Choroby gardła - objawy i leczenie

2020-02-29 21:05

Choroby gardła to nie tylko zapalenie. Mogą to być też guzki głosowe czy nowotwory. Choroby gardła często rozpoznawane są późno, bo ich objawy początkowo przypominają przeziębienie i przez to są lekceważone, a niektóre z nich są bardzo poważne. Sprawdź, jakie objawy wskazują na choroby gardła.

CHOROBY GARDŁA - objawy i leczenie
Autor: Thinkstockphotos.com CHOROBY GARDŁA - objawy i leczenie

Spis treści

  1. Choroby gardła - zapalenie
  2. Zapalenie gardła - co to jest? Wyjaśnia lekarz, Katarzyna Bukol-Krawczyk
  3. Choroby gardła - angina
  4. Choroby gardła - angina Plauta-Vincenta
  5. Choroby gardła - guzki głosowe
  6. Choroby gardła - polipy
  7. Choroby gardła - ziarniniaki
  8. Choroby gardła - rak gardła
  9. Dr Edyta Witkowska, otolaryngolog: najczęstsze choroby gardła u dzieci

Choroby gardła dzieli się na choroby gardła górnego (jama nosowo-gardłowa), środkowego (m.in. migdałki podniebienie) i dolnego (część krtaniowa). Ich objawy zwykle są do siebie podobne - ból gardła, chrypka,  zmiana barwy głosu, problemy z przełykaniem czy nawet duszności - i początkowo przypominają przeziębienie, przez co są lekceważone. Jednak niektóre z chorób gardła są bardzo poważne.

Choroby gardła - zapalenie

Wyróżnia się wirusowe (większość przypadków) i bakteryjne zapalenie gardła. Bardzo rzadko zapalenie gardła może mieć przyczyny niezakaźne, np. podrażnienie przez palenie papierosów, alkohol lub kwaśną treść pokarmową (refluks żołądkowo-przełykowy).

Objawy: te wskazujące na wirusowe zapalenie gardła to zaczerwieniona i przekrwiona błona śluzowa gardła oraz rozpulchnione i przekrwione migdałki. Można dostrzec też na nich malutkie pęcherzyki z płynem. Poza tym przy wirusowym zapaleniu gardła pojawiają się katar, świąd, przekrwienie lub zapalenie spojówek, kaszel, chrypka, bóle mięśni, stan podgorączkowy lub niska gorączka.

Z kolei bardzo ciemne, malinowe zabarwienie błony śluzowej gardła, przekrwione migdałki z kremowobiałym nalotem, wskazuje to na zapalenie na tle bakteryjnym. Objawami towarzyszącymi są silny ból gardła, wysoka gorączka (38 st. C i wyżej), obrzęknięte, powiększone i tkliwe węzły chłonne szyi.

Leczenie: przy wirusowym zapaleniu gardła wystarczy brać leki przeciwzapalne, choćby zawierające ibuprofen. Bakteryjne zapalenie gardła wymaga leczenia antybiotykiem. Można też stosować domowe sposoby na ból gardła lub sięgnąć po preparaty z apteki, które zwykle mają działanie przeciwbólowe i odkażające.

Zapalenie gardła powinno minąć w ciągu 5-7 dni. Jeśli ból gardła wciąż męczy ze zmiennym nasileniem przez kilka tygodni, może to oznaczać przewlekłe zapalenie gardła. Jego leczenie zależy od przyczyny. Na przykład, jeśli powodem jest alergia podaje się leki przeciwalergiczne. Gdy przewlekłe zapalenie gardła wiąże się z choroba refluksową należy zmienić dietę i sposób jedzenia oraz przyjmować leki łagodzące refluks. W każdym przypadku należy zadbać o dobre nawilżenie błon śluzowych gardła.

Zapalenie gardła - co to jest? Wyjaśnia lekarz, Katarzyna Bukol-Krawczyk

Zdrowo Odpytani: Angina latem? Ekspertka nie ma wątpliwości

Choroby gardła - angina

Angina to ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła. Angina jest wywołana najczęściej przez bakterie z grupy paciorkowców.

Objawy: zwykle zaczyna się nagle od silnego bólu gardła utrudniającego przełykanie. Ból promieniuje w kierunku uszu. Zazwyczaj pojawiają się wysoka gorączka (ponad 38 st. C) oraz dreszcze. Powiększone i bolesne przy ucisku są węzły chłonne szyi oraz podżuchwowe. Po pewnym czasie w tzw. kryptach migdałków mogą tworzyć się białawe naloty, a niekiedy powstają punkcikowate, żółtawe zmiany prześwitujące przez błonę śluzową.

Leczenie: anginę najczęściej wywołują paciorkowce, a wtedy konieczne jest przyjmowanie antybiotyku (głównie penicyliny).

    Zdaniem eksperta
    Dr Marta Held-Ziółkowska, laryngolog ze Szpitala Medicover

    Dolegliwości ze strony gardła nękają nas szczególnie w okresie wzmożonej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych, tzn. w okresie jesienno-zimowym. Każdemu z nas w tym czasie przytrafia się co najmniej jedna infekcja, której towarzyszy ból gardła. Jest to zatem problem, który dotyka nas wszystkich i zwykle potrafimy świetnie dać sobie z nim radę. Stosujemy witaminę C, leki bogate w rutynę, naturalne soki, herbaty ziołowe, imbir, płuczemy gardło, dbamy o wygrzanie się. Często przyjmujemy niesteroidowe leki przeciwzapalne. Ci, którzy są uczuleni na aspirynę pamiętają o tym żeby unikać preparatów, które zawierają kwas acetylosalicylowy.

    Jeżeli jednak infekcja zaczyna się przedłużać, co wtedy? Ból gardła narasta, nasilają się trudności w przełykaniu, mówieniu, a nawet otwieraniu ust. Ta sytuacja zwykle wymaga pomocy specjalisty. Najczęściej są to objawy anginy, czyli bakteryjnego stanu zapalnego gardła. Niezbędna jest ocena laryngologa lub internisty i zwykle antybiotykoterapia. W sytuacji rozwinięcia się powikłań anginy, jak naciek czy ropień okołomigdałkowy, konieczne będzie jego nakłucie lub nacięcie. Bagatelizowanie tej sytuacji może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, a nawet życia chorego.

    Choroby gardła - angina Plauta-Vincenta

    Angina Plauta-Vincenta to postać ropnego zapalenia migdałków podniebiennych, która dotyka niemal wyłącznie mężczyzn.

    Objawy: zazwyczaj chory odczuwa niewielki ból po jednej stronie gardła, ma stan podgorączkowy, powiększone i bolesne węzły chłonne po jednej stronie szyi. Pojawia się też cuchnący oddech. Migdałek podniebienny jest pokryty warstwą brudnoszarego nalotu, który łatwo oddziela się od migdałka. Pod nalotem można jednak zobaczyć głęboką wrzodziejącą ranę.

    Leczenie: podaje się antybiotyki oraz leki zwalczające objawy choroby, czyli przeciwgorączkowe i odkażające. Zwykle nalot oddziela się od migdałka po 1-2 tygodniach i owrzodzenie się goi. Czasem jednak nalot musi być usunięty mechanicznie.

    Choroby gardła - guzki głosowe

    Guzki głosowe, inaczej śpiewacze. To małe narośla, które powstają na obu fałdach głosowych. Tworzą się na skutek przewlekłego stanu zapalnego, najczęściej w wyniku przeciążenia fałdów głosowych - u śpiewaków, nauczycieli, mówców.

    Objawy: drżący głos i chrypka, która nasila się po dłuższym mówieniu. Poza tym chory skarży się na szybkie męczenie się głosu i uczucie przeszkody w krtani.

    Leczenie: należy oszczędzać głos. Potrzebna jest też rehabilitacja polegająca na ćwiczeniach z emisji głosu. Ważne jest też opanowanie sztuki oddychania przeponowo-żebrowego, które umożliwia gospodarowanie wydychanym powietrzem bez obciążania strun głosowych. Ponadto trzeba wyeliminować wszystkie czynniki, które mogą drażnić krtań. Dobre efekty przynoszą jonoforezy wapniowo-jodowe. Nieleczone guzki "miękkie" mogą zwłóknieć i przeobrazić się w guzki "twarde". Usuwa się je za pomocą laryngoskopu.

    Choroby gardła - polipy

    Polipy krtani to najczęściej spotykane łagodne guzki krtani. Mogą występować na jednym albo na obu fałdach głosowych. Zwykle są wynikiem nadmiernego wysiłku głosowego oraz palenia.

    Objawy: zaburzenia głosu od chrypki do całkowitego bezgłosu. Jeśli duży polip albo tzw. uszypułowany (na nóżce) uwięźnie w głośni, może spowodować gwałtowną duszność.

    Leczenie: gdy zmiany nie utrudniają oddychania, z reguły zaleca się oszczędzanie głosu, inhalacje i jonoforezy. Polipy duże i uszypułowane usuwa się za pomocą laryngoskopu. Jeśli nie dba się o higienę głosu, mogą pojawić się ponownie.

    Choroby gardła - ziarniniaki

    Ziarniniaki krtani to zmiany zapalne, najczęściej powstające z powodu refluksu żołądkowo-przełykowego, nadmiernego wysiłku głosowego, przewlekłego kaszlu.

    Choroby gardła - rak gardła

    • rak ustnej części gardła (gardła środkowego) - najpierw pojawia się guz w kolorze otaczającej go tkanki, który z czasem może stać się twardy i ruchomy lub zmienić się w owrzodzenie. Pojawia się także nieprzyjemny zapach z ust, z czasem trudności w mówieniu i oddychaniu
    • rak krtaniowej części gardła (gardła dolnego) objawia się chrypką, trudnościami i bólem przy połykaniu, uczuciem, że coś utknęło w gardle, bólem gardła, dusznościami. Można także znaleźć guz na szyi.
    Zdaniem eksperta
    Dr Marta Held-Ziółkowska, laryngolog ze Szpitala Medicover

    Jak chronić się przed infekcjami gardła? Przede wszystkim zapobiegajmy ich rozwojowi. Unikajmy bezpośredniego kontaktu z osobami chorymi. Dbajmy o swoją odporność właściwie odżywiając się, wysypiając i dotleniając. Rozważmy szczepienie przeciwko grypie. U osób często chorujących na infekcje gardła należy wziąć pod uwagę istnienie czynników, które do tego predysponują, jak np. blokada nosa w wyniku skrzywienia przegrody czy przerostu małżowin nosowych, obecność polipów czy alergicznego obrzęku błony śluzowej jamy nosa.

    Czynniki drażniące błonę śluzową górnych dróg oddechowych również przyczyniają się do jej gorszej kondycji i częstych dolegliwości bólowych. Należą do nich dym tytoniowy, czy refluks żołądkowo-przełykowo-gardłowy, czyli zarzucanie treści pokarmowej z żołądka. Ich eliminacja na pewno korzystnie wpłynie na stan gardła. Zatem nawracające infekcje gardła, przedłużający się ból w tej okolicy, mogą być objawami chorób toczących się tak naprawdę poza nim.

    Ważne jest żeby tych dolegliwości nie bagatelizować, tylko diagnozować, wyjaśniać i eliminować ich przyczyny. Niepokoi Cię ból gardła czy inny dyskomfort w tej okolicy, lub chrypka, która nie opuszcza Cię kolejny tydzień? Zgłoś się do laryngologa i wyjaśnij swoje niepokoje i wątpliwości. Właściwe, szybko podjęte leczenie nawet zmian nowotworowych, daje możliwość skutecznego i pełnego wyleczenia.

    Dr Edyta Witkowska, otolaryngolog: najczęstsze choroby gardła u dzieci

    Choroby gardła u dzieci