Zespół jelita drażliwego i stany lękowe: jaki jest związek między nimi?

Zespół jelita drażliwego potrafi obniżyć komfort życia. U osób dotkniętych tą chorobą często pojawiają się objawy niezwiązane z układem pokarmowym, takie jak lęk, depresja czy poczucie zagrożenia. Według naukowców geny mogą odgrywać rolę w rozwoju IBS.

W Stanach Zjednoczonych około 15 proc. dorosłych zmaga się z zespołem jelita drażliwego (IBS). Znacznie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Ta przewlekła choroba czynnościowa układu pokarmowego daje objawy w postaci bólu brzucha, wzdęć, zaparć lub biegunki oraz wywołuje lęk i poczucie zagrożenia.

Zespół jelita drażliwego a stany lękowe

Z najnowszych badań wynika, że genetyka może przyczyniać się do rozwoju zespołu jelita drażliwego i innych dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Okazało się, że zespół jelita drażliwego i stany lękowe mają podobne biologiczne przyczyny.

Zespół uczonych z Wielkiej Brytanii i Hiszpanii przeanalizował dane medyczne ponad 50 tys. osób z IBS, porównując ich DNA z uczestnikami grupy kontrolnej (niechorującymi na IBS).  

Do uzyskanych wyników badawczych odniósł się główny autor prof. Miles Parkes, gastroenterolog z Cambridge’s Addenbrookes Hospital. Zaznaczył, że zespół jelita drażliwego jest nadal słabo rozumiany i nawet może być przez niektórych lekarzy sklasyfikowany jako choroba psychosomatyczna z powodu odczuwanego lęku i stresu.

Jak przekazał, prof. Miles Parkes zidentyfikował wraz ze swoim zespołem badawczym co najmniej sześć odrębnych różnic genetycznych mogących przynajmniej w jakimś stopniu wyjaśnić związek między jelitami a mózgiem.

Oto, do jakich wniosków doszli naukowcy:

• dziedziczność IBS jest dość niska – na rozwój tej choroby mają prawdopodobnie wpływ nieodpowiednia dieta, stres oraz przejęcie wzorców zachowania od rodziny i osób z najbliższego otoczenia,
• odnotowano sześć różnić genetycznych u osób z IBS i większość z nich odgrywa rolę w mózgu i ewentualnie w nerwach zaopatrujących jelito,
• ten sam kod genetyczny nie tylko zwiększa ryzyko wystąpienia IBS, ale również zaburzeń nastroju i lęku (m.in. depresji) i bezsenności.

Wspólne pochodzenie genetyczne

Nie oznacza to, jak podkreślił prof. Miles Parkes, że „lęk wywołuje objawy IBS lub na odwrót”. – Chociaż IBS występuje częściej u osób podatnych na lęk, nie sądzę, aby jedno powodowało drugie – dodał. Jak wyjaśnił badacz, analiza wskazuje, że te schorzenia mają wspólne pochodzenie genetyczne i dotknięte geny najprawdopodobniej prowadzą do zmian fizycznych w mózgu lub komórkach nerwowych wywołujących określone objawy.

Jak napisali badacze „biorąc pod uwagę wysoką częstotliwość IBS, negatywny wpływ na jakość życia oraz koszty leczenia zespołu jelita drażliwego, jest pilna potrzeba lepszego zrozumienia patofizjologii tego zaburzenia w celu znalezienia skutecznej formy leczenia”.

Najnowsze badanie ma pomóc w opracowaniu lepszych testów i metod leczenia IBS.

Wyniki badania ukazały się na łamach czasopisma „Nature Genetics”.

Anna Tłustochowicz