- Badacze odkryli, że intensywne używanie smartfona podnosi ryzyko zespołu cieśni nadgarstka aż o 90%
- Prosty domowy test na zespół cieśni nadgarstka pozwala wstępnie ocenić przyczynę nocnego drętwienia rąk
- Analiza ekspertów wskazuje, że zła ergonomia przy komputerze może dziesięciokrotnie zwiększyć ból nadgarstka od myszki
- Regularne ćwiczenia na cieśń nadgarstka oraz przerwy w pracy to kluczowe elementy zapobiegania dolegliwościom
- Badania z 2025 roku potwierdzają, że cukrzyca i otyłość należą do głównych, pozazawodowych czynników ryzyka
Drętwienie rąk w nocy? Sprawdź, czy to zespół cieśni nadgarstka
Nocne drętwienie rąk lub mrowienie dłoni, które wyrywa cię ze snu, to sygnał alarmowy, którego nie warto lekceważyć. Najczęściej problem dotyczy kciuka, palca wskazującego i środkowego, dając nieprzyjemne uczucie „prądu” lub zdrętwiałych palców. To klasyczny, wczesny objaw zespołu cieśni nadgarstka (ZCN), który wielu z nas ignoruje, zrzucając winę na złą pozycję podczas snu.
Problem wynika z ucisku na nerw pośrodkowy, który przebiega przez wąski kanał w nadgarstku, zwany właśnie cieśnią. Badanie opublikowane na łamach „Nature Reviews Disease Primers” w 2024 roku potwierdza, że osoby pracujące przy komputerze lub intensywnie korzystające ze smartfonów są szczególnie narażone. Długotrwałe, nienaturalne ułożenie dłoni powoduje stan zapalny i obrzęk, co prowadzi do ucisku nerwu i całej kaskady nieprzyjemnych dolegliwości.
Ból nadgarstka od myszki i telefonu. Jak praca biurowa wpływa na nerwy?
Czy wiesz, że nieprawidłowe ułożenie ręki na myszce może zwiększyć ciśnienie w kanale nadgarstka nawet dziesięciokrotnie? Jak wynika z analizy opublikowanej na łamach „R3 Journal” w 2024 roku, praca z nadgarstkiem zgiętym w górę, w dół lub na boki to prosta droga do przeciążenia. Taka pozycja sprawia, że nerw pośrodkowy jest nieustannie drażniony, co z czasem prowadzi do jego uszkodzenia i charakterystycznego bólu nadgarstka.
Podobny mechanizm dotyczy smartfonów, które stały się naszymi nieodłącznymi towarzyszami. Według publikacji na łamach „PLOS One” z 2024 roku, trzymanie telefonu przez cztery godziny dziennie lub dłużej podnosi ryzyko ZCN aż o 90%. Co ciekawe, ci sami badacze odkryli, że używanie obu rąk do obsługi urządzenia podwaja to ryzyko w porównaniu do trzymania go jedną ręką.
Test na zespół cieśni nadgarstka. Jak go wykonać samodzielnie w domu?
Zanim umówisz wizytę u lekarza, warto wykonać w domu dwa proste testy, aby wstępnie ocenić sytuację.
Pierwszy z nich, test Phalena, polega na złączeniu grzbietami dłoni, tak aby nadgarstki były maksymalnie zgięte, i utrzymaniu tej pozycji przez 60 sekund.
Drugi to znak Tinela, polegający na delikatnym opukiwaniu palcem wewnętrznej strony nadgarstka. Jeśli w trakcie tych czynności pojawi się mrowienie palców lub ból promieniujący do kciuka, palca wskazującego i środkowego, może to wskazywać na problem z cieśnią nadgarstka.
Wytyczne AAOS Clinical Practice Guideline z 2024 roku potwierdzają przydatność tych domowych sposobów diagnostyki, a badania opublikowane w „PMC Neurophysiological Patterns” pokazują, że testy te dają pozytywny wynik u wielu osób już we wczesnym stadium schorzenia.
Jak zapobiegać cieśni nadgarstka? Proste ćwiczenia i zasady ergonomii pracy
Kluczem do zapobiegania zespołowi cieśni nadgarstka jest regularne robienie przerw i prosta gimnastyka. Dobrym pomysłem jest, by co 20-30 minut pracy przy komputerze wykonać kilka delikatnych krążeń nadgarstkami w obie strony, a następnie rozluźnić dłonie, strzepując je.
Takie proste ćwiczenia na cieśń nadgarstka mogą przynieść ulgę. Publikacja na łamach „Frontiers in Neurology” z 2024 roku poleca również ćwiczenia tzw. poślizgu nerwu, polegające na delikatnym prostowaniu łokcia przy jednoczesnym zginaniu nadgarstka. Warto też pamiętać o prawidłowej ergonomii – klawiatura na wysokości łokci i nadgarstki w neutralnej pozycji to podstawa, która według analizy z „R3 Journal” potrafi zmniejszyć nacisk na nerw nawet o 50%.
Kto jest narażony na cieśń nadgarstka? Te czynniki znacznie zwiększają ryzyko
Chociaż praca biurowa często jest wskazywana jako główny winowajca, istnieją też inne czynniki, które znacząco zwiększają ryzyko problemów z nadgarstkami. Badania z 2025 roku opublikowane w bazie PubMed wskazują, że osoby z BMI powyżej 30 są trzykrotnie bardziej narażone na rozwój ZCN. Z kolei według analizy na łamach „PLOS One”, cukrzyca podnosi to ryzyko aż o 90%, co jest często pomijanym, a niezwykle ważnym czynnikiem.
Co więcej, wczesna reakcja jest kluczowa, ponieważ odpowiednie leczenie cieśni nadgarstka na wczesnym etapie pozwala uniknąć trwałego uszkodzenia nerwu i konieczności operacji w 70-90% przypadków. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza w Polsce, gdzie według badania „PMC Prevalence Study” z 2024 roku, dolegliwości te stanowią już ponad 10% wszystkich zgłaszanych problemów mięśniowo-szkieletowych. Dbanie o nadgarstki to nie tylko komfort, ale i ważna inwestycja w zdrowie na lata.
