Test antygenowy na koronawirusa: gdzie kupić, jak zrobić szybki test na COVID-19?

Test antygenowy to jeden z testów na koronawirusa: z jego pomocą można zdiagnozować lub wykluczyć aktywną infekcję COVID-19. Czym jest test antygenowy, jak pobiera się materiał do badania, gdzie można zrobić szybki test na COVID-19 i ile to kosztuje?

Test antygenowy na koronawirusa określany jest jako szybki test na COVID-19, gdyż daje wynik dużo szybciej - już w ciągu 10-30 minut od momentu pobrania materiału do badania (ma wynik testu PCR czeka się zazwyczaj co najmniej 24 godziny).  To jedna z dopuszczalnych obecnie przez WHO metod diagnostyki zakażeń wywoływanych przez koronawirusa SARS-CoV-2.

Warto jednak wiedzieć, że zdaniem wielu ekspertów test antygenowy pozwala jedynie na wstępną diagnozę: ujemny wynik testu antygenowego przy jednoczesnych objawach wskazujących na zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 nie wyklucza możliwości aktywnej infekcji COVID-19, powinien być więc interpretowany przez lekarza z uwzględnieniem zarówno stanu klinicznego pacjenta, jak i szczegółowego wywiadu epidemiologicznego, uwzględniającego możliwy kontakt z osobą z potwierdzonym zakażeniem COVID-19. Wielu ekspertów zaleca, by dodatkowo potwierdzić go także testem genetycznym (molekularnym) PCR lub RT-PCR.

Takim testem - wg Światowej Organizacji Zdrowia - należy również potwierdzić dodatni wynik testu antygenowego ze względu na możliwość tzw. wyniku fałszywie dodatniego.

W Polsce - jak wynika z informacji dostępnych na stronie ministerstwa zdrowia - obecnie pozytywny (dodatni) wynik testu antygenowego jest traktowany tak samo jak wynik testu molekularnego RT-PCR.

Spis treści

1. Test antygenowy na koronawirusa - na czym polega?
2. Test antygenowy na koronawirusa - kto powinien go wykonać?
3. Gdzie można zrobić szybki test na koronawirusa? Ile kosztuje test antygenowy?
4. Jak się przygotować do testu antygenowego?
5. Test antygenowy - jak interpretować wyniki?

Test antygenowy na koronawirusa - na czym polega?

Test antygenowy na koronawirusa przeprowadza się podobnie jak test PCR - pobierając wymaz z nosogardła pacjenta. Próbka jest następnie nanoszona na specjalną kasetkę. Badanie wykrywa w pobranym materiale obecność specyficznych dla koronawirusa SARS-CoV-2 elementów białkowych (konkretnie cząsteczek tworzących otoczkę nukleokapsydu), jakie powstają w trakcie jego replikacji (klasyczne testy PCR wykrywają zaś w próbkach materiał genetyczny wirusa).  

Test antygenowy na koronawirusa - kto powinien go wykonać?

Test antygenowy na koronawirusa można wykonać po narażeniu na kontakt z osobą, u której potwierdzono COVID-19 (ze względu na możliwe bezobjawowe zakażenie) lub wówczas, kiedy ze względu na objawy towarzyszące istnieje uzasadnione podejrzenie aktywnej infekcji.

Test antygenowy można wykonać w ciągu 5-7 dni od chwili wystąpienia objawów COVID-19, takich jak gorączka, kaszel, utrata węchu i smaku, ból gardła, bóle kostno-stawowe, duszności  - wówczas bowiem koronawirus najintensywniej się replikuje. W kolejnych dniach ilość wirusa może się zmniejszać, dlatego też test może nie być wiarygodny.

Gdzie można zrobić szybki test na koronawirusa? Ile kosztuje test antygenowy?

Testy antygenowe stosowane są na Izbach Przyjęć, Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych, w karetkach pogotowia, a także w gabinetach lekarzy POZ. Badanie to jest wtedy bezpłatne, refundowane przez NFZ. Można je również wykonać w niektórych punktach pobrań i punktach wymazowych, gdzie kosztuje w zależności od placówki, od 120 do 200 zł.

Test antygenowy można zamówić przez stronę internetową laboratoriów diagnostycznych, a następnie po jego opłaceniu z otrzymanym sms-em lub emailem kodem udać się do określonego punktu pobrań. Test antygenowy można również kupić w aptece (lub zamówić w niektórych laboratoriach) i wykonać w domu. Jednak jak informuje ministerstwo zdrowia, wiarygodny test na obecność koronawirusa może przeprowadzić tylko placówka medyczna. 

Jak się przygotować do testu antygenowego?

Test antygenowy wykonywany jest podobnie, jak test PCR: materiał do badania pobierany jest w formie wymazu z nosogardzieli lub z nosa (miejsce pobrania zależy od testu).

Sposób przygotowania do testu antygenowego jest podobny, jak w przypadku testów genetycznych: na co najmniej dwie godziny przed badaniem nie wolno jeść, pić, myć zębów ani stosować płynów do higieny jamy ustnej, palić papierosów ani żuć gumy, stosować kropli czy aerozoli do nosa. Próbka po pobraniu nanoszona jest na specjalny otwór w płytce testowej (która wyglądem przypomina test ciążowy). Wynik dostępny jest po określonym przez producenta testu czasie - który zazwyczaj wynosi od  10 minut do pół godziny.

Test antygenowy - jak interpretować wyniki?

Wynik testu antygenowego na koronawirusa zawsze powinien interpretować lekarz. Dodatni wynik testu antygenowego zazwyczaj - lecz nie zawsze - oznacza aktywną infekcję: istnieje niewielkie prawdopodobieństwo tzw. wyniku fałszywie dodatniego.

Co, jeżeli test antygenowy da wynik negatywny mimo, że pacjent odczuwa objawy charakterystyczne dla COVID-19? W takiej sytuacji również warto skonsultować się ze swoim lekarzem rodzinnym: istnieje możliwość, że test wykonano zbyt późno, kiedy stężenie specyficznych dla koronawirusa SARS-CoV-2 elementów białkowych spadło poniżej progu wykrywanego przez dany test, lub też materiał do badania został nieprawidłowo pobrany.

Katarzyna Hubicz