Uzależnienia
Uzależnienie jest nabytym stanem zdrowia psychicznego i fizycznego charakteryzującym się stałą lub okresową chęcią wykonywania danej czynności lub zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej. To zachowania, nad którymi nie jesteśmy w stanie zapanować. Obecnie uzależnień i nałogów jest całe mnóstwo, a do najczęstszych zaliczamy np. nikotynizm, alkoholizm, narkomanię, lekomanią, seksoholizm, hazard czy zaburzenia odżywiania.
Często młodzież próbuje narkotyków pod wpływem otoczenia, nie zdając sobie sprawy z tego, jakiego spustoszenia mogą dokonać w ich organizmie. Jak działają popularne narkotyki - marihuana, amfetamina, kokaina, ecstasy lub halucynogenne grzyby? Jak rozpoznać, że dziecko bierze narkotyki?
Jak rozpoznać, że zabawa w kasynie przestaje być hobby, a zaczyna stawać się uzależnieniem od hazardu - radzi Ludmiła Szawdyn, psycholog, psychiatra, która od 40 lat zajmuje się hazardzistami i osobami cierpiącymi na inne uzależnienia.
Ludzie opętani przez hazard odczuwają tylko dwa rodzaje emocji – radość i złość. Radość z wygranej, a złość z przegranej. Nie ma w ich życiu miejsca na inne uczucia. Granie to ich miłość, rodzina i szczęście. Jak nikt potrafi ą manipulować ludźmi. Kłamać, by zdobyć pieniądze na hazard.
Żucie tytoniu, gumy z dodatkiem nikotyny oraz ssanie pastylek z nikotyną stymuluje powstanie komórek nowotworu płaskonabłonkowego jamy ustnej - jednego z najczęściej występujących i najbardziej śmiertelnych na świecie.
Ortoreksja objawia się obsesją na punkcie zdrowego odżywiania się. Ortorektyk ogląda jedzenie niemalże pod lupą. Zaopatruje się prawie wyłącznie w ekologicznych gospodarstwach i sklepach ze zdrową żywnością. Życie osoby cierpiącej na ortoreksję kręci niemal wyłącznie wokół jedzenia.
Masz wrażenie, że z twoim dzieckiem dzieje się coś złego? Dziwnie się zachowuje, ma rozszerzone źrenice, jest nadmiernie pobudzone lub nadzwyczaj spokojne. To sygnały, że być może miało kontakt z narkotykami. Nie wpadaj w panikę. W aptece dostępne są testy na obecność najbardziej popularnych narkotyków.
Komputer służy do pracy, nauki i rozrywki. Jednak coraz częściej staje się naszym panem. O ludziach uzależnionych od komputera z psychiatrą Lubomirą Szawdyn rozmawia Anna Krasuska.
Uzależnienie zaczyna się niewinnie: kieliszek koniaku na sen, godzinka przy komputerze. Potem „to” niepostrzeżenie wrasta w życie i człowiek wpada w pułapkę nałogu, z której już nie wyjdzie sam. O tym, czym jest uzależnienie i jak można je leczyć z Lubomirą Szawdyn rozmawia Anna Krasuska.
W każdym z nas tkwi potrzeba ciepła, miłości i akceptacji, a często także pragnienie przynależności do grupy. Dlatego prawie każdy może paść ofiarą sekty. Warto poznać, proste zasady manipulacji, jakie stosują sekty, by zwerbować swych członków.
Rzucanie palenia to nic trudnego. Robiłem to już tysiące razy – mawiał Mark Twain. Sęk w tym, żeby rzucić, a nie rzucać. A to już jest trudniejsze... Na szczęście istnieje wiele metod, które mogą pomóc osobom uzależnionym od palenia papierosów skutecznie zerwać z nikotynowym nałogiem.
Często przed rzuceniem palenia papierosów powstrzymuje nas obawa, że utyjemy. Rzeczywiście, po odstawieniu nikotyny, zmienia się metabolizm, wraca nam apetyt, a potrawy lepiej smakują. Jednak to, czy utyjemy po rzuceniu palenia, zależy w dużej mierze od nas samych.
Palenie papierosów powoduje spustoszenie w płucach uzależnionych. Płuca wielu czterdziestolatków, którzy nałogowo palą papierosy, przypominają płuca starców. Jedynie całkowite zerwanie z uzależnieniem może uratować im życie.
Uzależnienie to stan psychiczny, a czasami również i fizyczny, będący wynikiem interakcji między organizmem a środkiem wywołującym uzależnienie. To silna potrzeba wykonywania danej czynności lub zażywania określonej substancji. Podłoże uzależnienia dzieli się na kilka teorii:
- Teoria psychologiczna – ludzka psychika odpowiada za tendencje do rozwoju uzależnień.
- Teoria biologiczna – czynniki biologiczne odgrywają rolę w mechanizmie powstawania uzależnień.
- Teoria środowiskowa – nieprawidłowe wzorce rodzinne sprzyjają kształtowaniu się osobowości podatnej na uzależnienia już od najmłodszych lat.
- Teoria genetyczno-behawioralna – dziedziczenie skłonności do nałogów i uzależnień. Niektóre cechy charakteru również mogą zwiększać ryzyko wystąpienia uzależnienia.
Wyróżniamy trzy kluczowe rodzaje uzależnień:
- Psychiczne – zażywane substancje powodują zmiany emocjonalne. Pojawia się silna potrzeba przyjmowania substancji, wykonywania jakiejś czynność. Do charakterystycznych cech uzależniania psychicznego należą np. potrzeba dostarczania środka uzależniającego, wzrost tolerancji na jego działanie, obsesje związane z czynnością uzależniającą.
- Fizyczne – to konkretny wpływ substancji na organizm. Dostarczenie środka uzależniającego wiąże się z pozytywnym jednak niekorzystnym wpływem na organizm. Odstawienie zwiąże się z negatywnymi odczuciami, a niekiedy i śmiercią.
- Behawioralne – uzależnienie od zachowań sprawiających przyjemność np. samookaleczenia, masturbacji, hazardu, seksu.
Więcej z działu Zdrowie psychiczne
