W przypadku udaru kluczowy jest czas. Test F.A.S.T. pozwoli wykryć pierwsze objawy

2022-04-28 15:59

Z powodu udaru mózgu rocznie umiera około 5,5 milinów ludzi. Ryzyko udaru wzrasta z wiekiem, jednak coraz młodsze osoby zmagają się z tym problemem. Mając świadomość, jakie sygnały ostrzegawcze zwiastują udar, jesteśmy w stanie uratować komuś życie. Podpowiadamy, jak przeprowadzić test F.A.S.T. i na co zwrócić uwagę.

kobieta z udarem
Autor: Getty Images

Na czym polega udar?

Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn zgonów na całym świecie. Polega na nagłym, miejscowym zaburzeniu krążenia krwi w mózgu. Choć częściej dotyka osoby starsze, udary zdarzają się także u osób po 20. roku życia.

Tylko w Polsce udar przechodzi rocznie 70 tys. osób. Pod tym względem wyprzedzamy mieszkańców Europy Zachodniej. Polacy częściej umierają na udar i chorobę wieńcową niż nasi zachodni sąsiedzi.

Udar niedokrwienny, inaczej określany zawałem mózgu, to najczęściej występująca postać udaru. Stanowi ok. 70-80 proc. wszystkich przypadków. Objawy udaru niedokrwiennego trwają powyżej 24 godzin.

Poradnik Zdrowie: udar mózgu - pierwsza pomoc

Test F.A.S.T. - pierwsze objawy udaru

Im szybciej osoba z udarem trafi do szpitala, tym większe ma szanse na przeżycie. Dlatego tak kluczowym aspektem jest rozpoznanie sygnałów alarmowych. Istnieje prosty test, który pomoże rozpoznać pierwsze objawy udaru.

Rekomendowany przez amerykańskich ekspertów test F.A.S.T., pozwoli wykryć pierwsze sygnały ostrzegawcze związane z udarem. Nazwa tej metody pochodzi od pierwszych słów, mających istotne znaczenie w rozpoznaniu symptomów udaru. Są to:

  • Twarz (F): Opadający kącik ust to znak, że osoba może mieć udar. Należy poprosić ją o uśmiechnięcie się. Jeśli doszło do porażenia, nie będzie w stanie tego zrobić.
  • Ramię (A): Opadające ramię to kolejny wczesny sygnał świadczący o udarze. Poproś chorego o zamknięcie oczu i wyciągnięcie kończyn górnych wnętrzem dłoni do góry. Gdy ramię zacznie opadać, oznacza, że może to być udar.
  • Mowa (S): Chory może mieć problem z poprawną wymową nawet najprostszych wyrazów. Wystarczy, że poprosisz go o powtórzenie prostego zdania. W przypadku, gdy zacznie bełkotać lub nie będzie w stanie wypowiedzieć słów – może to wskazywać na udar.
  • Time (T): To kluczowy czynnik w przypadku udaru. Jeśli zauważysz powyższe symptomy u chorego, wezwij pomoc jak najszybciej. Tylko specjalistyczna pomoc medyczna może uratować jego życie.

Udar wymaga specjalistycznej pomocy

Chory powinien trafić na oddział neurologiczny, na którym będzie musiał mieć wykonaną tomografię komputerową. To niezwykle ważne, ponieważ badanie pozwoli zobaczyć obszar mózgu dotknięty udarem i określić jego rodzaj.

Czynniki udaru można podzielić na modyfikowalne i niemodyfikowalne. Najczęstszym i najważniejszym czynnikiem jest nadciśnienie tętnicze. Prawidłowe ciśnienie krwi (w granicach 120/80 mm Hg) obniża ryzyko udaru aż o 30-40 proc.

Gdy dojdzie do udaru krwotocznego, leczenie opiera się na redukowaniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego. W przypadku udaru niedokrwiennego szanse na skuteczne wyleczenie zwiększają się, gdy pacjent szybko trafi do szpitala. Wtedy można zapobiec uszkodzeniu mózgu, jeśli chory dotrze do szpitala w ciągu ok. 2 godzin od wystąpienia udaru.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki