Objaw niedoboru tej witaminy często pojawia się na stopach. Jeśli go masz, zbadaj krew
Niedobory witamin mogą dawać różne objawy, a niektóre z nich budzą uzasadniony niepokój. Tak jest w przypadku witaminy B12. To jedna z kluczowych witamin, bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Ma szerokie działanie, dlatego jej niedobór również może objawiać się ma różne sposoby. Jeden z takich objawów pojawia się na stopach i wielu osobom kojarzy się z poważną chorobą.
Witamina B12 to inaczej kobalamina. Naturalnie występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego - w warzywach i owocach jest jej bardzo mało. Uczestniczy w wielu procesach życiowych, w tym w podziale komórkowym, syntezie DNA i RNA, produkcji ważnych białek, a także w wytwarzaniu czerwonych krwinek.
Wpływa na pracę układu nerwowego, obniża poziom szkodliwych lipidów we krwi, dba również o nasz dobry nastrój. Organizm magazynuje ją w wątrobie i w szpiku kostnym, a jej potrzebną ilość rozprowadza do tkanek wraz z krwią.
Objaw niedoboru witaminy B12 jest widoczny na stopach
Mimo, że odpowiedni poziom witaminy B12 ma zaledwie kilkanaście procent ludzi, to jednak jej niedobór długo może nie dawać wyraźnych objawów. A gdy te już się pojawią, to mylimy je zwykle z objawami innych chorób. Jeden z takich objawów może pojawiać się na stopach.
Witamina B12 odgrywa ważną rolę w pracy układu nerwowego - gdy zaczyna jej brakować, może dojść do problemów z przewodnictwem nerwów, innymi słowy - obniża się zdolność do przekazywania sygnałów nerwowych. Pomaga również wytworzyć mielinę, czyli otoczkę nerwów, chroniącą je przed uszkodzeniem.
Gdy jest jej zbyt mało, może pojawić się nieprzyjemne uczucie mrowienia, drętwienia, a nawet "wbijania szpilek" w okolicy przede wszystkim stóp (ale także dłoni). Niektórzy czują wtedy, jakby na nogach mieli zbyt ciasne skarpetki.
Pozostałe objawy niedoboru witaminy B12
Deficyt witaminy B12 może również objawiać się na inne sposoby. Jednym z najbardziej odczuwalnych jest przewlekłe zmęczenie i osłabienie, wynikające z faktu, że bez tej witaminy szpik kostny nie jest w stanie wyprodukować odpowiedniej liczby czerwonych krwinek, które transportują tlen.
Możliwe objawy niedoboru witaminy B12 to m.in:
- bladość skóry lub jej żółtawy odcień
- skłonność do zapaleń języka i owrzodzeń w jamie ustnej
- problemy z poruszaniem się, równowagą i koordynacją ruchową
- zaburzenia widzenia (wynikające z uszkodzenia nerwu wzrokowego)
- zawroty głowy
- problemy z pamięcią
- duszności
- obniżony nastrój
Kto jest narażony na niedobór witaminy B12?
Najczęstsze przyczyny niedoboru witaminy B12 wynikają z jej niedostatecznej podaży w diecie lub z zaburzeń jej wchłaniania, spowodowanego chorobą układu pokarmowego lub przyjmowaniem określonych leków. Na jej niedobór narażeni są:
- weganie i wegetarianie
- osoby starsze - w tej grupie często dochodzi do zapalenia błony śluzowej żołądka, co zmniejsza wydzielanie kwasu solnego, a tym samym wchłanianie wit. B12
- osoby przewlekle chore - z celiakią, chorobą Leśniowskiego-Crohna i innymi chorobami układu pokarmowego
- chorzy po operacji żołądka lub jelit
- osoby przyjmujące niektóre leki, np. metforminę.
Niedobór witaminy B12 wykrywa proste badanie krwi
Stężenie witaminy B12 we krwi można zdiagnozować na podstawie badania krwi. Skierowanie na to badanie może wystawić lekarz rodzinny, jeśli istnieją ku temu wyraźne wskazania (np. podejrzenie anemii). Można je również wykonać prywatnie (koszt to ok. 40 zł, w zależności od laboratorium). Krew należy pobrać rano, a do badania trzeba być na czczo. Ponieważ na wynik badania mogą wpływać niektóre leki, lekarz może zalecić ich tymczasowe odstawienie - nie należy ich jednak odstawiać na własną rękę.
Wyniki badania zawsze powinien skonsultować lekarz.
Wartości referencyjne dla tej witaminy to 211 - 911 pg/ml (sposób oznaczenia może jednak zależeć od laboratorium).
- wynik poniżej 200 pg/ml oznacza niedobór witaminy B12
- wynik w zakresie 200 - 400 pg/ml - to wartości graniczne i sugerowana jest dalsza diagnostyka przyczyn niedoboru
- wynik powyżej 400 pg/ml oznacza stężenie prawidłowe.
Warto wiedzieć, że objawy niedoboru witaminy B12 - zwłaszcza neurologiczne - mogą rozwijać się nawet przy jej stężeniu we krwi na poziomie 300-600 pg/ml. Należy więc dążyć do tego, by jej poziom w surowicy był jak najwyższy (ale nie przekroczył górnej granicy normy).
