Jesienny przegląd organizmu - jakie badania warto wykonać jesienią

2019-10-16 13:54 Materiał sponsorowany

Wszyscy doskonale pamiętamy o tym, że raz do roku należy wykonać przegląd techniczny swojego samochodu. Za jego brak grożą nam poważne konsekwencje. Czy równie rzetelnie dbamy o własny organizm? Czy badamy się regularnie?

Choroby przewlekłe, których objawy nasilają się jesienią
Autor: Shutterstock Jesienna pogoda niekorzystnie wpływa na nasze samopoczucie i zdrowie. Zwykle właśnie jesienią nasilają się dolegliwości towarzyszące niektórym chorobom przewlekłym.

Spis treści

  1. Kilka słów o badaniu moczu
  2. 10 najważniejszych parametrów moczu
  3. Obowiązkowy przegląd raz do roku

Z raportu Głównego Urzędu Statystycznego "Zdrowie i ochrona zdrowia w 2016 r.” wynika, że niespełna połowa (46 proc.) Polaków wykonała w ciągu ostatniego roku przynajmniej jedno badanie laboratoryjnie. Najczęściej były to: morfologia krwi (42 proc.) i badanie ogólne moczu (ok. 36 proc.). Czy te dane powinny niepokoić? Odpowiadając na to pytanie wyobraźmy sobie, że mniej niż połowa samochodów jeżdżących po polskich ulicach, przeszła w ostatnim roku badanie techniczne. Czy czulibyśmy się bezpiecznie? Niekonieczne...

Dlaczego zatem nie dbamy o swoje bezpieczeństwo i zdrowie, regularnie i profilaktycznie wykonując badania diagnostyczne? Ten sam raport GUS wskazuje, że osoby, które oceniały swój stan zdrowia jako bardzo dobry, trzykrotnie rzadziej korzystały z badań laboratoryjnych (23 proc.) niż oceniający je jako zły (ok. 74 proc.) czy bardzo zły (ok. 68 proc.). Innymi słowy – badamy się dopiero wtedy, gdy czujemy się źle. Jednocześnie z danych GUS wynika, że tym co zniechęca Polaków do wykonywania badań jest długi czas oczekiwania na termin wizyty u lekarza po skierowanie (23,2 proc), brak skierowania (19,1 proc.), strach (14,2 proc) czy brak pieniędzy (14 proc.).

Tymczasem dbanie o własne zdrowie wcale nie musi być czasochłonne, straszne czy drogie. Nie potrzebujemy do tego też skierowania od lekarza. Wystarczy wizyta w aptece, gdzie można kupić proste testy diagnostyczne.

Kilka słów o badaniu moczu

Badanie moczu jest jednym z podstawowych i najstarszych badań diagnostycznych. Jego historia sięga czasów starożytnych - analiza moczu opierała się wtedy na organoleptycznej ocenie jego wyglądu, smaku i zapachu. Wraz z postępem medycyny i rozwojem technik analitycznych wzrastała liczba analizowanych parametrów. Obecnie badanie laboratoryjne moczu obejmuje ocenę kilkunastu parametrów, najczęściej oznaczanych w sposób półautomatyczny lub automatyczny.

Warto wiedzieć

Dobowa ilość moczu wydalanego przez zdrowego człowieka waha się od 600 do 2500 ml. W jego skład wchodzi: 96% wody, 2,5% azotowych produktów przemiany materii (głównie mocznik), 1,5% soli mineralnych i minimalne ilości innych substancji.

Dlaczego badanie moczu jest tak wartościowe dla oceny stanu organizmu? Otóż jego skład jakościowy i ilościowy jest odzwierciedleniem procesów zachodzących w organizmie. Mocz wytwarzany jest w nerkach i zawiera produkty przemiany materii (najczęściej te bezużyteczne lub szkodliwe dla ustroju). Wszelkie odchylenia w jego składzie od przyjętych norm świadczą o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organizmu.

Badanie ogólne moczu składa się z badania cech fizyko-chemicznych oraz mikroskopowej oceny osadu moczu. Własności chemiczne ocenia się rutynowo za pomocą testów paskowych. Co ciekawe w laboratorium diagnostycznym są w tym celu używane dokładnie takie same testy paskowe, które można też kupić w aptece. Pozwalają one ocenić 10 najważniejszych parametrów moczu, których odchylenia mogą świadczyć o chorobie.

Ogólne badanie moczu URS 10 TEST - wypróbuj
Ogólne badanie moczu URS 10 TEST

Autor: Hydrex

URS 10 Test umożliwia przeprowadzenie kompleksowej analizy moczu obejmującej aż 10 różnych parametrów badawczych, do których należą: glukoza, bilirubina, ciała ketonowe, ciężar właściwy, krew, pH, białko, urobilinogen, azotyny, leukocyty.

Dołączona do testu skala barwna pozwala dokładnie określić poziom odstępstwa uzyskanych wyników od normy. Test jest niezwykle czytelny i łatwy w użyciu. Za jego pomocą można badać zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Test URS 10 stanowi doskonałe narzędzie do wykrywania stanów zapalnych układu moczowego, a także problemów z nerkami czy wątrobą.

10 najważniejszych parametrów moczu

  • Leukocyty - w prawidłowym moczu leukocyty nie występują. Ich obecność może wskazywać na choroby nerek, infekcje dróg moczowych lub infekcje intymne (u kobiet – pochwy, u mężczyzn - okolic członka). Leukocyty mogą być też zwiastunem nowotworu (np. rak pęcherza).
  • Azotyny - w prawidłowym moczu azotyny nie występują. Ich obecność może wskazywać na infekcje dróg moczowych. Obecne w moczu azotyny powstają w wyniku redukcji azotanów przez bakterie Gram ujemne, np. Escherichia coli, które są najczęstszą przyczyną zakażeń układu moczowego.
  • Urobilinogen - norma zawartości urobilinogenu w moczu to 0,2-1 mg/dl. Jego podwyższony poziom może wskazywać przede wszystkim na marskość wątroby, silne zatrucia, wirusowe zapalenie wątroby, żółtaczkę miąższową lub hemolityczną. Może on być też spowodowany na anemią lub wzmożonym wysiłkiem fizycznym. Podwyższony poziom urobilinogenu będzie występować też i osób, które często spożywają tłuste posiłki.
  • Bilirubina - prawidłowym moczu bilirubina nie występuje. Jej obecność może być sygnałem żółtaczki lub innych chorób wątroby, trzustki oraz dróg żółciowych. Na podwyższenie stężenia bilirubiny wpływ mogą mieć także ekstremalne ćwiczenia fizyczne, np. udział w maratonie. U ciężarnych kobiet obecność bilirubiny w moczu może oznaczać cholestazę ciężarnych, która jest chorobą wątroby i dróg żółciowych.
  • Białko - w prawidłowym moczu białko nie występuje. Jego obecność może wynikać z choroby nerek, infekcji, choroby nowotworowej, nadciśnienia, cukrzycy, tocznia układowego, kłębuszkowego zapalenia nerek, niewydolności serca, białaczki, zatrucia (ołowiem lub rtęcią), stanu przedrzucawkowego (u kobiet w ciąży lub do 6 tygodni po porodzie).
  • pH - średnia wartość pH moczu to 6,0. Niektóre pokarmy (owoce cytrusowe oraz nabiał) oraz leki (np. stosowane w chorobie refluksowej) mogą wpływać na pH moczu. Zasadowy odczyn moczu (pH>7) może świadczyć o infekcji dróg moczowych, chorobach nerek, ale też może być efektem warzywnej lub mlecznej diety. Niskie pH (pH<7) może pojawiać się w wyniku ciężkiej choroby płuc (rozedmy), źle kontrolowanej cukrzycy, ciężkiej biegunki, odwodnienia, skazy moczanowej lub gorączki.
  • Krew - w prawidłowym moczu krew nie występuje. Jej obecność może świadczyć o uszkodzeniu nerek (np. po urazie) lub kamicy nerkowej, w przebiegu której kamień uszkodził naczynie krwionośne w miedniczce nerkowej. Krwiomocz pojawia się też u kobiet z endometriozą. Warto pamiętać, że czerwony mocz nie zawsze musi oznaczać obecność w nim krwi - dlatego tak istotne jest przeprowadzenie testu diagnostycznego.
  • Ciężar właściwy - prawidłowa wartość powinna wynosić od 1,015 do 1,022 g/ml. Niski poziom ciężaru właściwego może wskazywać na cukrzycę, zaburzenia pracy nerek. Wysoki poziom ciężaru właściwego może wskazywać na chorobę nerek, nadmierną utratę wody.
  • Ciała ketonowe -w prawidłowym moczu ciała ketonowe nie występują. Ich obecność określa się mianem ketonurii i może świadczyć o źle kontrolowanej cukrzycy, stosowaniu diety o bardzo niskiej zawartości węglowodanów lub zaburzeniach odżywiania (np. anoreksji czy bulimii). Ciała ketonowe w moczu stwierdza się również u alkoholików. Obecne są też w moczu osób, które nie przyjmowały pokarmów od co najmniej 18. godzin. Natomiast ich niewielka obecność jest normalna w moczu zdrowych kobiet w ciąży.
  • Glukoza - w prawidłowym moczu glukoza nie występuje. Jej obecność może być efektem dożylnego przyjmowania płynów. Glukoza występuje też w moczu w źle kontrolowanej cukrzycy, chorobach nadnerczy, wątroby lub nerek, przy uszkodzeniu mózgu i w niektórych zatruciach.
Warto wiedzieć

Próbka moczu do badania powinna pochodzić ze środkowego strumienia z pierwszej porannej zbiórki. Wcześniej można podmyć okolice intymne. Ważne jest, aby mocz do badania pobrać po całonocnej (co najmniej 5-godzinnej) przerwie w oddawaniu moczu. Zebrać go należy oczywiście do czystego i suchego pojemnika. Wynik testu odczytuje się po 30 sekundach od jego zanurzeniu w próbce morzu, ale nie później niż po 2 minutach. Spożywanie przed badaniem buraków, porzeczek, rabarbaru, jagód oraz większych ilości marchewki może spowodować zmianę zabarwienia moczu. Przed oddaniem moczu do badania należy też unikać większego wysiłku i współżycia.

Obowiązkowy przegląd raz do roku

Wiele chorób w początkowym okresie przebiega bezobjawowo. Zanim pojawią się odczuwalne syndromy lub zauważalne zmiany we krwi, pierwsze oznaki choroby mogą pojawić się już w moczu. Dlatego właśnie badanie ogólne moczu zaleca się wykonywać profilaktycznie przynajmniej raz w roku. To absolutnie podstawowe badanie, szybkie, nieinwazyjne i dzięki dostępności w aptekach testów domowych, możliwe do samodzielnego wykonania w dogodnym momencie i przy niskim koszcie.