WĘDZIDEŁKO PODJĘZYKOWE (języka) - za krótkie. Kiedy PODCINANIE, a kiedy ćwiczenia?
Wędzidełko podjęzykowe umożliwia swobodny ruch języka po jamie ustnej i poprawne wymawianie konkretnych głosek. Jednak czasami wędzidełko językowe jest za krótkie (fachowo ankyloglossia), co może doprowadzić m.in. do poważnych wad wymowy. W takiej sytuacji należy rozważyć podcięcie wędzidełka. Sprawdź, jak rozpoznać za krótkie wędzidełko języka, kiedy należy je podciąć i jakie ćwiczenia języka wykonywać przy krótkim wędzidełku.
Spis treści
- Wędzidełko podjęzykowe (języka) - jak poznać, że jest za krótkie?
- Za krótkie wędzidełko podjęzykowe (języka) - skutki
- Wędzidełko podjęzykowe (języka) - kiedy podcinanie?
- Wędzidełko podjęzykowe (języka) - na czym polega zabieg?
- Za krótkie wędzidełko podjęzykowe - przykładowe ćwiczenia
Wędzidełko języka, potocznie wędzidełko podjęzykowe, to elastyczny fałd skóry, który łączy w linii środkowej dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej (jest on widoczny po uniesieniu końca języka ku podniebieniu). Wędzidełko podjęzykowe o prawidłowej długości pozwala na swobodne dotarcie języka w każde miejsce jamy ustnej i na poprawne wymawianie konkretnych głosek. Jednak czasami zdarza się, że wędzidełko podjęzykowe jest za krótkie, co fachowo nazywa się ankyloglossia. Jest to częsta wada anatomiczna, która występuje z częstością 1:2000 urodzeń. Zdarza się, że występuje rodzinnie.
Wędzidełko podjęzykowe (języka) - jak poznać, że jest za krótkie?
- ruch języka w obrębie jamy ustnej jest ograniczony;
- przy próbie podniesienia języka do góry wędzidełko bardzo się napina i grubieje;
- język słabo się wysuwa (nie kieruje się bez problemów w stronę nosa ani brody, tylko zwraca się w prawą lub lewą stronę);
- końcówka języka ma charakterystyczny kształt i przypomina serce (jego czubek jest wcięty na środku, a nie zaokrąglony);
- głoski wymagające uniesienia języka do góry (l, sz, ż, cz, dż oraz r) są źle wymawiane;
W takiej sytuacji należy rozważyć decyzję o podcięciu wędzidełka podjęzykowego, którą należy skonsultować z logopedą, a także chirurgiem, laryngologiem lub foniatrą - specjalistami, którzy ocenią prawidłową budowę i ruchomość języka.
Za krótkie wędzidełko podjęzykowe (języka) - skutki
Za krótkie wędzidełko podjęzykowe utrwala nieprawidłowy wzorzec ssania, żucia i połykania oraz powoduje liczne wady zgryzu i wymowy. Może dojść do rozwoju seplenienia międzyzębowego (wysuwania języka między zębami szczególnie podczas artykulacji głosek: s,z,c,dz).
Za krótkie wędzidełko może być również przyczyną ślinotoku, gdyż pod językiem, który zalega na dnie jamy ustnej, zbiera się dużej ilości śliny, która nie może zostać odprowadzona i czasami wypływa na zewnątrz. Ponadto może się przyczynić do szczękościsku, gdyż dziecko podczas mówienia nie otwiera dostatecznie szeroko buzi i jego wypowiedzi są niewyraźnie.
Wędzidełko podjęzykowe (języka) - kiedy podcinanie?
Przy zbyt krótkim wędzidełku językowym można wykonywać ćwiczenia pionizacji języka. Niestety, same ćwiczenia nie pomogą w rozciągnięciu wędzidełka i zwykle konieczna jest frenotomia, czyli podcięcie wędzidełka językowego (zwłaszcza jeśli jest całkowicie przyrośnięte do dna jamy ustnej). Niektórzy specjaliści wyraźnie zaznaczają, że terapia logopedyczna jest nieskuteczna bez leczenia chirurgicznego i jest ono niezbędne.
Wędzidełko podjęzykowe (języka) - na czym polega zabieg?
Podcięcie wędzidełka językowego może być wykonane przez stomatologa lub laryngologa. Zabieg polega na przecięciu błony znajdującej się pod spodem języka, z której zbudowanej jest wędzidełko. Przecięte wędzidełko zwykle goi się bez problemu. Po operacji konieczne są ćwiczenia, które zapobiegną powstaniu zrostów, i co najważniejsze - nauczą unosić język do góry. Sama operacja nie sprawi, że język będzie się sam utrzymywał w pozycji pionowej.
Przed i po zabiegu powinny być wykonywane ćwiczenia języka.
Porady eksperta
Za krótkie wędzidełko podjęzykowe - przykładowe ćwiczenia
1. Dotknij językiem kącików ust przy szeroko otwartej buzi.2. Oblizuj wargi przy szeroko otwartej buzi. Aby ułatwić to ćwiczenie dziecku, jego usta można posmarować czymś słodkim, np. czekoladą, dżemem albo miodem.3. Staraj się dotknąć językiem nasady każdego zęba przy szeroko otwartej buzi.4. Machaj językiem na boki, jak pies ogonem;5. Naśladuj kota pijącego mleko (wystaw język z buzi daleko do przodu, potem skieruj w górę, a następnie go schowaj).6. Wylizuj talerz lub miseczkę (np. po budyniu, dżemie). Dobrym ćwiczeniem jest także lizanie lodów lub naśladowanie językiem takiego ruchu.7. Spróbuj naśladować odgłosy kopyt konia (kląskanie/klaskanie językiem).8. Spróbuj sięgnąć językiem do nosa i do brody.
Są to przykładowe ćwiczenia, które można wykonywać zarówno przed, jak i po zabiegu podcięcia wędzidełka językowego. Odpowiedni zestaw ćwiczeń powinien ułożyć logopeda.
