównaniu do 2019 r. 

Niepokój wzbudza jednak struktura spożycia napojów alkoholowych.

- Przesuwa się ona w kierunku wschodniego modelu picia, z rosnącym udziałem napojów wysokoprocentowych kosztem tych o mniejszej zawartości alkoholu oraz niskim udziałem piwa – wyjaśnia główny autor raportu prof. Andrzej Mariusz Fal, prezes Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych CSK MSWiA w Warszawie podczas konferencji w siedzibie Pracodawców RP, gdzie zaprezentowano aktualny raport.

Spadek ten wynika z faktu, że zdecydowana część rodaków pije mniej oraz sięga po napoje o mniejszej zawartości alkoholu albo po piwa bezalkoholowe. Raport wskazuje także na ilościowe zmniejszenie się rynku napojów alkoholowych - w 2020 r. o 1 proc., a w 2021 r. o 3,9 proc. 

- Coraz częściej sięgamy po napoje 0,0 proc. - zwłaszcza po piwo, co przyczynia się do ogólnej redukcji konsumpcji alkoholu w kraju, a dzięki temu – do ograniczenia związanych z tym szkód zdrowotnych – podkreślił prof. Andrzej M. Fal.

- Zaczęliśmy pić mniej jako populacja, ale ci co pili – piją teraz coraz więcej alkoholu i częściej po niego sięgają – dodał.

Rośnie sprzedaż napojów spirytusowych, a 11,6 proc. Polaków nadużywa alkoholu

Dane z raportu wskazują także na wzrost sprzedaży napojów spirytusowych - wódki, whisky, ginu czy rumu. Wskaźnik ten jest najwyższy od 30 lat i plasuje się na poziomie 39,2 proc. Sprzedaż wina także szybuje w górę - po ten rodzaj trunku najczęściej sięgają kobiety. 

- Pozytywnym zjawiskiem jest to, że ponad 19 proc. ankietowanych deklaruje, abstynencję od co najmniej 12 miesięcy – powiedział prof. Andrzej M. Fal. 

Raport ujawnia, że 73 proc. Polaków deklarowało w 2020 r. spożycie alkoholu w ilościach umiarkowanych, 27 proc. badanych przyznało się do picia ponad 6 litrów czystego alkoholu rocznie (ilość ta zaliczana jest już jako destrukcyjna). Okazuje się, że aż 11,6 proc. Polaków ma problem z nadużywaniem alkoholu.

Skutki zdrowotne nadużywania alkoholu 

Zdrowotne skutki nadużywania alkoholu mogą dotyczyć tak naprawdę każdego organu w ciele człowieka. W zależności od ilości i częstotliwości spożywania napojów alkoholowych, skutki te mogą powodować odwracalne i nieodwracalne zmiany w organizmie. 

Nadużywanie alkoholu w pierwszej kolejności powoduje dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego: od jamy ustnej do odbytnicy, objawiające się m.in. biegunką, refluksem przełyku, wzdęciami, żylakami przełyku i odbytu lub przewlekłymi nudnościami.

Etanol ma także drastyczny wpływ na wątrobę, w której zachodzi metabolizm alkoholu. Przyczynia się do stłuszczenia wątroby, a jeśli pacjent nie daje wątrobie "odpocząć", wówczas może rozwinąć się przewlekłe, alkoholowe zapalenie wątroby, a następnie włóknienie, które prowadzi do marskości wątroby. Picie zbyt dużych ilości alkoholu to także zagrożenie dla trzustki. 

Nadużywanie alkoholu może być groźne dla układu krwionośnego i prowadzić na przykład do anemii. Alkohol szkodliwie wpływa na układ nerwowy - w ekstremalnych przypadkach przykrą konsekwencją zbyt częstego sięgania po kieliszek może być ślepota.

Alkohol powoduje także poważne zmiany w psychice i zachowaniu oraz może prowadzić do zaburzeń funkcji poznawczych (spadek koncentracji i uwagi, zaburzenia pamięci).

Spożywanie alkoholu ma także niemały wpływ na układ rozrodczy - zbyt duża ilość może obniżyć libido i powodować zaburzenia erekcji u mężczyzn.

Marcelina Dzięciołowska