Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie

2019-04-02 15:21

Chaber bławatek jest powszechnym surowcem zielarskim. Choć powszechnie uważa się go za chwast, posiada właściwości lecznicze. Wykazuje m.in. działanie moczopędne, przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Dowiedz się, jak uprawiać nasiona chabra bławatka oraz jakie jest jego zastosowanie?

Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie
Autor: Getty images

Spis treści

  1. Chaber bławatek - jak wygląda?
  2. Chaber bławatek - uprawa
  3. Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie
  4. Chaber bławatek na układ moczowy
  5. Chaber bławatek a choroby jamy ustnej
  6. Chaber bławatek a trądzik
  7. Chaber bławatek - wpływ na skórę
  8. Chaber bławatek a choroby oczu
  9. Chaber bławatek a choroby skóry głowy
  10. Herbata z bławatka
  11. Nalewka z bławatka

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L. 1753)należy do gatunku roślin zielnych z rodziny astrowatych. Występuje na terenie całej Europy oraz Syberii Zachodniej.

W Polsce bławatek uważany jest za pospolity chwast polny. Jego właściwości lecznicze są znane już od setek lat. Chaber bławatek stosowany jest w leczeniu różnych dolegliwości.

Chaber bławatek - jak wygląda?

Chaber jest bardzo słabo ulistniony, tworzy łany. Osiąga wysokość 30-90 cm. Jego łodyga jest cienka, owłosiona i rozgałęziona. Kwiaty ma rurkowate. Koszyczki kwiatowe mają średnicę 2-3 cm. Korona składa się z 5 płatków.

Kwiaty chabra bławatka występują najczęściej w kolorze ciemnobłękitnym, ale spotykane są także w kolorze czerwonym, różowym lub białym. Kwiat chabra jest surowcem zielarskim (Flos Cyani).

Kwiaty bławatka są źródłem naturalnego niebieskiego barwnika.

Chaber bławatek - uprawa

Chaber bławatek w Polsce często rośnie dziko na polach, wśród zbóż. Z tego względu uważany jest za chwast.

Wykazuje on jednak wiele właściwości leczniczych, dlatego też bywa w tym celu uprawiany.

Bławatek wysiewany jest z nasion bezpośrednio do gruntu od marca do kwietnia. Zaleca się jego uprawę w rozstawie 20x15 cm.

Okres kwitnienia przypada na czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień.

Chaber bławatek potrzebuje stanowiska słonecznego i dość suchej gleby umiarkowanej. Z 1 g nasion może wyrosnąć około 200 sztuk.

Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie

Chaber bławatek wykazuje właściwości moczopędne, antybakteryjne, żółciopędne, przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne.

Wszystko to zawdzięcza zawartością składników, takich jak: flawonoidy (zwłaszcza antocyjany), garbniki roślinne, sole mineralne oraz kwasy organiczne.

Dzięki temu chaber bławatek stosowany jest w przypadku:

Swoje zastosowanie znalazł także w kosmetyce i w kuchni.

Warto wiedzieć

Chaber bławatek jest rośliną miododajną. Z 1 ha może powstać nawet 300 kg miodu. Miód bławatka ma największą zawartość lizozymu (większą niż miód spadziowy i miód gryczany). Lizozym jest jednym ze składników układu odpornościowego u zwierząt i ludzi, dlatego też miód z bławatkowy pomaga zwalczać różnego rodzaju infekcje. Wpływa na wzmocnienie odporności, działa przeciwzapalnie oraz wspomagająco przy chorobach nerek i układu moczowego.

Chaber bławatek na układ moczowy

Chaber bławatek ma właściwości moczopędne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Zawiera także glikozydy antocyjanowe. Z tego względu polecany jest osobom zmagającym się z dolegliwościami ze strony układu moczowego.

Pomaga zwalczać zapalenie pęcherza. Stosowany jest także w przypadku przewlekłych chorób nerek.

Napar z chabra działa wspomagająco przy chorobach takich jak:

Chaber bławatek a choroby jamy ustnej

Chaber bławatek dzięki działaniu przeciwzapalnemu i przeciwbakteryjnemu pomaga zwalczać infekcje w obrębie jamy ustnej. Wspomaga leczenie schorzeń takich jak:

Wykorzystywany jest w leczeniu jamy ustnej w formie płukanek i kompresów.

Chaber bławatek a trądzik

Chaber bławatek wykorzystywany jest także w kosmetyce.

Swoje zastosowanie znalazł w kosmetykach przeciwtrądzikowych, dzięki działaniu antybakteryjnemu i przeciwzapalnemu.

Doskonale się sprawdza przy cerze mieszanej lub cerze tłustej, ze skłonnościom do zmian trądzikowych.

Chaber bławatek - wpływ na skórę

Napar z bławatka wykorzystywany jest także pod oczy. Łagodzi skórę, zaczerwienienia oraz rozjaśnia cienie pod oczami.

W przypadku stanów grzybicznych i zapalnych skóry pomocna może być również lecznicza kąpiel z bławatka.

Wystarczy do wrzątku dodać garść suszonych płatków bławatka i odstawić na ok. 20 min pod przykryciem.

Tak sporządzony napar należy dodać do napełnionej wodą wanny i wziąć kąpiel nie krótszą niż 20 min.

Chaber bławatek a choroby oczu

Napar z kwiatów chabra stosuje się zewnętrznie w niektórych chorobach oczu.

Przyniesie on ulgę szczególnie przy zapaleniu brzegów powiek i zapaleniu spojówek.

Ponadto ukoi oczy nadwrażliwe na promieniowanie z monitorów i ekranów telewizyjnych.

Chaber bławatek potocznie nazywany jest także: głowacz, modrak, modrzeńczyk, jasieniec, kardy, kwiatek wołoszek, macoszka, samosiejka, wasilek, wawer.

Chaber bławatek a choroby skóry głowy

Płukanki z chabra świetnie się sprawdzą w przypadku problemów ze skórą głowy.

Dzięki przeciwbakteryjnemu działaniu wspomogą leczenie łupieżu oraz grzybicy skóry głowy.

Świetnie się sprawdzi także w przypadku łojotokowego zapalenia skóry.

Herbata z bławatka

Chaber bławatek może być stosowany nie tylko zewnętrznie w postaci naparu, lecz także wewnętrznie.

Z suszonych kwiatów bławatka można zrobić herbatę.

Kwiaty należy zalać wrzątkiem, przykryć talerzykiem i odstawić do zaparzenia na ok. 15 min.

Nalewka z bławatka

Z chabra można zrobić także leczniczą nalewkę.

Pięć łyżek świeżych płatków bławatka należy umieścić w szklanym naczyniu i zalać 500 ml czystej wódki.

Mieszaninę należy szczelnie zamknąć i odstawić w zacienione miejsce na ok. 10 dni.

Po upływie tego czasu ciecz trzeba odcedzić i przelać do czystej butelki.

Tak przygotowana nalewka jest już gotowa do spożycia.

O autorze
Weronika Rumińska
Absolwentka filologii polskiej o specjalizacji redaktorsko-wydawniczej na Uniwersytecie Warszawskim. Zainteresowania związane z pracą redaktora rozwijała już w trakcie studiów magisterskich, czynnie współpracując z serwisem Poradnikzdrowie.pl na ścieżce redaktorskiej i social mediów. Prywatnie miłośniczka dobrego kryminału oraz jeździectwa.