Metody antykoncepcji dla mężczyzn

2021-12-03 14:21

Metody antykoncepcji dla mężczyzn dostępne obecnie w Polsce to prezerwatywy i wazektomia, które zaliczane są do mechanicznych i chirurgicznych sposobów zapobiegania ciąży. Ale prawdopodobnie już niedługo mężczyźni będą mogli stosować hormonalne metody antykoncepcji pod postacią zastrzyków i tabletek. Przeczytaj o skuteczności obecnych i nowych sposobach antykoncepcji dla mężczyzn.

Mężczyzna w łóżku - sprawdź metody antykoncepcji dla mężczyzn
Autor: thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Antykoncepcja dla mężczyzn - prezerwatywy
  2. Antykoncepcja dla mężczyzn - wazektomia
  3. Naturalne metody antykoncepcji dla mężczyzn
  4. Antykoncepcja dla mężczyzn - antykoncepcja hormonalna
Poradnik Zdrowie: kiedy iść do urologa?

Antykoncepcja dla mężczyzn to temat, który spotyka się z coraz większym zainteresowaniem. Wiele par szuka takiego sposobu antykoncepcji, który odznaczałby się wysoką skutecznością i łatwym stosowaniem, a jednocześnie nie narażał kobiety na ewentualne negatywne skutki zażywania preparatów hormonalnych. Sprawdź, jakie są metody antykoncepcji dla mężczyzn i co się stanie, gdy mężczyzna zażyje tabletki antykoncepcyjne.

Obecnie w Polsce dostępne są dwa sposoby antykoncepcji dla mężczyzn: prezerwatywy i wazektomia, która zdobywa coraz większą popularność. Wbrew obawom wielu osób, zabieg polegający na przecięciu nasieniowodów jest u nas legalny i – prawidłowo wykonany – nie niesie ze sobą większego ryzyka powikłań.

Naukowcy pracują jednak nad takimi metodami antykoncepcji dla mężczyzn, które nie wymagałyby ingerencji chirurgicznej i odznaczały się większą skutecznością oraz wygodą stosowania niż prezerwatywy. Istnieje duża szansa, że wejdą do powszechnego użytku w ciągu kilku następnych lat.

Antykoncepcja dla mężczyzn - prezerwatywy

To najstarsza i wciąż najpopularniejsza metoda antykoncepcyjna dla mężczyzn. Pierwsze prezerwatywy wytwarzano ze zwierzęcych jelit i rybich pęcherzy już 3000 lat przed naszą erą. Co sprawia, że mężczyźni wciąż chętnie po nie sięgają? Przede wszystkim wygoda użycia, taniość i dostępność.

Prezerwatywa to także skuteczna bariera przed bakteriami i wirusami, które wywołują choroby przenoszone drogą płciową, w tym zakażenie wirusem HIV. Ten sposób ochrony przed ciążą ma jednak kilka zasadniczych wad: u wielu mężczyzn wywołuje dyskomfort lub zmniejsza wrażliwość na bodźce, ma nie najwyższą skuteczność (wskaźnik Pearla wynosi 2-15), a dodatkowo konieczność założenia prezerwatywy w trakcie stosunku może być uciążliwa dla partnerów.

Warto wiedzieć

Co się stanie, gdy mężczyzna zażyje tabletki antykoncepcyjne?

Może się zdarzyć, że mężczyzna pomyli swoje tableki z pigułkami antykoncepcyjnymi partnerki i przez przypadek je zażyje. Do takiej sytuacji może dojść, gdy oboje trzymają swoje tabletki w plastikowych pudełeczkach, a nie w oryginalnych opakowaniach. Co wtedy? Okazuje się, że gdy mężczyzna połknie tabletki antykoncepcyjne, nic mu nie grozi, gdyż dawka hormonów jest w nich bardzo niska. Nie musi też przyjmować żadnych tabletek, by wyrównać poziom testosteronu.

Poznaj te zaskakujące fakty o antykoncepcji

6 faktów na temat antykoncepcji

Antykoncepcja dla mężczyzn - wazektomia

Wazektomia należy do chirurgicznych metod antykoncepcji i polega na przecięciu nasieniowodów, dzięki czemu plemniki nie przedostają się z jąder do prącia. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym i trwa nie dłużej niż 30 minut, nie jest więc mocno inwazyjny.

Wazektomię szczególnie poleca się mężczyznom, którzy mają już dzieci i w przyszłości nie planują kolejnego potomstwa. Skuteczność tej metody antykoncepcji wynosi ok. 99%. Warto zaznaczyć, że wazektomia nie powoduje zmian w gospodarce hormonalnej mężczyzny, nie wpływa też na pogorszenie życia seksualnego ani w żaden sposób nie odbija się na zdrowiu czy wyglądzie. Jest to zabieg odwracalny – po reoperacji w odstępie nie dłuższym niż 10 lat od zabiegu, 90% mężczyzn odzyskuje płodność.

Sprawdź, jak działa pigułka antykoncepcyjna dla mężczyzn

Naturalne metody antykoncepcji dla mężczyzn

Istnieją także naturalne sposoby antykoncepcji, które mogą stosować mężczyźni:

  • wstrzemięźliwość seksualna – najprostszą metodą jest powstrzymanie się do stosunków seksualnych w dni kiedy kobieta jest płodna. Wymaga jednak zaangażowania obojga partnerów, ponieważ jej skuteczność w największym stopniu zależy od prawidłowego określenia dni płodnych na podstawie objawów fizjologicznych u kobiety (temperatury, konsystencji śluzu, objawów bólowych);
  • stosunek przerywany – mimo bardzo niskiej skuteczności (15-28 w skali Pearla), tę metodę antykoncepcji nadal stosuje wiele par. Tymczasem wyjęcie członka z pochwy tuż przed wytryskiem nie jest żadną gwarancją, że nie dojdzie do zapłodnienia – prącie wydziela bowiem preejakulat, który zawiera plemniki, a moment jego uwolnienia trudno przewidzieć. Ten sposób polecany jest więc tylko parom, które biorą pod uwagę możliwość zajścia w ciążę.

Antykoncepcja dla mężczyzn - antykoncepcja hormonalna

Trwają prace nad wprowadzeniem metod antykoncepcji dla mężczyzn opartych na działaniu hormonalnym. Mają one hamować produkcję plemników w jądrach. Wiadomo dotąd o dwóch sposobach zapobiegania ciąży tym sposobem:

  • zastrzyki hormonalne – zawierają testosteron, który wstrzykiwany do organizmu zaburza proces spermatogenezy. Zmniejszona liczba plemników w nasieniu obniża ryzyko zapłodnienia. Ta metoda ma jednak istotne wady – w wyniku jej stosowania obniża się stężenie naturalnego (produkowanego w jądrach) testosteronu we krwi, co wpływa negatywnie na popęd seksualny. Ponadto u części mężczyzn zaobserwowano rozrost gruczołu krokowego. Skuteczność zastrzyków również nie została ostatecznie zbadana, ponieważ nie wiadomo, o ile trzeba zmniejszyć liczbę plemników, aby mieć gwarancję braku zapłodnienia;
  • tabletki hormonalne – zawierają testosteron i progestagen (stosowany także w tabletkach antykoncepcyjnych dla kobiet), które podawane razem odznaczają się wyższą skutecznością. Nie powodują też spadku libido. Badania na grupie kontrolnej mężczyzn dowiodły, że panowie stosujący tabletki hormonalne przez 70 dni nie mieli możliwości zapładniania. Powrót do płodności następował zaś po 4 miesiącach od odstawienia pigułek.

Mimo obiecujących wyników badań, żadna z powyższych metod nie trafiła jeszcze do powszechnego obiegu. Dlaczego? Środowiska medyczne nie są przekonanie do męskiej antykoncepcji hormonalnej, ponieważ w dużo większym stopniu ingeruje ona w gospodarkę hormonalną niż w przypadku antykoncepcji kobiecej.

Zahamowanie zdolności rozrodczych mężczyzny wymaga neutralizacji milionów plemników, natomiast w przypadku kobiet – tylko jednej komórki jajowej. Co więcej, z roku na rok pogarszają się ogólne parametry spermy i dotyczy to niemal wszystkich mężczyzn – jeszcze 30 lat temu norma plemników w 1 ml nasienia wynosiła 100 mln, dziś tylko 15 mln. Lekarze nie są więc pewni, czy dodatkowe obniżanie zdolności rozrodczych mężczyzn nie będzie miało skutków ubocznych w przyszłości.

To ci się przyda

W 2018 roku do aptek miał trafić Vasalgel – zastrzyk antykoncepcyjny dla mężczyzn, który nie zawiera hormonów, lecz specjalny żel polimerowy. Po wstrzyknięciu go w mosznę polimer blokuje możliwość wydostawania się plemników z nasieniowodów, ale umożliwia swobodny przepływ reszty ejakulatu. Zabieg można odwrócić – w tym celu wstrzykuje się substancję rozpuszczającą i wypłukującą polimer.

Preparat został już przetestowany na królikach i małpach – wyniki badań były pozytywne. W 2016 roku miał zostać przekazany do testów klinicznych na ludziach. Póki co preparat nie jest jednak jeszcze nigdzie dostępny - prace nad nim trwają, a producent na swoim profilu na Facebooku pisze, że nie można póki co przewidzieć, kiedy produkt trafi do sprzedaży.